Menntamál - 01.08.1959, Blaðsíða 70

164
MENNTAMÁL
er langt um of einblínt á aldur barnsins sem mælikvarða
á þroska þess. Að vísu gildir aldur sem mælikvarði á
skólahæfni mikils þorra barna, þeirra sem ekki víkja
mjög langt frá meðallaginu á annan hvorn veginn. Ekki
skal þá heldur rekja hér í einstökum atriðum þær skað-
legu afleiðingar, sem óhæfilegar námskröfur hafa á barn-
ið, geðheilsu þess og dug. Það mætti öllum ljóst vera, að
ótímabært nám ber ekki aðeins lítinn árangur, heldur
beinlínis hindrar framfarir síðar, þegar hæfni annars
ætti að skapa til þess eðlilegar forsendur. Það er því hin
mesta nauðsyn, að skólaþroskapróf verði lagt fyrir við
upphaf skólagöngu í öllum stærri skólum að minnsta
kosti. Staðhæfing slíks prófs hér á landi er nokkuð á veg
komin og vonandi hægt að taka prófið til notkunar, áður
en langur tími líður. Skólaþroskapróf eru hóppróf og ná-
kvæmni þeirra því ekki mjög mikil. Á komandi árum
munu vafalaust verða staðhæfð fleiri próf af þessu tagi
og betur sniðin að íslenzkum aðstæðum en Uppsalaprófið,
sem undirritaður og Ásgeir Guðmundsson kennari vinna
að staðhæfingu á. Engu að síður skiptir miklu, að próf-
ið komi til hagnýtra nota hið allra fyrsta.
Á Norðurlöndum t. d., þar sem skólaþroskapróf hafa
verið notuð, og ég hef spurnir af, mun reynslan vera sú,
að 15—20% 7 ára barna reynast ekki hafa náð skóla-
þroska samkvæmt prófinu. Nokkur þeirra barna eru að-
eins seinþroska um skemmri tíma og geta fljótlega hafið
nám í sínum reglulegu bekkjum. Þá kemur fram sam-
kvæmt prófunum annar hópur barna, sem vafi getur leik-
ið á, hvort hafi náð nægum þroska til að hafa not venju-
legrar bekkjarkennslu. Verður helzt að gera sérstaka
athugun á þessum börnum til að ganga úr skugga um,
hvort um raunverulegan vanþroska er að ræða eða aðrar
orsakir liggja til, svo sem æfingarleysi, feimni og óvenju-
leg hlédrægni, sem ekki koma að sök, þegar barnið venst
skólanum. Langflest barna í þessum hópi eru skólaþroska.