Menntamál - 01.08.1959, Blaðsíða 15
MENNTAMÁL
109
skólarnir fáist við fjölþættara starf en áður og að nokkru
raunhæfara. Og vafalaust mun framtíðin leggja meiri
rækt við að efla og bæta sambúðarháttu manna en gert
hefur verið hingað til, að kenna mönnum að búa saman
og lifa og starfa saman í góðum félagsanda. Heimilin í
sveitum eru fámenn orðin og miklu fámennari en áður.
Einangrun getur líka skaðað, og því tel ég hollt að hinn
fámenni barnahópur sveitanna fái um stund að starfa og
lifa saman undir leiðsögn góðs kennara. í góðu skólaheim-
ili, þar sem friður og ró ríkir og léttur andblær góðrar
stjórnar, munu börnin læra meira og betur og venjast fjöl-
þættara námi og starfi á tveimur mánuðum en 3—4 í
farskólanum, þar sem skólagatan kann að vera allt að 5
km. á dag.
Ég hef ekki trú á því, að svo nefndir skólabílar, sem
flytja börnin daglega í skóla og úr, verði úrræði fram-
tíðarinnar í þessum efnum, og áreiðanlega ekki hér norð-
anlands. Þetta úrræði er mjög dýrt. Og þessi sífelldi þeyt-
ingur með börnin, bið og spenningur, mun ekki reynast
þeim hollur, ofan á allt annað, sem lagt er á lítt þroskað
og oft veikbyggt taugakerfi þeirra. Ég vil því ekki reikna
með þessu úrræði í framtíðinni, því að ég tel það bæði
dýrt og óheppilegt á ýmsa lund, og sums staðar getur það
ekki komið að gagni.
En þegar talað er um skólaheimili má hugsa sér þau
með fleiru en einu móti. Allir vita, hve erfitt er að sameina
hreppa um einn skóla, og er ég hræddur um, að svo kunni
að verða lengi, ef ekki verður þá tekin sú stefna að stækka
hreppana, sem áreiðanlega yrði víða til góðs. En á meðan
svo er ástatt eins og nú um þessa hluti, má búast við, að
hver hreppur vilji vera sem mest út af fyrir sig með sinn
skóla. Og það er að vissu leyti gott, ef börnin þar eru þá
ekki allt of fá. En skóli með einn kennara og svo sem 15
20 börn, getur verið ágætur skóli, ef kennarinn er nógu
f jölhæfur, en á það vill oft bresta. En þótt ég játi, að þessir