Vikan - 17.05.1999, Qupperneq 17

Smám saman unnu Paul og
Molly traust drengsins. í
fyrstu neitaði hann að borða
og varð fárveikur. Hann var
dapur, saknaði greinilega litlu
apanna, leikfélaga sinna, og
faldi sig í skugganum. En
smám saman breyttist hegðan
hans. Hann fór að borða, en í
fyrstu fór hann með matinn út
í horn og hélt dauðahaldi í
diskinn. Seinna færði hann sig
yfir að matarborðinu.
Ohljóðin sem hann hafði
tjáð sig með breyttust í orð.
Orðaforði hans er ennþá mjög
takmakaður en með aðstoð
Pauls segir hann okkur frá
þessari merkilegu lífsreynslu.
Hann segir apana hafa verið
fimm saman í hópi. Hann lék
sér við þá, borðaði með þeim
og gat tjáð sig við þá um
nauðsynlegustu hluti. Hann
sagði Paul að aparnir hefðu
verið vanir að henda mat í átt-
ina til sín. Síðan hafi þeir farið
burtu og hann setið einn og
borðað. „Eftir því sem við
komumst næst lifði hann ein-
göngu á ávöxtum eins og ap-
arnir,“ segir Paul. „Við vitum
ekki nákvæmlegt hversu lengi
hann var í skóginum. En það
er ekki ólíklegt að hann hefði
dáið úr kulda og af sárum sín-
um ef fólkið í þorpinu hefði
ekki fundið hann.“
Kevin og Joanna búa í
Englandi og eru vinafólk
Pauls. Hann sagði þeim frá
John þegar hann heimsótti
þau til Englands. Pau fengu
mikla samúð með John og
langaði að hitta hann. Fyrir
tveimur árum hittust John og
Kevin í fyrsta sinn. Þrátt fyrir
tungumálaerfiðleika urðu þeir
nánir vinir. Þau hjónin hafa
lítið tjáð sig opinberlega um
vináttuna við John, þau vilja
að hann fái að alast upp í friði
frá forvitni umheimsins.
„Hann var mjög feiminn þeg-
ar ég hitti hann fyrst,“ segir
Kevin. „Hann var niðurlútur
og horfði aldrei í augun á
mér. Eg hafði með mér leik-
brúðu og í gegnum hana náði
ég smám saman sambandi við
hann. Hann byrjaði að svara
brúðunni og síðan fór hann að
svara mér. Að lokum urðum
við óaðskiljanlegir og hann
elti mig hvert sem ég fór. Ég
gaf honum vestið og skyrtuna
sem ég klæddist þegar ég gifti
mig. Hann neitar alfarið að
fara úr þessum fötum nema
rétt á meðan verið er að þvo
þau.“
Joanna er öryrki og ekki fær
um að ferðast til Úganda. í
sumar hittir hún John í fyrsta
sinn þegar hann kemur til
Englands með barnakórnum
sem hann syngur með. Hann
skrifaði Joönnu bréf sem hún
geymir í veskinu sínu. „Það er
ekki hægt að skilja bréfið, í
því eru aðallega tákn; krossar
og hringir. En það er mér
mjög dýrmætt."
John hefur sótt um styrk til
þess að fara á Ólympíuleika
fatlaðra sem haldnir verða í
South Carolina í sumar. í
Bandaríkjunum mun hann
hitta fólk frá góðgerðarsam-
tökum sem fylgst hefur náið
með framförum hans. Meðal
þess er Donna Kowalsky sem
hefur farið fjórum sinnum til
Úganda og fylgst með John
breytast úr feimnum dreng
sem faldi sig í skugganum, í
sjálfsöruggan táningsstrák. „í
fyrstunni neitaði hann að tala
við mig og horfði aldrei í aug-
un á mér,“ segir Donna. „Ég
hitti hann árlega og í hvert
sinn sé ég nýtt kraftaverk.
Fyrir ári síðan sat ég með tár-
in í augunum meðan ég hlust-
aði á hann syngja einsöng með
barnakórnum."
í dag líður John vel og
framtíðin brosir við honum.
En eitt situr eftir í honum eftir
dvölina hjá öpunum; ótak-
mörkuð tryggð við þá. „John
reiðist ef hann sér strákana í
þorpinu elta apana og hrekkja
þá,“ segir Paul. „Hann hatar
það. Það er greinilegt að hann
man ennþá eftir árunum þegar
hann bjó með öpunum.“
Vikan 17
Þórunn Stefánsdóttir Þýddi