Vikan - 17.05.1999, Blaðsíða 47
eftir Harry Williams
fór að segja mér frá því að hann
hefði svo sem reynsluna. Hann
væri Englendingur að uppruna
og hefði tekið þátt í fyrri heims-
styrjöldinni, verið þar á vígvöll-
unum og upplifað skelfilega lífs-
reynslu. „Þá var ég kornungur
maður,“ sagði hann. „Það hljóm-
ar kannski einkennilega en ég
var fullur tilhlökkunar þegar ég
var kvaddur í herinn og mér til-
kynnt að ég ætti að fara yfir til
meginlandsins og taka þar þátt í
bardögum. Mig dreymdi meira
að segja drauma um hetjudáðir
sem ég ætlaði að vinna. Ég ætl-
aði að snúa aftur með heiðurs-
orður á brjósti og ég ætlaði mér
að verða maðurinn sem fólk
sneri sér við til að horfa á eftir
með þeim ummælum að þarna
færi stríðshetjan og föðurlands-
vinurinn."
Hann sagði mér síðan frá því
hvernig draumarnir hefðu snúist
upp í martröð. Hvernig það
hefði verið að skríða í skotgröf-
unum, horfa á félaga sína lim-
lesta og drepna og hvernig hver
stund hefði verið sem heil eilífð.
Ég veit ekki hvers vegna ég varð
strax svo hugfangin af því að
hlusta á þennan mann. Ég tók
meira að segja varla eftir því
þegar þjóninn kom með matinn
og við fórum að borða. Ég vildi
fá alla söguna.
Hann sagði mér líka frá því
hvernig honum leið þegar styrj-
öldinni lauk og hann komst loks-
ins heim til sín. Þá var hann eng-
in stríðshetja heldur niðurbrot-
inn maður sem þorði varla að
fara út fyrir hússins dyr í margar
vikur. Hann sagði mér hvernig
foreldrar hans og vinir brugðust
við en þau flokkuðu hegðun
hans undir aumingjaskap. Hann
sagði mér að hann hefði ákveðið
að hverfa frá öllu saman, halda
vestur um haf og hefja þar nýtt
líf. Hann hefði komið sér vel
fyrir og verið búinn að jafna sig
nokkurn veginn þegar skelfing-
arnar í Evrópu hófust að nýju.
Hann hefði ekki átt von á því að
verða kvaddur í herinn. Taldi sig
vera orðinn of gamlan. Þegar
hann fékk kvaðninguna hafði
hvarflað að honum að láta sig
hverfa, en svo sagðist hann hafa
áttað sig á því að enginn gæti flú-
ið örlög sín. „Það er fyrst og
fremst vegna þess að þegar ég
var ungur
maður ferð-
aðist ég mikið
um Evrópu
og ég þekki
staðhætti
víða, sem þeir
telja sig þurfa
á mér að
halda,“ sagði
hann.
Við vorum orðin ein eftir í
veitingavagninum þegar hann
hafði lokið máli sínu. Tveir þjón-
ar stóðu við dyrnar og fylgdust
með okkur og hafa vafalaust
óskað þess heitast að við færum
að fara þannig að þeir gætu tekið
á sig náðir. Ég veifaði til þeirra
og sagði þeim að færa
okkur kaffi og drykki.
Á þeirri stundu var svo
komið að mig iangaði
til þess að kynnast
manninum nánar.
Ég man ekki hvenær
hann fór að kalla mig
prinsessu. Aðeins að
hann útlistaði með
mörgum orðum að í
sínum augum líktist ég prinsessu.
Fyrst hélt ég að hann væri að
skjalla mig en fann fljótt að hann
meinti það sem hann sagði.
Aldrei hafði mér dottið það í
hug að einhverjum findist ég eins
og prinsessa. í mínum huga voru
þær aðeins til í ævintýrum.
