Vikan - 05.03.1994, Blaðsíða 68

SUÐRÆNT FÓLK
Hilda
meö
minjagrip
frá
heima-
landi
sínu, en
af þeím
er mikió
á heimili
hennar.
aöeins í sveitunum sem fólk
lokar búöum á hádegi ein-
faldlega vegna þess að það
hefur vanist því. Stéttaskipt-
ing er áberandi í Mexíkóborg
og má skipta íbúunum í ríkt
fólk, fóik sem tilheyrir milii-
stétt og fátæklinga. „Fólk í
Mexíkó reynir aö bjarga sér
og ef það á engan samastað
byggir það „hús“ til að búa í
og geta þau verið úr pappir
og fleiri efnum. Þessi hús
eru aðallega á einum stað í
borginni og þar er mikið af
fólki sem hefur flust úr sveit-
unum; þetta er fólk sem á
ekki neitt og hefur komið til
borgarinnar í von um betra
líf."
VINÁTTA SEM
ÞRÓAÐIST í ÁST
Kynni Hildu af ungum ís-
lendingi, sem kom tii Mexíkó
til að fylgjast með heims-
meistarakeppninni í knatt-
spyrnu árið 1986, átti eftir að
breyta lífi hennar. „Fyrst urð-
um við góðir vinir,“ segir
Hilda. Ég heimsótti hann á
íslandi og eftir að ég kom
aftur til Mexíkó vorum við í
bréfasambandi. Við vorum
orðin ástfangin, ég kom til ís-
iands og við giftum okkur hér
á iandi og síðar í Mexíkó.“
Hilda þekkir nokkra íslend-
inga, sem búa í Mexíkó, en
áður en hún kynntist þeim
vissi hún lítið um eyjuna í
Norður-Atlantshafi. „Eg vissi
hvar ísland var og að það
væri í Norður-Evrópu og ná-
iægt Grænlandi. En ég vissi
ekkert um fólkið eða menn-
inguna vegna þess að ísland
er mjög lítið land. Ég spurði
íslendingana, sem ég þekki,
hvernig landið væri og þeir
sögðu mér að þar væri kalt
en þeir töluðu aldrei um ís-
lendingasögurnar og hefð-
irnar. Þegar ég var síðast í
Mexíkó kom það mér á óvart
að á sjónvarpsstöð, sem
sendir eingöngu út menning-
artengt efni, voru sýndir tveir
þættir um ísland á tveimur
vikum. Annar þátturinn var
um eldfjöll á íslandi og hinn
um Bláa lónið. Núna er auð-
veldara fyrir fólk að kynnast
fjarlægum löndum vegna
meiri fræðslu."
SALTFISKUR Á
JÓLUNUM
Jólin í Mexíkó eru ólík ís-
lenskum jólum. „Við byrjum
að halda upp á jólin 18. des-
ember vegna þess að María
og Jóseþ leituðu að gististað
dagana fyrir fæðingu Jesús.
Við skreytum húsin og fjöl-
skyldan ákveður hvaða
meðlimir halda veislu og
hvaða dag. Við drekkum
púns, borðum snakk og á
hverri nóttu er dansað og
þetta er gott tækifæri fyrir
fjölskyldur og vini til að hitt-
ast og vera saman. Jólin
byrja klukkan ellefu að kvöldi
24. desember, fólk fer í
kirkju og þegar heim er kom-
ið er borðað. Algengasti
maturinn er saltfiskur vegna
þess að í Mexíkó er hann
lúxusmatur. Spánverjar
komu með þennan sið til
Mexíkó og við borðum tóm-
atsósu, kartöflur, ólífur og
steinselju með fiskinum. Ríkt
fólk hefur orðiö fyrir áhrifum
frá Bandaríkjunum og Evr-
ópu og borðar kalkún eða
grísakjöt á jólunum. Það er
ekki hægt að segja: „Svona
halda Mexíkanar upp á jól-
in.“ Það skiptir máli hvort fólk
tilheyrir þeim ríku eða milli-
stéttinni en fátæklingarnir
borða stundum kjúklinga
eða einhverja mexíkanska
rétti á jólunum."
