Menntamál - 01.08.1959, Blaðsíða 75

MENNTAMÁL
169
göngu, séu sett í skólaþroskabekki eða bekki fyrir tor-
næm börn, ef vanþroski þeirra reynist varanlegur.
Ég skal strax taka fram, að ég er ekki sérfræðingur í
lestrarkennslu. Athugasemdir mínar um þetta efni eru
almenns eðlis. Það er þá fyrst, að ég tek ekki afstöðu til
aðferða við lestrarkennsluna. Ég held, að bæði hljóða-
aðferðin svonefnda og stöfunaraðferðin geti gefið ágæta
raun, sé þeim beitt af samvizkusemi og fullri kunnáttu.
Mín reynsla er þó sú, að kennarar séu fremur tregir til
að beita hljóðaaðferðinni. Telja sig ekki hafa fullkom-
ið vald á henni og stundum vantar útbúnað og tæki. Hitt
er enn erfiðara, að mikill þorri nýliðanna þekkir stafi og
er oft farinn að kveða lítið eitt að. Skilst mér þá, að erfitt
sé að komast af stað með hljóðaaðferðina. Allt þetta veld-
ur því, að ég held, að aðferðinni sé hér tiltölulega lítið
beitt, að minnsta kosti sem aðalaðferð. Er það skaði að
mörgu leyti, því að í kennslu fjölmenns bekkjar hefur að-
ferðin mikla kosti.
Stöfunaraðferðin virðist mér fyrst og fremst sniðin
fyrir einstaklingskennslu. Þannig hefur henni vafalaust
verið beitt í upphafi, þótt hún væri síðan tekin upp í
bekkjarkennslu, er almennt skólahald hófst. Hitt virðist
mér óumdeilanlegt, að hún er illa fallin til kennslu í stór-
um hóp. Meðan undirstöðuatriði eru æfð, hlýtur bekkur-
inn að leysast upp í smáhópa eða jafnvel einstaklinga.
Að vísu má lesa í kór, en á því eru venjulega miklir erfið-
leikar í reynd og vafasamt hver árangur verður. Mörg
barnanna, sem ekki hafa tileinkað sér undirstöðuatriði,
fljóta með án þess að vita í raun og veru hvað þau eru
gera. Slíkt dregur ekki aðeins úr framförum, heldur
getur haft mjög spillandi áhrif á vinnubrögð barnsins og
viðhorf yfirleitt.
Sé stöfunaraðferð beitt — og ég hygg, að henni sé beitt
af miklum meiri hluta íslenzkra barnakennara — þá þarf
að taka tillit til þessa ágalla. — Jafrivel þótt í bekk séu