Heima er bezt - 01.10.1976, Blaðsíða 10

ánægju af að eiga mislitt fé, helst höttótt eða flekkótt
og best að það væri ferhyrnt líka. Gráni var víst eina
kindin sem fórst um vorið af þessum fjárhóp sem við
vorum með.
Útlitið var kuldalegt í Borgargerði. Fjallið allt hulið
snjó eins og baldjökull, aðeins rautt fram með ánni
neðst og ofurlítið upp með gilskorningum. Á þessa fjall-
rinda slepptum við fénu. Veður var stillt og gott en
mikið næturfrost. Sjáanlegt var að þarna höfðum við
ekki haga nema stuttan tíma fyrir svona margar kindur.
Mér er í minni fyrsta kvöldið sem við Kiddi vorum
með féð í Borgargerði og við vorum búnir að sleppa
því frameftir. Þegar við vorum búnir að borða úr mal-
pokum okkar og jafna okkur eftir smalamennskuna og
rekstur fjárins fórum við út á bæjarhólinn og settumst
þar til að njóta lognværunnar í faðmi dalsins, þó úfið
og óyndislegt væri að sjá hríðarstrenginn ið neðra til
sveitarinnar. Héldum við að mönnum og málleysingj-
um myndi þar illa líða. Þá komu þeir feðgar út Bjarni
og Jóhannes og settust niður hjá okkur. Tókum við að
skrafa saman um daginn og veginn, sjálfsagt aðallega
um harðneskjuna í tíðinni og hið ömurlega útlit sem
væri ef þessu héldi áfram. Þá tók ég tóbakspípuna mína
upp, tróð í hana og fór að reykja í mestu makindum.
Var þá nýfarinn að reykja, lærði það helst til snemma.
Þá varð Bjarna gamla að orði: „Gefðu mér uppí mig
kardus“. Ég hélt að hann kallaði mig kardus og ætti að
vera sama og strákur og hann héldi að ég gæti gefið sér
munntóbak, og sagði honum að ég ætti ekki til munn-
tóbak. Það sagðist hann vel vita, en reyktóbak væri oft
kallað kardus. Gaf ég honum þá vel uppí sig af reyk-
tóbakinu, sem var vel þegið af gömlum tóbaksmanni,
sem var búinn að vera lengi tóbakslaus, Iuktur inni í af-
dal í harðindatíð, og átti engra kosta völ að ná því að
sinni.
í Borgargerðisfjallinu höfðum við kindurnar í þrjá
sólarhringa. Þá daga var stillt veður þar fram, mikið
næturfrost, klöknaði lítt eða ekki. Eilífir norðannæð-
ingar niðri í sveitinni og skafrenningur á kvöldin og
um nætur. Við Kiddi röltum innanum féð á daginn
og litum eftir því. Það hélt sig fram með Norðuránni
í neðstu kverkum fjallsins og allt fram undir Stóralæk.
Þar fyrir framan tekur við afréttin og þar sást hvergi
á dökkan díl, allt eintómur baldjökull yfir að líta.
Heldur þótti okkur félögum dauflegt þarna fram í
dalnum og tilbreytingarlítið. Datt okkur því í hug einn
daginn sem við vorum að rölta við kindumar fram við
Selgil í Borgargerðisfjallinu, að við skyldum vaða yfir
Norðurána og fara heim að Fremri-Kotum, fá okkur
kaffi og spjalla við fólkið. Þar var margt af ungu fólki
og öldruðu og hið mesta gestrisnis- og greiðaheimili.
Við klæddum okkur úr sokkunum og brutum upp
buxnaskálmarnar og óðum yfir ána á stað sem okkur
leist best að vaða. Yfir ána gekk okkur ágætlega því vatn
var mjög lítið í henni í þessari kuldatíð.
