Vikan - 05.03.1994, Blaðsíða 23

orðnu fólki. Við reynum engu að
síður að brýna fyrir þeim aðrar
hættur en þær að þeir geti orðið
alkóhólistar, ég held að þau rök
virki ekki lengur. Þegar maður
kemur inn í bekk í skóla er það
fyrsta sem sagt er við mann:
„Ertu kominn til að banna?" Börn
virðast vera vön því að alltaf sé
verið að banna þeim eitthvað en
við erum fyrir löngu búin að læra
að slíkt dugar ekki.
Unglingar eru mjög oþnir fyrir
umræðu þótt maður sjái ekki
endilega að þeir taki rökum. Þeir
hafa hlotið falska ímynd af áfengi
frá fuilorðna fólkinu. Þeir hafa
meðtekið það að áfengi sé nauð-
synlegt þegar farið er út að
skemmta sér, þeir geti ekki farið
að bera sig upp við hitt kynið fyrr
en þeir séu búnir að fá sér í glas,
þeim hefur skilist að áfengi og
kynlíf fari saman.
Börn fá miklu meiri óbeina
fræðslu um dásemdir áfengis
heldur en skaðsemi. Það stafar
líklega af því að á bak við kostina
og hvatninguna eru miklu meiri
fjármunir heldur en við höfum úr
að moða. Fæstum er Ijóst að
áfengi veldur krabbameini á fleiri
stöðum en tóbak. Slíku er ekki
haldið á lofti.“
- Það er gjarnan sett sama-
semmerki við templara og Áfeng-
isvarnarráð.
„í mörg ár hefur Áfengisvarnar-
ráð verið staðsett í Templarahöll-
inni og eðlilegt má telja að ráðið
leiti eftir starfsfólki sem að
minnsta kosti er bindindissinnað.
Það þýðir lítið að vera með virkan
alkóhólista sem starfsmann ráðs-
ins. Eðlilegt er að sett sé sama-
semmerki milli þessara tveggja
aðila en það er ekki um bein
tengsl að ræða.“
AÐ NÁ TÖKUM Á
TILVERUNNI
„Ég fór á kennaranámskeið í
„Lyons Quest“ námsefninu þegar
það var tekið upp hér á landi. Á
íslensku er það kallað „Að ná tök-
um á tilverunni". Það barst hing-
að frá Bandaríkjunum fyrir 5 ár-
um og Lyonshreyfingin tók það
upp. Námsefnið var þýtt og stað-
fært fyrir íslenskar aðstæður og
foreldrasamtökin Vímulaus æska
tóku þátt í útgáfunni með því að
annast þann þáttinn er lýtur að
foreldrum sérstaklega. Efninu
fylgir foreldrabók sem samtökin
önnuðust útgáfu á og afhentu
síðan öllum foreldrum sem eiga
börn sem hafa þetta námsefni
undir höndum.
Segja má að námsefnið taki á
öllum þáttum lífsins, ekki bara
áfengi og vímuefnum, heldur
mannlegum samskiptum á breið-
um grundvelli, til dæmis í skólan-
um milli nemenda innbyrðis og
nemenda og kennara, foreldra og
barna og svo framvegis. Um
þessar mundir er námsefnið
kennt í öllum 7. til 10. bekkjum á
höfuðborgarsvæðinu.
„Lyons Quest“ er gríðarlega
mikið efni og vegur heil 8 kíló,
þykkur stafli af bókum. Sá hluti
þess, sem nemendur fá í skólum,
eru aðeins 8 kaflar af miklu fleir-
um og sá síðasti fjallar um
áfengi, tóbak og önnur fíkniefni.
Efnið er sett þannig upp að von-
ast er til að börnin hafi engan
áhuga á að prófa neyslu þegar
þau standa andspænis því að
velja og hafna. Þau eru þá búin
að læra að lifa lífinu lifandi án
þess að utanaðkomandi efni eigi
þar hlut að máli. Leitast er við að
bægja frá trúnni á að allir verði
að prufa áfengið og enginn verði
fullorðinn fyrr en hann hefur dott-
ið ærlega í það. Margir unglingar
halda að komið sé að þessari
manndómsvígslu um fermingu og
í síðasta lagi þegar þeir Ijúka
samræmdu prófunum, sumir telja
það jafnvel vera orðið hallæris-
lega seint.“
BJÓRINN JÓK DRYKKJU
UNGLINGA
„Oft heyri ég athugasemdir þess
efnis að ekkert þýði fyrir mig að
reyna að koma nemendum í 9.
og 10. bekk í skilning um að
óskynsamlegt sé að drekka
áfengi því að þeir séu allir byrjað-
ir á því. Oog því miður heyrir
maður setningar eins og þessa
frá sumum foreldrum: „Er ekki
miklu skynsamlegra að ég kaupi
eina flösku á viku eða mánuði
handa honum Sigga mínum held-
ur en að eiga það á hættu að
hann sé að sulla ( bráðdrepandi
landa sem flæðir nú um allt?“
Það hefur verið alveg óhugnan-
legt magn af landa í umferð með-
al unglinga. Þó að mest hafi borið
á honum á Reykjavíkursvæðinu
er hann ekkert síður algengur úti
á landi.“
- Jókst drykkja meðal unglinga
þegar bjórinn var leyfður?
„Þá kemur að þætti annarra en
„Staöreyndin er sú
aó fíkniefnasalar,
án tillitis til þess
hvort þeir eru aö
selja hass, amfet-
amín eöa jafnvel
landa, eru ekkert
öóruvísi en þessir
karlar úti í hinum
stóra heimi og vió
sjáum í bíómyndum
og sjónvarpi.
Stærsti vióskipta-
hópurinn er ungl-
ingar og ungt fólk,“
segir Jón.
FRH. Á
BLS. 58
2. TBl. 1994 VIKAN 23
ÁFENGISBÖL