Æskan - 01.01.1965, Blaðsíða 15

ALLT UM ÍÞRÓTTIR
Skipulag leiksins
Sóknar- og varnar-
aðferðir.
I. ALMENNT.
Rétt er, áður en ræddar eru
liér sóknar- og varnaraðferðir
nú á dögum, að skýra lítilshátt-
ar frá þróun knattspyrnunnar
síðustu hálfa öldina. En cltki
skal hér farið langt aftur í tim-
ann, þegar voru i leiknum tveir
miðframherjar og aðeins tveir
framverðir. En ]>egar breytt var
um og farið að hafa fimm
framherja, þrjá framverði og
Ivo hakverði, varð það Ijóst, að
hver ínaður i varnarliðinu átti
að taka að sér að leika gegn
vissum manni i li'öi andstæð-
inganna, og var almennt tekin
upp sú aðferð, að bakverðir
léku gegn innframhérjum og
miðframvörður gegn miðfram-
herja. Heilbrigð sltynsemi virt-
ist benda á, að þessi aðferð
væri bezt, þvi varnarliðið
myndaði þá eins konar pýra-
mida og sneri oddurinn að
markinu, eins og sýnt er hér
á 1. uppdrætti — þannig:
UplMhlilfiii; I.
I’ví meir sem sóku andstæð-
inganna nálgaðist, þvi þéttar
stóðu þeir, sem vörðu. Þetta
var iika eðlileg slqpting frá
sjónarmiði framherjanna, sem
sóknina gerðu. i>vi útframherj-
ai' *óru sjaldan langt frá hlið-
arlinum. Þeir voru álitnir eins
konar riddaralið, sem hófu
harða sókn meðfram iiliðarlin-
"nni, stundum alveg að horn-
lánanum, og spyrntu\ siðan
knettinum fyrir mitt markið.
I n l>ess að taka á móti slikri
sókn voru bakverðir og mið-
li'amvörður bezt settir á'hættu-
svæðinu fram við markið.
Tvær aðferðir voru notaðar
til sóknar, langspyrnur og
stuttar spyrnur. Með lang-
spyrnuaðferðinni héldu út-
framherjarnir sig cins nálægt
marki andstæðinganna og þeir
frekast gátu, en þangað var
knötturinn svo sendur tilþeirra
með langspyrnum bæði af inn-
framherjum og miðframverði,
útframherjarnir héldu svo á-
fram með knöttinn eins langt
meðfram hliðarlínunni og þeir
gátu, áður en þeir miðjuðu
hann til innframherjanna, sem
meðan á þessu stóð gerðu allt
sem þeir gátu til þess að skapa
sér sem bezta skotmálsaðstöðu.
Þegar sluttspyrnu-aðferðin var
hins vcgar ]iotuð, héldu fram-
lierjarnir sig sem mest i einni
röð og reyndu með stuttum
spyrnum að ryðja knettinum
liraut i gegnum varnir and-
stæðinganna. Hin W-lagaða
sóknaraðferð, eins' og þekkist
nú á dögum, var ]>á þegar til
að nokkru leyti, en í sókn kom-
ust allir fimm Iramherjarnir i
skotmál.
Þegar nýju rangstöðuregl-
urnar komu til sögunnar,
hreytlu þær þegar aðferðinni.
Miðframhcrjar og útframherj-
ar notuðu sér til fulls hið
aukná rúm, sem þeim gafst við
þetta. Það varð hlutskipti inn-
framlierjanna að færa mið-
íramherja knöttinn, sem hélt
sig nú eins nálægt marki and-
stæðinganna scm rangstöðu-
reglurnar framast leyfðu. En af
þvi að innframherjarnir voru
svo mikið aftur, lilutu útfram-
herjarnir að sækja þeim mun
meira að markinu, ]iar til þeir
voru orðnir frekar skotmenn
á mark en innframlierjarnir.
Varnarliðið reyndi iiér a'ð
láta krók koma á móti bragði,
með því að gera miðframvörð-
inn að vlarnarleikmanni ein-
göngu. Aðalhlutverk lians varð
að reyna að stöðva miðfram-
herja andstæðinganna, en af-
leiðingin af þvi varð sú, að
leikur hans varð oft að baki
lians eigin bakvörðum. Það
inætti þvi raunverulega segja,
að fiest nútíma atvinnulið leiki
með þrem bakvörðum en tveim
framvörðum. En af þessu lief-
ur óhjákvæmilega leitt, að út-
framverðir hafa færzt lengra
inn á völlinn, til þess að geta
betur sameinað vörn og sókn.
