Æskan - 01.01.1965, Blaðsíða 7
KVEDJA
Þann 25. október s.l. andaðist Jóhann Ögmund-
ur Oddsson, framkvæmdastjóri barnablaðsins
Æskan.
Árið 1927 tók Jóhann að sér afgreiðslu á
barnablaðinu Æskan og gegndi því starfi til árs-
ins 1961. Allan þennan tíma var hann vakandi
og sofandi fyrir velferð blaðsins og lagði sig all-
an fram uin að það yrði sem útbreiddast og
kæmi inn á sem flest barnaheimili í landinu, og
varð honuin vel ágengt í því. Á þessu tímabili
hafði Æskan ágæta ritstjóra, eins og jafnan áður,
sem unnu við blaðið, en áhrifa Jóhanns gætti
ávallt um cfni þess, og var hann mikill gagn-
rýnandi á efnisvali. Hann mat mikils, það sem
vel var gert fyrir blaðið, hvort sem það voru
ritstjórar, útsölumenn eða aðrir, og eignaðist
hann marga vini um land allt. Jóhann átti marga
pennavini víðsvegar meðal barna og unglinga, og
eru þau ófá bréfin sem hann skrifaði á þeim
líma er liann starfaði við blaðið. Æskan hefur
alltáf átt marga velunnara, bæði meðal útsölu-
manna sinna og annarra, og þetta fann Jóhann
vel og gladdist yfir þegar hann fékk óskir, og
ekki síður ábendingar, frá hinum mörgu lesend-
um blaðsins.
Jóhann Ögm. var ávallt opinn fyrir öllum
nýjungum og tók allt til athugunar, sem fram
kom, ef það mátti verða til góðs fyrir Æskuna.
Það má teljast til íurðu, hversu fljótur Jóhann
var að tileinka sér allar nýjungar, sem fram
komu, því hann var kominn yfir miðjan aldur
þegar hann tók við blaðinu. Þar má kannski
finna eina ástæðu fyrir velgengni Æskunnar á
því tímabili, sem hann er við stjórn, því það er
að mörgu leyti mjög viðburðaríkt tímabil í sögu
þjóðarinnar. — Fyrst heimskreppa, atvinnuleysi
og fátækt, síðan stór styrjöld og að henni lok-
inni velgengi og peningaflóð, og mestur tími
manna fer í að afla, en fæstir hafa tíma til að
sinna nokkru sem kallað er hugsjón eða félags-
legt starf. Öll þessi umbrotaár starfar Jóhann
við Æskuna, oftast lágt launaður og við lélegar
aðstæður. — Vinnutíminn var langur, en hann
spurði ekki um laun eða ákveðinn vinnudag.
Jóhann Ögmundur Oddsson.
Hans ósk og krafa til lífsins var aðeins ein: að
Æskunni, óskabarni hans, vegnaði vel — og hon-
um varð að ósk sinni. Blaðið hélt göngu sinni og
vegur þess óx. Hann lifði það að lians kæra blað,
Æskan, hafði komið út í 65 ár.
Árið 1930 hóf Æskan að gefa út bækur fyrir
börn og unglinga og var fyrsta bókin Sögur Æsk-
unnar. Síðan kom hver bókin af annarri, og á
því tímabili, sem Jóhann starfaði við Æskuna,
gaf hann út 113 bækur. Ástæðan fyrir því, að
þessi útgála hófst, var aðallega tvenns konar. í
fyrsta lagi til að auka lesefni fyrir börn og ungl-
inga, sem var af skornum skammti á þeim tíma,
og önnur ástæða var sú, að Jóhann taldi þessa
i'itgáfu geta stutt blaðið fjárhagslega, því ávallt
átti það við fjárhagsörðugleika að stríða. Þetta
var fyrsta barnabókaútgáfan, sem nokkru nam,
hér á landi, og ávallt var reynt að gefa út aðeins
það bezta, bæði að efni og ekki síður frágangi
bókanna — það var skilyrðislaus krafa Jóhanns.
Ekki fannst Jóhanni nóg aðgert með þessu,
til að tryggja útkomu blaðsins. Árið 1939 stofnar
hann bóka- og ritfangaverzlunina „Bókabúð Æsk-
unnar“, sem síðan hefur verið rekin af blaðinu.
Með þessu framtaki sýndi Jóhann, að hann sá
fram í tímann og réðst í það, sem Æskunni var
rnjög mikils virði, að tryggja hinn fjárhagslega
3