Menntamál - 01.09.1945, Blaðsíða 28

138
MENNTAMÁL
nefndin alls kostar sammála um tilgang frumvarpsins:
Sögðu sumir nefndarmenn, að henni gengi sparnaður til,
en aðrir kváðust ætla að verja drjúgum hluta þess fjár,
er sparaðist, til unglingaskóla, en nokkrir töldu mesta
nauðsyn að koma í veg fyrir að fræðslukerfið frá 1907
festist. Þorsteinn M. Jónsson tók fyrstur til máls eftir
að nefndin hafði talað fyrir frumvarpi sínu. Hélt hann
langa og snjalla ræðu gegn frumvarpinu og hrakti ástæð-
ur nefndarinnar lið fyrir lið. Eftir snarpar umræður og
mikið þóf felldi alþingi „barnaútburðarfrumvarpið", eins
og það var kallað af andstæðingum þess. Verður Þor-
steini og þeim mönnum, sem bezt gengu fram í að fá
frumvarpið drepið, seint fullþakkað.
Þótt Þorsteinn léti af þingmennsku, hætti hann ekki
að starfa að menningarmálunum. Hann fluttist til Akur-
eyrar 1921 og var kennari við barnaskólann þar til 1932.
Jafnframt rak hann bóksölu á Akureyri og gaf út marg-
ar ágætar bækur og starfaði mikið í góðtemplararegl-
unni, en áður hafði hann verið áhugasamur ungmenna-
félagi, stofnaði meðal annars fyrsta ungmennafélag á
Austurlandi, Morgunstjörnuna í Vallahreppi, árið 1906.
Árið 1935 varð Þorsteinn skólastjóri gagnfræðaskólans
á Akureyri. Hann er ágætur skólamaður. Viðhorf hans
til menningarmálanna má nokkuð marka af ræðu, sem
hann flutti við uppsögn skóla síns s.l. vor og birt er í
Tímanum 17. ágúst s.l. Þar segir hann meðal annars:
„Viðfangsefni skólanna og námsgreinar þeirra eiga að
vera til þess að gefa öllum mönnum sömu möguleika til
þroskunar og gera þá hæfa til þess að verða sjálfstætt
hugsandi menn. Eins og leikfimi og sund styrkir likama
þeirra, er það iðka, en gerir þá samt ekki líkari hvern
öðrum, þá eru hinar bóklegu námsgreinar nokkurs konar
andleg leikfimi, er þjálfar hugsun manna, og eiga að
vera til þess að gera menn hæfari til þess að ganga sann-
leikanum á hönd, hæfari til þess að verða andlega frjálsir,