Vikan - 05.03.1994, Blaðsíða 71

Hann gekk inn i kaffihúsið
úr rigningarsuddanum og
grámanum og leit í kring-
um sig. Við höfðum talað
saman í síma og við spurn-
ingunni: „Hvernig þekki ég
þig?“ sagði hann: „Pað
eru ekki margir dökkir eins
og ég.“ Maðurinn, sem var
nýkominn inn í kaffihúsið,
var ekki mjög dökkur en
engu að síður var eitthvað
spænskt við hann. Hann
var tvístígandi svo ég
gekk að honum þar sem
hann beið eftir kaffibolla
og spurði hvort hann héti
Jesús. Jú, þetta var hann.
Við komum okkur fyrir í
tómu horni kaffistofunnar;
ég, íslenski spyrjandinn,
hann, spænski viðmæl-
andinn.
Spánverjinn Jesús Barja er
hár og grannur og hefur
þetta dæmigerða suðræna
yfirbragð sem einkennist
einna helst af dökkum aug-
unum. Hann er kvæntur ís-
lenskri konu, er tveggja
barna faðir, er í ágætu starfi
og stundar nám í Tölvuhá-
skóla Verslunarskóla ís-
lands. Þar sem hann situr að
vetri til í hálftómu kaffihúsi í
miðbæ Reykjavíkur og hefur
lagt úlpuna sína til hliðar er
auðvelt að sjá hann fyrir sér
í Mekku katalónskrar menn-
ingar, Barcelona, drekkandi í
sig angan stórborgarmenn-
ingarinnar þar sem hita-
svækjan og bilamengunin
sameinast og móta gráleita
hulu sem breiðir sig yfir
borgina. Andar meistara
Katalóníu, Miró, Gaudi og
Picasso, svífa yfir vötnum í
borginni við Miðjarðarhafið.
En þessi tiltekni Spánverji
hefur sest að í landi óút-
reiknanlegs veðurfars, landi
þeirra Snorra Sturlusonar og
Skarphéðins Njálssonar. Hver
er þessi maður?
FRÁ GALISÍU TIL
KATALÓNÍU
Tveimur dögum fyrir jól árið
1959 kom Jesús f heiminn.
Hann fæddist í Galisíu sem
tilheyrir norðvestur hluta
Spánar og þriggja ára gam-
all flutti hann til Barcelona. Á
þessum tíma fluttu margir úr
sveitunum í stórborgir eins
og Madrid, Barcelona og Bil-
bao og á 15 - 20 árum
stækkaði borgin gífurlega.
Jesús finnst hann vera Kata-
lóníumaður, vinir hans eru
frá Katalóníu og hann talar
katalónsku við börnin sín.
Hann segir að fyrir tíma ein-
ræðisherrans Francos hafi
Katalónía verið með sér
stjórn. Franco vildi einingu
Spánar og á hans tíma kom
ekki til greina að skipta land-
inu niður í lítil ríki. Nú er
Katalónía með eigin stjórn
sem fær miklu ráðið.
Jesús ólst upp í fimm
manna fjölskyldu og á einn
bróður og eina systur. Þau
bjuggu í nýju úthverfi og
hann segir að Iffsgæðin hafi
ekki verið mikil þótt þau hafi
ekki skort neitt. „Spánverjar
leggja ekki eins mikla
áherslu á lífsgæðakapp-
hlaupið og íslendingar.
Meðalfjölskylda hefur það
ágætt á Spáni og Iffsgæðin
eru meiri en fyrir 10 - 15 ár-
um.“ Faðir Jesús vann á
skrifstofu og er hættur störf-
um. Móðir hans var húsmóð-
ir en á þeim tima voru fáar
konur sem unnu úti. „Þetta
breyttist með minni kynslóð.
Franco lagði mikla áherslu á
að halda fjölskyldunni sam-
an og þess vegna þurfti einn
að vera heima og það var í
verkahring konunnar. Það
var eðlilegt í þessu þjóðfé-
lagi að konan væri heima.
Ég held að mamma hafi ver-
ið ánægð, hún sætti sig við
hlutskipti sitt og svo held ég
að hafi verið um flestar kon-
ur. Fjölskyldurnar voru stórar
og það var mjög erfitt fyrir
konu að vera með heimili og
vinna úti. Þrátt fyrir það voru
alltaf einhverjar konur sem
voru útivinnandi. Ég þekki
nokkrar sem unnu við hrein-
gerningar eða saumaskap.
Aðalstarfið var húsmæðra-
hlutverkið en þær unnu úti
vegna peningaleysis. Núna
eru fleiri útivinnandi konur
en þekktist á þessu tímabili.
Konur fara einnig meira í há-
skólanám nú á dögum en
fyrir 10 árum og hlutfall
þeirra er jafnvel meira en
karla.“
UNDIR EINRÆÐI
FRANCOS
„Foreldrar mínir voru ekki
menntafólk þannig að skoð-
anir þeirra á Francotfmanum
grundvölluðust á reynslu.
Mamma hélt með Franco en
ég tel að hún hafi aldrei haft
neinar skoðanir. Pabbi
hennar var prestlærður og
eftir því sem ég hef heyrt var
hann mjög strangur og
2. TBL. 1994 VIKAN 71
SUÐRÆNT FÓLK