Hilda heldur ekki við
mörgum mexíkönskum hefð-
um hér á landi en hún eldar
oftar mexíkanskan mat en
íslenskan og reynir þá að
elda matinn með þeim hrá-
efnum sem fáanleg eru hér á
landi. Þau hjónin borða
stundum venjulegan íslensk-
an mat eins og fisk og
lambakjöt sem Hildu finnst
vera mjög gott og einnig
borðar hún slátur og lifrar-
pylsu.
MEXÍKANSKA KONAN
í Mexíkó hafa konur sótt há-
skólanám eins og karlar og
bæði kynin hafa sömu at-
vinnutækifæri. Staða kon-
unnar f Mexíkó hefur breyst
mikið og hún verður sífellt
sjálfstæðari. Hins vegar er
engin barátta milli konunnar
og karlsins um það hver sé
númer eitt. Hilda segir að
konan vilji vera virt sem
manneskja og einstaklingur.
„Konan vill ekki að karlinn
ráði yfir henni, fari illa með
hana og segi: „Þú ert konan
mín og þegiðu.“ Þetta hefur
breyst mikið og ég er ánægð
með það. Áður var konan
háð karlinum, hann var sá
sem réði og stjórnaði öllu.
Konan varð að virða það
sem hann sagði þrátt fyrir aö
hún væri ósammála honum.
Smátt og smátt fór hún að
berjast og segja: „Ég er ekki
sammála." Þessi breyting
hefur þróast hægt en er
mjög mikilvæg. Þar sem
landamæri Mexíkó liggja að
Bandaríkjunum gætir mikilla
áhrifa þaðan. Það mikilvæg-
asta í mexíkanskri fjölskyldu
er konan, áður var hún bara
eiginkonan en hún hefur allt-
af verið númer eitt. Börnin
leita alltaf til móðurinnar sem
er mikilvægari en faðirinn."
EITT LAND - ÓLÍK
MENNING
Hilda segir að Mexíkó sé
fólkið. „Ferðamenn koma til
landsins vegna fólksins,
sögunnar, listarinnar og
menningarinnar. Hvað fólk-
inu viðkemur er vert að geta
þess að við höfum alltaf ver-
ið mjög opin og vinaleg.
Ferðamenn eru mjög hrifnir
af þessu; þeir vilja að fólkið
brosi, sé vingjarnlegt og
komi vel fram við þá.“
List setur mikinn svip á
Mexíkó vegna þess að í
landinu er að finna margar
tegundir lista svo sem list
indíána og listamanna. Um
er að ræða framleiðslu skart-
gripa, silfurgripa sem eru
mjög frægir í landinu, papp-
írsfígúrur og vefnað.
Menning Mexíkó er marg-
slungin og á rætur að rekja
til þess tfma áður en land-
vinningar Spánverja hófust.
Hún hófst á menningu Ast-
eka, Maya og annarra indí-
ánaþjóðflokka sem bjuggu í
Mexfkó. Sagan og listin
halda ennþá velli. Dæmi um
það eru píramídar Astek-
anna og píramídar og hof
Mayanna í Suður-Mexíkó.
Eftir landvinninga Spánverja
í Mexíkó blönduðust menn-
ingar þjóðanna tveggja og
ný siðmenning hófst, nýjar
listir og venjur. Mörg dæmi
eru til um þetta og einnig
vegna þessa menningar-
samruna koma ferðamenn til
Mexíkó. Svo má ekki gleyma
Mexíkó nútímans en landið
er einnig mjög nútímalegt og
borgirnar hafa að bera það
sem er að finna í öðrum
stórborgum. í Mexíkóborg
blandast saman arfur fortíð-
arinnar og nútíminn og saga
landsins er órjúfanlegur hluti
menningarsögunnar. í borg-
inni er að finna minjar Ast-
eka, dæmi um menningu
Spánverja og umfram allt er
borgin mjög nýtískuleg.
Vegna þessa er hún mjög
falleg og ferðamenn geta
séö allt sem hugurinn girnist
auk þess sem alltaf er hægt
að uppgötva eitthvað nýtt. □
68 VIKAN 2. TBL. 1994