Æskan - 01.09.1968, Blaðsíða 37

Snorralaug í Reykholti.
Kæra Æska. Gaman þælti
mér, ef ])ú sæir þér fært að
fræSa mig eitthvað litilsháttar
um Snorralaug i Reyklioiti, sem
mér hefur skilizt a'ð muni vera
eitt merkilegasta mannvirki
sinnar tegundar á Islandi.
Halldór.
Svar: Gert var mjög ræki-
lega við Snorralaug fyrir
nokkrum árum. Laugin er
kringlótt og hlaðin úr hvera-
grjóti. Áður cn viðgerð liófst
reyndist liún vera ö,70—3,90 m
í þvermál, en vegghæðin mæld
lrá botni 54—84 cm. Við botn-
inn allt i kring er lilaðið þrep,
uin 30 cm á lireidd og annað
eins á liæð. Veggurinn cr ncðst
úr stórum tilhöggnum hellum,
sem rcistar eru upp á rönd lilið
við hlið. Ofan á þessari um-
ferð voru 3—4 lög af láréttum
hellum, lagléga samanfelldum.
A cinum stað eru tröppur nið-
ur i laugina, en frá þeim cr
skammt að dyrum jarðgang.a
þeirra, sem liggja frá lauginni
til g.amla bæjarstæðisins. Þau
jarðgöng fundust árið 1930. Vit-
að er, að á dögum Snorra
Sturlusonar var forskáli cða
göng frá laug til bæjar. Heitt
vatn rennur i Snorralaug frá
livernum Skriflu eftir gömlum
rennuitokki, og einfaldur út-
húnaður er til að stöðva rennsl-
ið að vild. En kalt vatn var
ekki liægt að láta renna i laug-
ina, því að það var ekkert til
á staðnum. Varð þvi að láta
kólna liæfilega i iienni, áður
en liægt var að baða sig. Af-
rennsli er á einum stað við
hotn laugarinnar og auðvelt að
tæma liana, en yfirfallspípa
temprar hæð vatnsyfirborðsins.
Þegar vatn stendur hæst í
lauginni, getur meðalmaður
selið á laugargólfinu þannig,
að vatnið nemi við höku. Tölu
vcrðar lieimildir eru til um
Snorralaug allt frá 18. öld, þvi
að hún liefur vakið sérstaka
athygli þeirra, sem Iandlýsing-
ar liafa skrifað. Ef þær lieim-
ildir eru vegnar og metnar, er
helzt svo að sjá sem laugin sé
enn með liku móti og hún var,
þegar Páll Vidalin getur lienn-
ar snemma á 18. öld. Auðséð er
af Sturlungu, að laugin var al-
]>ekkt á 13. öld og gegndi þá
strax virðulegu hlutverki í
lteykholti.
Nokkrar ungar stúlkur hafa
óskað eftir því, að við birtum
góð ráð til að forast rauðar
hendur. Við rákumst á þessar
æfingar fýrir hendurnar, og
vonumst til, að þær konu ykk-
ur að einhverju gagni. Hverja
a'fingu á að gera fimm sinnum.
Ibúafjöldi nokkurra landa
Kæra Æska. Allar tölur urn ibúafjölda cinstakra landa í landa-
fræðinni, sem ég les í skólanum, eru orðnar garnlar og lítið er
takandi mark á þeim. Þú, sem getur upplýst allt, ættir nú að
hirta nýjustu tölur fyrir mig um ibúafjölda hclztu landa heims.
Fyrirfram þökk. — Hjálmar.
Svar: Erfitt er að lienda reiður á nákvæmri ibúatölu landanna,
þvi að hún vex með liverju árinu. Nýjustu tölur, sem við höfum,
eru gefnar út af Sameinuðu lijóðunum og munu vera frá árinu
1966. Þá stóðu þessi mál þannig: Kina 700.000.000, Indland
486.811.000, Sovétrikin 230.600.000, Ameríka 194.572.000, Pakistan
113.871.000, Indónesía 104.500.000, Japan 97.960.000, Brasilia 82,-
222.000, Þýzkaland (vestur) 59.041.000, Nigeria 57.500.000, Bret-
land 54.595.000, ítalia 51.576.000, Frakkland 48.922.000, Mexikó
42.689.000, Filippseyjar 32.345.000, Spánn 31.604.000, Pólland 31.-
496.000, Tyrkland 31.150.000, Thailand 30.591.000, Egyptaland
29.600.000, íran 24.800.000, Burma 24.732.000, Eþiópía 22.600.000,
Argentína 22.352.000, Júgóslavia 19.508.000, Rúmenia 19.027.000,
Tékkóslóvakía 14.159.000, Súdan 13.540.000, Marokkó 13.323.000,
Holland 12.393.000, Alsír 11.871.000, Perú 11.650.000, Ástralía 11,-
360.000, Ceylon 11.232.000, Ungverjaland 10.148.000, Belgia 9.464,-
000, Portúgal 9.199.000, Búlgaría 8.200.000, Sviþjóð 7.734.000, Kúha
7-631.000, Austurriki 7.255.000, Sviss 5.945.000, Danmörk 4.758.000,
h'innland 4.612.000, Noregur 3.723.000, frland 2.873.000, ísrael
2.563.000.
Rauðar iiendur
361