Vikan - 05.12.2000, Blaðsíða 8

því að hafa heyrt talað um ein-
stæða foreldra, og þá sérstak-
lega einstæðar mæður, eins og
þeir væru einhver sérstakur
þjóðflokkur sem kæmi okkur
hinum lítiðvið. Éghef líkafund-
ið fyrir því að sumir tala um að
þessar einstæðu mæður hafi
það nú ansi gott með allar sín-
ar bætur og niðurgreiðslur og
þær þurfi aldeilis ekki að kvarta.
Nýjasta dæmið sem ég sá í sjón-
varpinu um daginn, var eitthvað
,,absúrd“ dæmi um einstæða
móður í háskólanámi sem hafði
það svo rosalega gott og var með
um 200 þúsund krónur í tekj-
ur á mánuði. Raunveruleikinn
er í flestum tilfellum ekki svona
góður og sennilega væri engin
þörf fyrir hagsmunasamtök eins
ogokkar ef þetta væri reyndin."
MADUR ER MANNS GAMAN
En ef við víkjum frá hinu ei-
lífa lífsgæðakapphlaupi og á
Það getur verið afar erfitt
að skilja og margir ein-
stæðir foreldrar einangrast
mikið félagslega eftir
skilnað.
í mörgum tilfellum fer líka
svo mikill tími í það eitt að
komast af fjárhagslega að
allt sem snýr að sjálfu for-
eldrinu situr á hakanum.
stundum jafnvel hörðu lífsbar-
áttu.
Hvernig tilfinning er það að
vera ekki lengur annar helming-
urinn af pari sem sér um börn
og bú heldur einstaklingur sem
þarf að endurskoða allt sitt Iff
og í mörgum tilfellum að hefja
annars konar félagslíf?
,,Það getur verið afar erfitt
og margir einstæðir foreldrar
einangrast mikið félagslega eft-
irskilnað. Margir detta til dæm-
is út úr þeim vinahópum sem
þeir tilheyrðu þegar makinn var
til staðar því vinahóparnir sam-
anstanda af pörum ogeinstæða
foreldrið á ekki lengur samleið
með þeim.
í mörgum tilfellum fer líka
svo mikill tími í það eitt að kom-
ast af fjárhagslega að allt sem
snýr að sjálfu foreldrinu situr á
hakanum. Fyrst koma börnin,
svo heimiliðogfjármálin ogallt
hið daglega stress og þá er
kannski enginn tfmi til aðsinna
sjálfum sér og fólk fær jafnvel
samviskubit og sektarkennd yfir
því að leyfa sér að fara út á með-
al fólks eða skemmta sér á ann-
an hátt.
Sennilega kannast flestir ein-
stæðirforeldrarvið þátilfinningu
aðfinnast þeirstanda dálítiðein-
ir og vanta einhvern fullorðinn til
að tala við og deila með áhyggj-
um sínum og sorgum.
Öll erum við félagsverur að
einhverju leyti og þörfnumst fé-
lagsskapar annars fólks sama
hvort það er maki, vinur eða aðr-
ir í svipaðri stöðu,“ segir Mar-
grét hugsi á svip.
JOLIN ERU SKRÝTID PÚSLU-
SPIL
Nú styttist í jólin sem f hug-
um flestra er hin mikla fjöl-
skylduhátíð. Hvernig er að
halda jól ein(n) með börnunum?
,,Það getur verið mjög erfitt
bæði fyrir börnin og foreldrana.
Flestum einstæðum mæðrum
finnst mjög erfitt að sleppa
hendinni af börnunum á jóladag
eða aðra hátíðisdaga og því fylg-
ir skrýtin tilfinning.
Þetta er afar mikið álag og
röskun á tilfinningum og hög-
um allra, sérstaklega ef foreldr-
arnir voru giftir eða í sambúð
lengi, og það getur verið erfitt
að púsla þessu saman þannig
að allir, og þá einkum börnin,
séu sáttir við sitt. Fyrstu jólin
eftir skilnað valda í mörgum til-
fellum hreint og beint áfalli því
með skilnaðinum er verið að
slíta alls kyns hefðir upp með
rótum og líka verið að klippa á
alls kyns tengsl sem áður voru
til staðar, ekki bara við foreldr-
ið sem ekki býr með börnunum
heldur líka alla þess fjölskyldu,
þ.e.a.s. ömmur og afa barnanna
og frændur þeirra og frænkur.
Ég held að jólunum geti líka
fylgt talsverð streita fyrir börn-
in, sérstaklega ef þau eru kom-
in á legg og vön því að hafa for-
eldra sína saman. Það er því
örugglega mjög erfitt fyrir þau
að uppgötva allt í einu að nú eru
jólin allt öðruvísi, pabbi ein-
hvers staðar annars staðar og
ekkert eins og það áður var.“
Mörg pör kunna ekki að
tala saman
Nú er greinilegt af orðum
Margrétar að skilnaði fylgir
alltaf mikil röskun á högum allr-
ar fjölskyldunnar, svo ekki sé
nefnt hið fjárhagslega óöryggi
sem margir lenda í eftir skiln-
að. En er fólk yfirleitt búið að
reynatil hlítarað laga samband-
ið áður en til skilnaðar kemur?
,,Nei, alveg örugglega ekki
alltaf. Sumar þær skilnaðará-
stæður sem ég hef heyrt benda
til þessaðfólk séallt of fljótt að
rjúka til og sækja um skilnað.
Ástæður eins og að makinn
smjatti við matarborðið eða
skilji tannkremstúpuna eftir
opna eru afar lítilvægar, að
mínu mati.
Sem betur fer held ég að
flestir reyni þó að skilja í nokk-
urri sáttán þessað upp komi al-
varleg deilumál. Ég hef reynd-
arengartölur um slíkt við hönd-
ina en ég held að fólki reyni í
flestum tilfellum fyrst ogfremst
að hugsa um hag barnanna og
ganga frá skilnaðinum svo þau
beri sem minnstan skaða af.
Mér finnst líka að ástæðan
fyrir því að margir skilja sé sú
að fólk kann einfaldlega ekki að
tala saman og leysa úr sínum
málum áður en í óefni er kom-
ið.
Nú hafa brúðkaup dálítið ver-
ið í tísku og þá vonaðist maður
kannski til að skilnuðum myndi
fækka en svo virðist ekki vera.
Önnur mjög algeng ástæða fyr-
irskilnaði er, að mínu mati, fjár-
hagsvandræði og ósætti um
fjármál fjölskyldunnar. Auðvit-
að er það sorglegt að fjárhag-
urinn geti splundrað fjölskyld-
unni en það væri hræsni að
segja að peningar skiptu ekki
máli því þeirgera það svo sann-
arlega fyrir öryggi okkar og
vellíðan," segir Margrét Bernd-
sen, formaður Félags einstæðra
foreldra, að lokum.
8
Vikan