Heima er bezt - 01.11.1984, Qupperneq 40
Þau sátu dágóða stund yfir kaffinu, og margt bar á góma.
Allt í einu rauk ljósmóðirin á fætur.
„Hvað er ég að hugsa, að sitja hér og masa? Það er eins
gott fyrir mig að gæta að sængurkonunni og barninu.“
Þorsteinn gekk út á hlaðið. Líklega var bezt að fara að
mjólka kýrnar. Hann gat sótt þær sjálfur að þessu sinni, —
sjálfsagt að lofa strákgreyinu honum Danna að sofa út.
Hann kallaði á hundinn. Það var alltaf viss félagsskapur að
hafa hann með sér. Þarna lá hann í króknum á bak við
húsvegginn, stakk trýninu í rófubroddinn og svaf. Þor-
steinn kallaði öðru sinni, og í þetta sinn bar það árangur.
Ljósmóðirin fór á áttunda degi. Henni fannst alltaf vissara
að leggja konunum strangar lífsreglur varðandi hinn nýja
borgara og einnig hvað þær sjálfar snerti. En það var ekki
svo að skilja að allar færu eftir því út í yztu æsar. Einkum og
sér í lagi voru það yngri konurnar, er gerðust brotlegar, að
henni fannst, og átti hún þá til að taka sængurkonuna og
barnið heim á sitt eigið heimili um tíma. Hún húsvitjaði
með nokkurra daga millibili og gerðist þá oft aðsópsmikil í
orðum og gerðum, ef henni bauð svo við að horfa.
Það hafði kvisazt fyrir löngu, að hún léti konurnar skrifta
fyrir sér, einkum þær, er áttu börn i lausaleik eða voru
nýlega giftar, en slíkri afskiptasemi var misjafnlega tekið,
sem vonlegt var. Fólk skildi hreint ekki, hvers vegna hún
hagaði sér svona, þar sem ekkert amaði að, hvorki konu né
barni, og þó svo væri, sinnti hún þeim tilfellum ekkert fram
yfir það venjulega. Hún gerði eiginlega ekkert upp á milli
fólks.
Sérstaklega lagði hún þó fæð á þær konur, er átt höfðu
barn í lausaleik eða framhjáhaldi. Hún vissi hreint ekki, til
hvers þær hefðu fæðzt inn í þennan heim. Það var ekki
samkvæmt vilja Guðs að haga sér eins og skepnur, sagði
hún.
Fólk furðaði sig oft á hegðan hennar, jafn dagfarsprúðri
manneskju og hún gat verið yfirleitt. Sumir litu á þetta sem
ógerðarhátt, en öðrum fannst alveg sjálfsagt að hafður væri
hemill á því siðleysi, sem virtist vera að færast í vöxt, sér-
staklega meðal yngra fólks.
En Þorsteinn í Miðbænum hafði sínar skoðanir á þessum
hlutum.
„Það er misjafnt, hvernig fólk bregst við andstreyminu,“
sagði hann. „Hún hefur farið á mis við þau lífsgæði, sem
fjölskyldulífið veitir. Hún missti unnusta sinn, þegar hún
var ung, og einhvern veginn hefur það atvikazt svo, að lifið
hefur ekki orðið henni gjöfult á þessu sviði.
„Já. En mörg manneskjan hefur nú mátt horfa á bak
ástvinum sínum og ekki látið það bitna á öðrum, eins og
hún gerir,“ sagði kona hans.
„Einstaklingarnir eru svo misjafnir, góða mín, — ég hélt,
þú vissir það. Sumum er bærilegt það sem öðrum er óþol-
andi raun og brýzt þá upp á yfirborðið í ýmsum myndum,“
anzaði hann.
Næstu daga og vikur komu frænkur og frændur í heim-
sókn, og allir dáðust að nýfæddu manneskjunni. Sumum
fannst hún lík föðurnum, öðrum móðurinni, og svo komu
athugasemdirnar:
„Hún hefur augun hans föðurbróður síns,“ sagði ein
frænkan.
Eins gott að yfirsetukonan heyrði þetta ekki, hugsaði
Þorsteinn.
„Mér finnst hún bera yfirsvipinn hennar langömmu
sinnar,“ sagði móðuramman. Þeir, sem til þekktu, álitu það
ekki fjarri lagi.
„En sjáðu, hvað hún er lík í föðurættina á niðurandlitið.
Kannski verður hún skáld, eins og svo margir, sem af þeim
meiði eru komnir,“ sagði móðursystirin hlæjandi.
„Já, kannski. Það veit enginn ennþá, hvað framtíðin ber í
skauti sínu,“ sagði Þorsteinn og tók við barninu úr höndum
móðurinnar.
„Litli sólargeislinn hans pabba síns — sóleyjan hans
pabba. Ert þú sóleyjan á bænum?“ tuldraði hann í gælutón
Sú litla rýndi út í birtuna, er féll óhindruð inn um gluggann,
og nú fékk hún ákafa hnerra.
Það var eitt ágústkvöld, að húsfreyjan í Miðbænum kom að
máli við bónda sinn og spurði, hvort ekki væri rétt að huga
að einhverju nafni á litlu stúlkuna.
„Jú. En hefur þér komið eitthvað í hug?“ spurði Þor-
steinn.
„Það er langt síðan. Þú áttir sjálfur hugmyndina, góði
minn.“
„Ég? Og hvenær þá? Ég minnist þess ekki að hafa nokkru
sinni haft slíkt á orði.“
„Það er nú samt svo. Þú kallaðir hana Sóley, — manstu
það ekki?“
„Þú ert aldeilis minnug, þykir mér,“ anzaði hann og hló.
„En ég hef sagt þetta bara að gamni mínu. Ég meinti hreint
ekki, að hún ætti að heita Sóley, þótt ég glopraði því út úr
mér. Þú segir nokkuð, kona góð. Það er alls ekki svo vit-
laust.“ Og svo var það ákveðið, að hún skyldi látin heita
Sóley.
Kannski var hún látin heita þessu nafni vegna þess að
báðum foreldrunum fannst það fallegt og jafnframt við-
eigandi. Hún var fædd á þeim tíma árs, er þetta fagra blóm
var í skrúða, en því skyldi hún ekki einnig heita einhverju
öðru nafni? Og þau ræddu um þetta aftur og fram.
Svo var því slegið föstu, að hún skyldi heita nafni ömmu
sinnar og skirast Elfa. Sóley Elfa Þorsteinsdóttir, — það var
nákvæmlega það, sem við átti.
Á votum engjum
Veturinn áður hafði Daníel á Hálsi verið að heiman, meira
að segja í öðrum landshluta. Skemmtilegt? Slíkt verður
naumast talið, en kannski má alltaf læra af slíku, að
minnsta kosti kvnnast nýju fólki, áður óþekktum siðum og
uppátækjum, enda var Danni reynslunni ríkari um margt,
þótt aldursárin væru ekki mörg. Meira að segja var mál-
farið öðruvísi en í hans eigin sveit, hvað þá annað.
En það var dálítið erfitt að sannfæra fólk um það, að
héraðið þar sneri alveg öfugt við það, sem var hér. Sumir
360 Heima er bezl