Heima er bezt - 01.10.1976, Blaðsíða 6

Við ferðafélagar urðum áþreifanlega varir við það
að mikill áhugi er fyrir söng og músík í Dölum. T. d.
komum við á heimili þar sem keypt var af htlum efn-
um vandað hljóðfæri svo að börn húsráðenda gætu lært
að spila eftir nótum. Trúverðugir sögðu okkur að víða
þar á heimilum væru til hljóðfæri. Yfirleitt virtist svo
að þeir dalamenn teldu þennan þátt menningarinnar
alveg ómissandi.
Gísli Þorsteinsson hóf búskap að Fremri-Hrafna-
björgum árið 1921, en árið eftir, 1922, í Geirshlíð þar
sem hann hefur búið síðan. Við komuna til Geirshlíð-
ar var ekki björgulegt um að litast. Þar var varla til
íbúðarfært hús eða griphelt, garðar fyrir fáeinar kind-
ur og fjós fyrir þrjár kýr. Túnið var lítið og hey því
aðallega fengin af útengi. Gísli byrjaði strax á því við
komuna til Geirshlíðar að rista ofan af og slétta. En
hægt gekk þessi handavinna. Búnaðarfélagið átti að vísu
einhver hestverkfæri, en það gekk líka seint að vinna
með þeim. Áfram var þó haldið að girða og slétta. Og
nú segist Gísh vera búinn að taka upp allt túnið með
nútímaverkfærum sem hann var að puða við að slétta
með handverkfærunum hér áður fyrr. Verulegur ár-
angur sást ekki í jarðabótunum fyrr en jarðýturnar og
önnur stórvirk vélknúin jarðyrkjuverkfæri komu til sög-
unnar. Túnin í Geirshlíð gefa af sér í dag upp undir
1500 hesta af töðu, og oftast hefur Gísli átt heyfyrn-
ingar og oft hefur hann hjálpað öðrum með hey. Að-
eins í eitt skipti hefur hann þurft að kaupa smágalta, það
var harðindavorið 1949. Útihús byrjaði Gísli að byggja
1930 og svo áfram. Nú eru til hús yfir 350 fjár og 8 kýr.
Engjaheyskapurinn hér fyrr á árum var erfiður.
Engjarnar voru ekkert nema mýrarflóar sem þó náðu
alveg heim að túni. Binda þurfti upp hverja sátu og
bera upp í tóftir, hlaðan kom ekki fyrr en 1930. Þá var
það ekki tekið út með sældinni að ná í byggingarefnið
þegar Gísli hóf uppbyggingarstarfið í Geirshlíð. Sem-
ent og timbur varð hann að fá frá Borgarnesi og var það
tekið upp á Gunnarsstöðum og flutt þaðan á hestum til
Geirshlíðar. í Búðardal var auðvitað verslað lílca, en
Gísla þótti hagkvæmara að fá byggingarefnið eftir um-
ræddri leið.
Það segir sig sjálft að mikið af vinnuþreki Gísla hef-
ur farið í sveitarstjórnarmálin. Einnig var hann for-
maður Ræktunarsambandsins sem f fyrstunni náði yfir
suðursýsluna: Hörðudalshrepp, Miðdalahrepp, Hauka-
dalshrepp og Laxárdalshrepp. Gísli var 17 ár formaður
Ræktunarsambandsins og það var mjög erilsamt starf og
í mörgu að snúast. Þetta var á þeim árum þegar ræktun
hófst fyrir alvöru með stórvirkum jarðvinnslutækjum.
Sjálfur fékk Gísli fyrsta heimilistraktorinn sem kom í
hreppinn, það var árið 1950.
Okkur Steindór fýsir nú að fá einhverja vitneskju
um hvort mannfólkinu hafi fækkað í hrepp Gísla.
— Því hefur fækkað stórkostlcga. Það var á þriðja
hundrað manns hérna þegar ég tók við, en núna hangir
það í 170—172. Þó hafa bæir ekki farið í eyði nema
smákot. Býli sveitarinnar eru nú aðeins þrem færri en
flest hafa verið síðan ég tók við, cn unga fólkið hefur
farið. Býlin þurfa bara þetta minni mannafla vegna
véltækninnar. En nú virðist vera að koma nokkur fjölg-
un aftur, því víða eru komin ung hjón. Ég vona að
það fækld ekki mikið úr þessu.
— Stendur byggðin föstum fótum?
— Já, ég tel það alveg hiklaust. Hreppurinn er vel
stæður og ég held að þetta séu ágætis jarðir í hreppn-
um og mikið hefur verið ræktað. Auk þess hafa flestar
jarðirnar hlunnindi af veiði í Miðá og Haukadalsá. Öll
eru þessi veiðiréttindi leigð fyrir gott verð. Mér líst
ágætlega á framtíð þessarar sveitar því að hún er blóm-
leg og hér er velmegun.
Þegar Gísli bóndi og oddviti er spurður að því hvert
erfiðasta verkefni hans hafi verið sem oddvita, svarar
hann því hiklaust að það hafi verið að ná samstöðu
hreppsbúa um að hreppurinn stæði að sameiginlegum
barna- og unglingaskóla að Laugum í Sælingsdal ásamt
öðrum hreppsfélögum Dalasýslu. Skólinn að Laugum
er stofnun sem dalamenn geta verið ánægðir með og
forgöngumönnum til mikils sóma.
Veigamestá verkefni hreppsnefndarinnar í krónum
metið var aftur á móti bygging Fellsendaréttar sem er
talsvert mannvirki.
Á Gísla hafa hlaðist ýmis önnur störf en oddvitastarf-
ið. Á formennskuna í Ræktunarsambandinu hefur ver-
ið minnst. 1 sýslunefnd var hann eitt kjörtímabil og í
skólanefnd barnaskólans í hreppnum lengi þar til Lauga-
skóli tók að sér barnafræðsluna. I skólanefnd hins
sameiginlega Laugaskóla var hann frá því að það skóla-
Kristín Jósefsdóttir, fyrri kona Gisla Þorsteinssonar.
330 Hebna er bezt