Það sem síðan gerðist er mér
enn ráðgáta. Og það sem meira
er. Ég hef aldrei reynt að finna
lausn á þeirri gátu. Þegar við
stóðum upp frá borðinu, seint og
um síðir, skorðaði hann töskuna
undir vinstri hendinni og rétti
mér þá hægri í kveðjuskyni. Ég
tók í hönd hans. Hún var mjúk
og fíngerð og ég tók strax eftir
því að fingurnir voru óvenjulega
langir. Þetta var ekki hönd
stríðsmanns. Og ég sleppti henni
ekki. Horfði bara beint í augu
hans og án orða leiddi ég hann
inn í klefann minn.
Það var komin nótt og þetta
var nóttin sem mér lærð-
ist að það var rétt sem
Mason minn sagði, að
óvíða er betra að elskast
en í lestarklefa. Ég
sinn bæði blíðu og
ákafa, jafnvel ofsa og
tók þátt í ástaratlotun-
um á annan hátt ég hef
hafði gert og mun
nokkru sinni gera. Ég
held að það hafi verið
komið fram undir
morgun þegar ég var orðin svo
úrvinda að ég steinsofnaði og
vaknaði ekki aftur fyrr en það
var komið fram yfir hádegi.
Þá var ég ein í klefanum. Mað-
urinn var á bak og burt. í fyrstu
hélt ég að mig hefði verið að
dreyma, en áttaði mig síðan á því
að allt sem gerst hafði var raun-
veruleiki. Það sem vakti mig
fyrst og fremst til vitundar um
það var taskan sem maðurinn
hafði skilið eftir í klefanum mín-
um. Mér varð það fyrst fyrir að
klæða mig og snyrta og síðan brá
ég mér fram í veitingaklefann.
Ég átti von á því að maðurinn
sæti þar. En svo var ekki. Ég hef
sjálfsagt verið dálítið vandræða-
leg þegar ég fór að leita að hon-
um í lestinni. Hún bar engan ár-
angur. Þegar ég loksins kom mér
að því að spyrja einn þjónanna
sem þjónað hafði okkur kvöldið
áður hvort hann hefði séð mann-
inn sem sat þá til borðs með mér.
Ég átti tæpast von á svörum en
fékk þau þó. Þjóninn mundi eftir
því að maðurinn hafði farið úr
lestinni um morguninn á einum
viðkomustaðanna. Ég áttaði mig
strax á að nafn viðkomustaðarins
var þekkt herstöð.
Þegar ég kom aftur inn í klef-
ann minn ætlaði ég að opna tösk-
una til þess að kanna hvort ég
gæti komist að því hver eigand-
inn væri. En taskan var læst og
ég hafði ekkert til að opna hana
með. Ég hafði hana því með mér
heim og faldi hana vandlega.
Vildi ekki að Mason fyndi hana
og færi að spyrja spurninga sem
erfitt yrði að svara.
Það var ekki fyrr en löngu síð-
ar að ég hafði mig í að brjóta
upp töskuna og kanna innihald
hennar. Efst í henni var gömul
ljósmynd. Hún var af manni í
hermannabúningi og þótt mynd-
in væri gömul og maðurinn
greinilega ungur kannaðist ég
strax við hann. Ég sneri mynd-
inni við en það var ekkert skrif-
að aftan á hana. Síðan hélt ég
áfram að róta í töskunni. Hún
var full af blöðum. Þetta voru
allt nótur. Píanóverk eftir hina
og þessa sem ég vissi að voru
stórmeistarar klassískrar tónlist-
ar. Ég hélt áfram að róta í tösk-
unni. Blöðin voru snjáð og
greinilega mikið notuð. Mér
fannst hugur minn algjörlega
tómur þegar ég raðaði blöðunum
aftur í töskuna og laumaðist síð-
an með hana upp á háaloft þar
sem ég stakk henni undir ein-
hvert dót og gekk þannig frá að
ekki væri hætta á að einhver
rækist á hana.
Vikaii 47