Vikan - 17.05.1999, Qupperneq 50

Texti og myndir: Sigríður Arnardóttir
Gigt ekki bara ellisjúkdómur.
Getur Ima þjakað börn og íþróttamenn.
Helen og Jana hafa fundið leið til að
lina þjáningar sínar og vinna gegn gigt-
inni.
Þúsundir íslend-
inga þjást af gigt.
Fjölmargir bera
harm sinn í hljóði
og vilja ekki láta
vita af sársauka
sínum til þess að
minnka ekki
möguleika sína í
atvinnulífinu og
vegna þess út-
breidda misskiln-
ings að gigt sé
leiðinda ellisjúk-
dómur. En gigt
skiptist í marga
flokka og spyr
ekki alltaf um ald-
ur. Sumt, sem
nefnt er íþrótta-
meiðsl, í daglegu
tali, er í rauninni
gigt. Og stað-
reyndin er sú að
t.d. í Bandaríkjun-
um þjást um 80
milljónir manna af
gigt og spáð hefur
verið að árið 2020
verði 1 af hverjum
5 Bandaríkja-
mönnum með gigt
af einhverju tagi.
Nýiungar sóttar til
fortíðarinnar
Margir gigtarsjúklingar
kvarta yfir því að gigtarlyfj-
unum fylgi svo slæmar auka-
verkanir að það sé vafamál
hvort sé erfiðara að þola
sjúkdóminn sjálfan eða
fylgifiska lyfjanna. Maga-
verkir, hárlos, lystarleysi,
svimi, brjóstsviði, sjóntrufl-
anir, kláði og ýmis húð-
vandamál eru dæmi um
aukaverkanir sem geta fylgt
sumum þeirra gigtarlyfja
sem notast er við í dag. Sum
nýleg lyf sem eru á mark-
aðnum eiga eftir að sanna
sig og það á eftir að koma í
ljós hvernig þau verka á lík-
amann þegar til lengri tíma
er litið.
Það er því eðlilegt að
rannsóknir á gigt og gigtar-
lyfjum séu viðamiklar og
menn leiti nýrra leiða.
Danskur læknir að nafni dr.
Morten Weidner kynnti ný-
lega í Bandaríkjunum rann-
sóknir á náttúrulega efninu
Zinaxin sem fyrst var farið
að nota fyrir 7 árum. Zinax-
in er unnið úr engiferrót og
á uppruna sinn í menningu
Grikkja en Forn- Grikkir
notfærðu sér engifer til að
draga úr verkjum á borð við
þá sem fylgja gigt. Helsti
kosturinn við engiferlyfið er
að því fylgja engar auka-
verkanir, nema í mesta lagi
örlítill vottur af engifer-
bragði í munni. En það er
útbreiddur misskilningur,
segja læknar sem
unnið hafa að þróun
Zinaxin, að nóg sé
að borða engifer eins
og það sem er í boði
í matvörubúðum.
Eftir margra ára
rannsóknir á yfir 200
afbrigðum engifers
er búið að einangra 2
virk efni í engiferrót-
inni og útbúa úr
þeim þetta lyf sem
vinnur á gigt og
íþróttameiðslum ým-
isskonar. En það er
galli á gjöf Njarðar
að efnið er engin
hraðvirk skamm-
tímalausn. Virknin er hæg
og róleg og það tekur suma
allt upp í 2-3 mánuði að
finna virkilegan mun á sér.
Helen er 67 ára gömul bandarísk kona sem var svo
þjökuð af gigt að hún átti erfitt með gang. „Ég
gat varla gengið yfir herbergi án þess að setjast.
Ég var með verki í mjöðmum og öxlum. Ég þurfti að fá
sprautur því ég gat líka átt erfitt með að hreyfa mig í rúm-
inu. En lyfinu fylgdu aukaverkanir og ég var því til í að
reyna eitthvað annað. Læknirinn minn, dr. John Taylor,
ráðlagði mér að reyna engiferlyfið Zinaxin. Eftir 6 vikur
fann ég verulegan mun á mér og nú tek ég tvær töflur á
dag með mat og mér líður ágætlega."
Jana er 60 ára bandarísk kona sem hafði verið á sterk-
unr gigtarlyfjum frá árinu 1993 vegna verkja í hnjám. Hún
tekur undir með Helen og segist finna svo mikinn mun
eftir að hún kynntist engiferlyfinu að hún er farin að nota
göngu-/hlaupabraut sér til hressingar og hefur dregið
verulega úr notkun á hefðbundnum lyfjum.
50