Menntamál - 01.06.1940, Blaðsíða 46

44
MENNTAMÁL
Það er því miður mjög algengt um erfiða bekki, að talað
sé til barnanna þar í gremjutón. En ein hin verstu kynni
barns af kennaranum eru þau, að hann sé stöðugt að
skamma börnin og finna að við þau, eins og það, að um-
bera þeim allt og kjassa þau seint og snemma, því það
gerir þau heimtufrek og óþæg. Minnstu þess, að börn
veita ýmsu í fari þínu miklu meiri eftirtekt en þú heldur,
og eru cft hárnákvæm í ályktunum sínum og dómum.
Kennarinn, sem börn virða og þykir vænt um, er ekki
sá, sem sífellt slakar til eftir óskum þeirra og lætur margt
reka á reiða af leti eða kæruleysi, heldur hinn, sem gerir
til þeirra skilyrðislausar kröfur, sem þau skilja og geta
innt af höndum, og lofa'r og lastar eftir verðleikum. Sá
kennari fær oftast það, sem hann vill, vinnu og hlýðni
möglunarlaust. Því að festa og einbeittni, samfara vin-
gjarnlegu viðmóti, verkar ekki lamandi á börn. Þvert á
móti. Þau verða frjálslegri vegna þess, að góður agi skapar
glaðvært og markvisst samstarf milli barnanna innbyrðis,
og barnanna og kennarans. Það er almenn reynsla, að
börn, sem skortir aga eru sjaldan innilega glöð, þar sem
börn, er vanist hafa góðum aga eru hinsvegar frjálsmann-
leg og glöð.
Það er sorgleg staðreynd, sem því miður er ekki fátíð, að
duglegir, fróðir og að ýmsu leyti kunnandi og starfhæfir
menn, verða óhæfir kennarar vegna þess, að þeir hafa
ekki vald á þeirri hlið starfsins, sem að aganum snýr. Þá
koma kvartanirnar um erfiðu börnin, sem óviðráðanleg
þykja, en myndi þó oftast orsakanna að leita hjá kenn-
aranum sjálfum. Því að það er kennaranum nauðsynlegt
að skilja, að hann verður að gera sterkar kröfur til sjálfs
sín til þess að geta haldið aga.
Það þarf mikinn áhuga og mikið starf til þess að hafa
allt í lagi á þessu sviði. En framhjá því verður ekki kom-
ist ef vel á að fara.
Það er rétt, sem uppeldisfræðin hefir jafnan fullyrt, en