Þessi nýja aðferð reyndist
mjög vel, þegar nokkur lielztu
knattspyrnufélögin byrjuðu að
nota liana, og varð brátt vin-
sæl. Þó ber að geta þess, að
lið, skipað verulega góðuin
leikmönnum, myndi hafa geng-
ið vel á vellinum, hvaða skyn-
samlega leikaðferð, sem það
hefði notað. Það má ekki
gleyma þvi, að ýniis önnur fé-
lög, sem reyndu þessa aðferð,
hvert sumarið eftir annað,
tókst verr en ckki. Með öðrum
orðum, engin leikaðferð nægir,
hversu góð sem liún er, leik-
menn verða sjálfir að hafa
skilning á að nota hverja þá
aðferð, sem bezt hentar i hvert
skipti, og einnig er vafasamt,
hvort venjulegt unglingaliðgeti
notað til tulls þær aðferðir,
sem hér liefur verið iýst.
Unglingalið, til dæniis skóla-
flokkar, eiga að nota, eins vei
og hægt er, þá einstaklings-
hæfileika, sem vöi er á. Vert
er að atliuga, að skólaflokkar
geta breytzt svo að samsetn-
iugu frá ári til árs, að leik-
menn öðlist aldrei ]>á þekkingu
á hæfileikum hvers annars, sem
svo nauðsynlcg er, til þess að
liægt sé að nota þriggja bak-
varða aðferðina, svo að gagni
komi. Aðferð |)essi á þó svo
miklum vinsældum að fagna
meðal kunnustu knattspyrnufé-
laganna, að það verður að iýsa
henni hér.
Næsti kafli:
ÞRIGGJA BAKVARÐA
AÐFERÐIN
Heilabrot.
Svör: 1. Bóndinn er (i9 ára,
konan 46 ára og sonurinn 2.'(
ára. ‘2. Vandinn er ekki annar
en sá, að þú lætur eggin snúast
eins og skopparakringlu. Þegar
1>Ú sleppir þeim, taka ósoðnu
eggin dýl'ur og snúast órcglu-
lega, en þau harðsoðnu snúasl
lengi vel stöðuglega. 3. Það
voru 648 karlmenn, 216 konur
og 72 hörn.
NorÖurlandamótið.
Einn mesti sigur, sem is-
lcnzkt iþróttafólk hefur unni'ö
undanfarin ár, var sigur is-
lenzku stúlknanna á Norðui'-
landamótinu i útihandknatt-
leik, sem fór fram í Reykjavík
um mánaðamótin júni og júlí.
Sigurinn var óvæntur, en þó
fyllilega verðskuldaður. fs-
lenzku stúlkurnar stóðu sig
allar með miklum ágætum i
þessari keppni og voru sér og
þjóð sinni til mikils sóma. En á
engan er samt hallað, þó full-
yrt sé að fyrirliði íslenzka liðs-
ins, frú Sigriður Sigurðardótt-
ir, hafi átt stærstan þátt i þess-
um mikla sigri, en hún sýndi
frábært keppnisskap í mótinu,
skoraði flest mörkin og stjórn-
aði liði sínu af mikilli festu og
öryggi. Sigríður er Reykviking-
ur, fædd 20. ágúst 1942. Hún
er gift Guðjóni Jónssyni, sem
er kunnur handknattleiks- og
knattspyrnumaður. Sigriður hóf
iðkun handknattleiks i Val árið
1958, en áður liafði hún æft
körfuknattleik í Ármanni og
tvivégis varð hún fslandsmeist-
ari i þeirri grein. Hún lék fyrst
í 2. floklti 1958, en árið eftir
hóf hún að leika með mcistara-
flokki Vals og hefur gert það
siðan með miklum og ágætum
árangri. Hún hefur tvivegis orð-
ið íslandsmeistari. Nú nýlega
var hún kjörin iþróttamaður
ársins 1964.
Knattspvrna.
n