Á Fremri-Kotum var okkur ágætlega tekið, veittur
inn besti beini, eins og því fólki var sérstaklega lagið
að hlynna vel að öllum gestum sem að garði bar. Þar
töfðum við góða stund úr deginum. Þegar við ætluð-
um að fara að halda á braut, tókum við eftir því að
ein heimasætan tók eitthvert hljóðskraf við móður sína,
og urðum þess vissir að hún lagði það til að okkur
yrði fylgt á hestum yfir ána. Var það víst mjög auðsótt
og var Hjörtur, elsti sonur þeirra hjóna, látinn fylgja
okkur yfir Norðurána á hestum.
Þessa daga sem við vorum í Borgargerði, sem voru
víst þrír eða fjórir, var kalt, sífelld frost og norðanátt,
en kyrrt og úrkomulaust fram í dalnum. Ofurlítil rönd
fram með ánni sem hægt var að beita á, hitt allt regin
jökull.
Einn daginn sáum við tvo menn ríðandi á ferð yfir
á Ketilsstaðagrundum hinu megin ár. Við héldum ofan
að ánni til móts við þá. Þar var kominn Sigurður Jóns-
son, bóndi í Sólheimum við annan mann og voru þeir
að huga að skepnum sem þeir áttu þarna framfrá. Sig-
urður var með boð til okkar heiman að, að við skyld-
um reka féð út fyrir ána og sleppa því yfir á Ketils-
staðaheiðina og Silfrastaðafjallið. Þar var snjólaust að
kalla. Daginn eftir smöluðum við fénu og rákum það
út fyrir ána. Héldum við Kiddi svo áleiðis ofan í sveit-
ina hver til síns heima.
Ekki var ég búinn að vera nema stutt heima á Mikla-
bæ, einn eða tvo daga, þegar boð komu frá Silfrastöð-
um, að það yrði einhver að koma og vera í fyrirstöðu
við féð því það leitaði mjög á að komast ofan í sveitina.
Alltaf hélst sami kuldinn, sífelldir utannæðingar og
frost og fönn yfir allt að kalla utan hæstu hæðir og
þúfnakolla.
Það varð úr að ég færi í Silfrastaði í fyrirstöðuna til
að hafa eftirlit með skepnunum frá Miklabæ, sem í
Silfrastaðaf jalli voru, bæði hross og fé.
Þá bjuggu á Silfrastöðum Steingrímur Jónsson og
Kristín Árnadóttir, húsfreyja. Jóhannes var sonur
þeirra, nú bóndi á Silfrastöðum og hreppstjóri og odd-
viti í Akrahreppi, (þegar þetta er skrifað, nú bvr þar
annar). Annað fólk var þar, sem ég mann eftir: Magnús
Jónasson frá Fremri-Kotum, vinnupiltur, Jón Jónasson,
léttadrengur, nú bóndi á Mel hjá Reynistað, Jóhann
Höskuldur Stefánsson, húsmaður og gekk á Bessakot
veturinn áður til fjárgeymslu, ein vinnukona eða að
nokkru leyti ráðskona, sem mig minnir að héti Kristín
Kristjánsdóttir frá Ábæ, ein gömul kona sem Elín hét
Eggertsdóttir, roskin húshjón, Helgi Árnason bróðir
Kristínar húsfreyju og kona hans, Ingibjörg Andrés-
dóttir.
Á hverjum morgni var fé komið út á Bóluáreyrar af
sveitafénu, sem sleppt hafði verið í Silfrastaðafjallið.
Einlcanlega voru það fullorðnar ær frá Úlfsstöðum og
Vöglum. Mitt fyrsta verk að morgninum var að snúa
þessu fé við og reka það fram fyrir Silfrastaði. Við
vorum venjulega tveir við það. Oftast var Magnús
Jónasson með mér í öllum fjárgönguferðum eða þá
Höskuldur Stefánsson. Eftir um daginn var svo æfin-
lega farið fram að Kotagili. Við það vorum við líka
venjulega tveir. Þá litum við eftir hrossum og sauðfé
sem í fjallinu var.
334 Heima er bezt