Vikan - 28.01.1993, Blaðsíða 21

góða einkunn fyrir verkefnið
um þig. Sherlock er lesinn í
mörgum skólum og sögurnar
um hann eru bæði vinsæll og
aðgengilegur texti sem örvar í-
myndunaraflið," segir Erica
Harper sem hefur verið einka-
ritari Holmes í þrjú ár.
FÉLL Í FOSS
EFTIR 24 SÖGUR
Könnum nú svolítið nánar
Sherlock Holmes, Watson og
sömuleiðis Arthur Conan
Doyle, höfund þessara vin-
sælu sagna.
Sir Arthur Conan Doyle
gerði sér ekki grein fyrir því
þegar hann skrifaði fyrstu
söguna um Sherlock Holmes,
A Study in Scarlet, að hann
hefði skapað persónu sem
ætti eftir að lifa mun lengur en
hann sjálfur. Conan Doyle
fæddist í Edinborg árið 1859
og lærði læknisfræði við Edin-
borgarháskóla. Að embættis-
prófi loknu opnaði hann lækn-
ingastofu í bænum Southsea
á suðurströnd Englands. Sem
betur fer fyrir aðdáendur
Holmes var ekki mikið fyrir
Doyle að gera svo hann varð
að finna aðra leið en lækning-
arnar til þess að hafa ofan í
sig og á og dreifa tímanum.
Fór hann því að skrifa. Fyrsta
Sherlocks-sagan birtist f
Beeton’s Christmas Annual
árið 1887 en síðan áttu menn
eftir að lesa reglulega um æv-
intýri Sherlocks og Watsons í
Strand tímaritinu og þar birt-
ust einnig teikningar eftir Sid-
ney Paget sem gerðu Holmes
og Watson ógleymanlega öll-
um þeim sem þær sáu.
Doyle var orðinn býsna
þreyttur á þeim félögum eftir
tuttugu og fjórar sögur og kom
því svo fyrir að Holmes féll í
Reichenbach-fossinn í Sviss
eftir snörp átök við erkióvin
sinn, Moriarty. Sorgin var svo
mikil í London að kauphallar-
braskarar jafnt sem almennir
borgarar gengu með sorgar-
bönd eftir að fréttin af dauðs-
falli hetjunnar barst út. Al-
menningur sætti sig sem sagt
alls ekki við þessi málalok og
mótmælabréf tóku að streyma
inn á ritstjórn Strand-tímarits-
ins. Því var það árið 1901 að
Doyle lét tilleiðast að endur-
vekja spæjarann í sögunni um
Baskervillehundinn. Reyndar
átti sú saga að hafa gerst
áður en Sherlock lét lífið í
fossinurrf en tveimur árum
síðar gekk Doyle skrefi
lengra. Hann skrifaði sögu þar
sem í Ijós kom að Holmes var
alls ekki dáinn, öllum til mikill-
ar gleði. Hann hélt því áfram
fyrri iðju - að leysa dularfullar
morðgátur - í sögum skapara
síns allt fram til ársins 1927 er
hann settist í helgan stein og
tók að sinna býflugunum sín-
um. Þegar Doyle lést árið
1930 hafði hann skrifað hvorki
fleiri né færri en sextíu ævin-
týri um Sherlock Holmes.
TÓKU Á LEIGU ÞRIGGJA
HERBERGJA ÍBÚÐ
Hugum nú svolítið að Holmes
sjálfum. Menn hafa reiknað út
að hann hafi fæðst árið 1854
og eftir því sem best er vitað
á þrettándanum eða 6. janú-
ar. Holmes hóf nám í læknis-
fræði en fékk fljótlega meiri á-
huga á að leysa dularfullar
gátur, morðgátur sem aðrar.
Kynni þeirra Watsons hófust
er þeir, fyrir milligöngu sam-
eiginlegs vinar, tóku á leigu
þriggja herbergja íbúð við
Baker Street og er því lýst á
þennan hátt í sögunni Réttlát
hefnd og það er Watson sem
segir frá eins og ævinlega:
Við hittumst um hádegi dag-
inn eftir, eins og ákveðið hafði
verið, og skoðuðum íbúðina í
húsinu Baker Street 221 b,
sem Holmes hafði minnst á
daginn áður. Þetta reyndust
vera tvö svefnherbergi og ein
stofa með fallegum húsgögn-
um, björt og vistleg. Samning-
ar allir tókust svo greiðlega að
► Abbey
National
hefur látiö
mála þetta
málverk af
Sherlock
Holmes.
Honum er
lýst svo í
bókum
Doyle:
Hann var
um þrjár
álnir á
hæð (um
það bil
186 sm)
og mjög
grannvax-
inn. Augu
hans voru
frán og
hvöss, nef-
iö íbogiö
og hakan
breiö eins
og oft er
um menn
sem er
sjálfstæöir
í skoöun-
um og
ákveönir í
skapi.
Myndina
málaöi
Jack
McCarthy.
◄ Blaöa-
maöur á
tali viö
einkaritar-
ann. Á
borðinu
eru pípur
Sherlocks
Holmes og
stækkun-
argleriö
sem var
honum svo
ómissandi.
Í2.tb Ila/í.
/iolmeb
2.TBL. 1993 VIKAN 21