Æskan - 01.05.1974, Blaðsíða 29

hans á ágætri latínu. BauS hann velkominn og bauð honum
til sín, þegar hann vildi. Skyldi hann fá fæðl og
húsaskjól meðan skipið væri í Rifi.
Gesturinn svaraði honum kurteislega á jafngóðri latínu
°9 kvaðst með ánægju þiggja þetta ágæta boð. Skipstjóri
sagðist mundu senda dót mannsins að Ingjaldshóli seinna
Urn daginn. Nafn þessa manns kvað hann vera Christopher
Dave. Stuttu síðar héldu þeir svo áleiðis heim, sóra Jón
°9 Dave.
Að lítilli stundu liðinni voru þeir seztir inn á bekk í
tátæklegu baðstofunni á Ingjaldshóli. Prestur vék sér frá,
t3v' að hann vildi ná í ráðsmann sinn — Þorbjörn — til
Þess að kynna hann gestinum. Þorbjörn ráðsmaður og
séra Jón voru mjög samrýmdir, þótt Þorbjörn væri nokkuð
forn í skapi, en hann taldi sig afkomanda Eiríks rauða og
Þafði oft verið í sjóferðum og siglingum og talaði því nokk-
uð erlend mál. Prestur var ekki viss um, að honum geðjað-
lst að hinum nýja gesti, en það fór þó á þann veg, að þeir
Þdr, Dave, séra Jón og Þorbjörn, urðu mjög samrýmdir
°9 sátu oft saman á kvöldvökum og spjölluðu um siglingar
°9 landafræði.
Eitt sinn sem oftar, er þeir sátu þrír saman í rökkrinu,
Þarst tal þeirra að uppgötvunum þeim, er Portúgalir höfðu
9ert á ferðum sínum um vesturhöf. Dave sagði þeim hin-
Urn frá framkvæmdum Hinriks prins í því máli um Azor-
°9 Kanaríeyjar, og öll frásögn hans lýsti áhuga og þekk-
'ngu.
"En hvað er að segja um Antillaeyjar?" spurði prestur.
>,Er sú eyja eins stór og sagt er, og hve margar dagleiðir
er hún frá Norðurálfu?"
Gesturinn hristi höfuðið. ,,Ég hef aldrei heyrt neitt áreið-
anle9t um það,“ sagði hann. „Ég hef nú alltaf hugsað
Sem svo, að sagnirnar um þessa eyju væru bara uppspuni."
',Uppspuni!“ sagði séra Jón styggur. ,,Ég hef sóð þessa
eyju á landabréfi, sem Darbey skipstjóri sýndi mér í fyrra.“
Gesturinn gat ekki varizt brosi yfir röksemdafærslu sóra
J°ns og sagði sem svo, að það væri varasamt að trúa
Þvi, að ókennt land væri til, þótt það sæist teiknað inn á
e'tthvert landabréf. Þeir töluðu um þetta fram og aftur, og
'nnti gesturinn náið eftir því, hvort nokkrar sagnir væru
hl um ókennt land lengst í vestri.
Þorbjörn hafði hlustað þegjandi á umræðurnar um stund,
en lagði nú orð I belg: „En hvaðan koma þessir stóru
Urustofnar, sem oft rekur í stórum stíl hór á land?“
■'Hérna?" spurði Sir Dave ákafur.
"Ja, ekki kannski mikið hérna vestan lands,“ sagði Þor-
)orn, „en norðanlands, þar sem vesturhafsstraumurinn
'9gur ag landinu."
"Já, það ganga hór sögur um land í Vesturhöfum, sem
s.lendingar eiga að hafa fundið fyrr á árurn," sagði sóra
°n- „En ég skoða það nú sem hégiljusögur."
"Talaðu ekki um hluti, sem þú berð ekki skyn á, prestur,"
®a9ði Þorbjörn og hélt síðan áfram: „Hvert barn á íslandi
ekkir söguna um Eirík rauða, sem fór til Grænlands og
Uai keif heppna, er fann Vínland hið góða. Þetta er engin
r°ksaga. Þetta stendur skrifað f fslendingasögum, sem
ú hefur aldrei lesið. Ég ætti að vita betur um það, ég,
S0rn er síðasti liöurinn f hinni frægu Leifs-ætt. Ég er ekki
®uðugur að gulli eða gersemum, en stærri ættleifð hef ég
hlotið en þú eða nokkur annar fslendingur, því að mér
einum ber eignarróttur að þessu mikla, ókunna landi I
vestrinu, sem Lelfur forfaðlr minn fann og gaf nafn. Og
ég vonast til að lifa það, að geta gert þennan eignarrótt
minn gildandi." Þorbjörn, sem staðið hafði upp meðan
hann hélt þessa óvanalega löngu ræðu, settist nú aftur
rólegur niður á rúm sitt. Séra Jóni varð litið til Sir Dave og
sá, að áhuginn tindraði f augum hans.
Dagana næstu sáust þeir oft saman á göngu, Þorbjörn
og Sir Dave, og skröfuðu þeir þá margt saman. Þorbjörn
fræddi Sir Dave um nöfn fjallanna og sagði honum sögur af
huldufólkinu, sem átti að búa þar f klettunum. Stundum
gengu þeir hátt upp f Snæfellsjökul eða þá út á Enni, þetta
alkunna fjall suðaustur af Rifi. Þeir gengu um fjörugötuna
við fjallið, sem aðeins var fær, þegar lágsjávað var. Bergið
slútti þá yfir höfðum þeirra. Þorbjörn sagði honum Ifka frá
Hringiðunni úti fyrir Dritvfk, sem þannig var til orðin, að
á ein mikil, er rann undan jöklinum, byrgðist f eldsumbrot-
um og náði ei uppgöngu fyrr en úti á sjó, og af því kom
Hringiðan, og f henni var ætíð bergvatn.
Gesturinn hlustaði með athygli á þetta allt, en þó var
eins og hugur hans væri bundinn við allt annað, sem hann
langaði til að tala um. Einhvern daginn sagði hann vlð
Þorbjörn: „Þú minntist einu sinni á gamlar sagnir um land
eitt mikið í Vesturhöfum, og þú sagðist vera ættingi og
arftökumaður þess, er landið fann. Ef þú veizt eitthvað
meira um það, þá vertu svo góður að segja mér frá því.“
Og svo varð Þorbjörn að segja honum söguna um Eirfk
rauða, er varð sekur um víg og lagði vestur i höf að leita
lands þess, er Gunnbjörn, sonur Úlfs kráku, varð var við, er
hann fann Gunnbjarnarsker. Hann sagði frá því, er Eirfkur
reisti bú í Grænlandi og á eftir honum kom Herjólfur. Bjarni
sonur hans lenti f sjóhrakningi og rak fyrir norðanvindi
í niðaþoku langt suður í höf og varð þá var við ókennt
land. „En Bjarni sté þar ekki á land. Það var Leifur hinn
heppni, forfaðir minn, er keypti skip Bjarna og hélt suður
höf í landaleit. Og hann fann landið og nefndi það Vínland."
Og Þorbjörn sagði ókunna manninum með mikilli nákvæmni