Fróði - 01.03.1913, Blaðsíða 45

FRÓÐI
237
nasta fáir peirra hafa aðhyllst liaha að verulegum mun ennpá. En
hún er í aðsvifi hjer vestan megin liafsins vegna þess, að hjer eru
flokkar manna af peirri skoðun næsta æstir, eins og gjörist í ymsmn
öðrum efnum- Jeg minnist eigi að hafa lesið neitt verulega eptir-
tökuvert um þessa stefnu á í.slenzku máli nema í tímaritinu “Fróði”
sem hefir rætt |<að mál all-ítarlega og Jió á ljósan hátt. Getur þar
um hið tnargnefnda EITUR (poison) sem veitt sje inní líkamann með
dfrafæðunni (kjöti o.fl.) en eigi minst á neitt svo viðsjárrert efni
(>egar um jurtafæðu sje að ræða. Þegar ait kemur -til alls, þá er
reyndar ö!l fæða mannsins jurtafæða, heinlíuis eða óbeinlínis (þ. e.
udprunahga úr jurtaríkinu) að undanteknum örlitlum hluta at'
málmefnum sem neytt er í vatni og söltum. Aðeins örfáum af
þeirn, er mattilhúa og mat jeta er kunnugt um að fæðutegundirnar
verða að myndast af þessum fjórum aðalefnum cakbon (kolefni)
oxyuen (lífsloft), HVDEOGEN (vatnsefni) og nytrögen (köfnunar-
efni), og að hlutfÖUin milli hvers efnis við hin verður að vera eftir
ákveðinni reglu. Hefir verið reiknað svo til, að hinallra hentugasta
fæða fyrir manninn miðuð við sólarhringstíma (2f klt.) myndist af
\ punds ai’ proteids (holdgjöt’um) eins og t. a. m. kjötmeti;
i pd. a‘f c'ARbohydrates (líiisterkju, mjölefni) 4 púnds af iiydro-
carbon (fituefnum); hálfri ánzu af sai.ts, 2 pottum af vatni og.öllu
því HREiNtT lopti seiu hægt er að anda að sjer á þeini tíma. Með
öðrum orðum verður |>etta: 1 pd. af Jsurrum fæðuefnum 5i pd. af
vatni og lj pd. af lffslopti (oxygen) úr andrúmsloptinu. — Nú er
meira en helmingur af flestnm fæðutegundum vatu, svo að '2\ pd.
af venjulegri fæðu gjörir 1 pd. af jiurri fæðu.
Þessi fæðu hlutföll liafa verið reikuuð niður í t. a. m. i pd.
af nautakjöts steik, 1 pd. af hrauði, 1 pd af kartöflum, 2 ánzur af
smjöri, 1 mörk af mjólk, 1 pott af vatni og lítið eitt af salti.
Að J>ví er snertir eitur sem felist í dyrnfæðu ma tti benda t.a.m.
á sjúkdómseitrin af fmsu tagi, þegar neytt er kjöts at' sjúkum
skepnum, jiótt tiltölulega fátt af ciVra sjúkdómi sje mann-næmt.