Dýravinurinn - 01.01.1893, Blaðsíða 57
53
gamla konan; »en verið þið nú góð og siðsöm börn«. Jeg var eins og börnin;
mig langaði til að heyra söguna; hagræddi jeg mjer svo í rúminu, að jeg misti
ekkert af sögunni, en ljet þó sem minst á mjer bera. Gamla konan sagði börn-
unum frá á þessa leið:
»þ*egar jeg var úng stúlka, á aldur við hana Siggu hjerna, fjekkjeg að fara
í kaupstaðinn með honum föður mínum sáluga. Jeg hlakkaði nú heldur en ekki til
ferðarinnar, því jeg hafði ekki komið í kaupstaðinn áður; bjóst jeg því við að sjá
margt nýstárlegt í ferðinni. Faðir minn var með stóra lest og hafði því báða
vinnumennina sína með sjer. A leiðinni í kaupstaðinn bar ekkert til tíðinda. Faðir
minn tók út vörur á hestana sína og jeg verzlaði með ullarlagðana mína. Pilt-
arnir bundu upp á liestana og fórum við siðan af stað úr kaupstaðnum nálægt
nóni. J>að var allra blessaðasta veður þennan dag, blíða logn og sólskin; það lá
vel á okkur öllum, því ferðin hafði geingið að óskum. Hestarnir voru reknir
heimleiðina; settu þeir götuna í langri röð og báru vel bagga sína, enda var vel
upp á þá búið og þeir vænir og í góðu standi, því faðir minn sálugi fór allra
manna best með allar skepnur. Um miðaptansbilið vorum við að fara niður Illa-
Klyf, sem kallað er; þar var bæði bratt og grýtt og varð því að fara hægt og
gætilega. Neðst í klyfinu fundum við bæði hest og mann rjett við veginn, og
var það ljóti fundurinn. Hesturinn var brúnskjóttur að lit og meðal hestur að
stærð; skinhoraður. — Hnakkurinn var undir kvið; var bundin við annan hnakk-
kenginn pokatuska með fjögurra potta tunnu, fulla með brennivíni. Hafði hún
togað hnakkinn yfir um. Herðakamburinn var stokkbólginn, og eitt alblóðugt
flatsæri aptur undir miðjan hrygg; lá hnakkgjörðin leirug og grjóthörð ofan í
sárinu. Mátti sjá að skurfa hafði verið komin ofan á meiðslið, en rifnað hafði ofan
af því öllu við það, að hnakkurinn togaðist undir kvið. Logblæddi nú úr öllu saman,
og var auðsjeð, að hesturinn hafði mikla þjáningu af þessu, því að hann beit ekki,
en barði apturfótunum á víxl í jörðina. Jeg sá, að faðir minn varð æði þung-
brýnn, er liann sá þetta. Skamt frá hestinum lá eigandinn steinsofandi. Hann var
bæði forugur og rifinn, allmikið hrumlaður í framan og storkið blóð á treyju-
börmum hans; var auðsjeð, að honum höfðu blætt nasir og það í meira lagi.
Tóm flaska tappalaus stóð upp úr brjóstvasanum á úlpunni hans. Við könnuð-
ustum við manninn; hann hjet Jón og var einn af hinum svo kölluðu »kóngsins
lausamönnum«, drykkju- og áflogamaður, gæfu- og auðnulítill. fóttist hann á
sumrin, er hann var upp í sveit, eiga heima við sjóinn; en á veturna, er hann var
við sjóinn, uppi í sveit. Faðir minn sagði öðrum pilta sinna að vekja hann og
reyna að koma honum á hestbak. En þegar Jón ránkaði við sjer, brást hann fok-
vondur við, ruddi úr sjer óþverraskömmum og hafði í heitingum að berja pilta
okkar. Af því að veður var gott og eingin hætta fyrir lífi hans, þótt hann svæfi
leingur úti, þá yfirgáfum við hann og hjeldum leið okkar. J>egar við vorum
komin í áfángastað, búin að hepta hestana og tjalda, kom Jón flugríðandi til okkar
og er mjer fyrir minni að sjá þá vesælingshestinn. Hann stóð á öndinni af mæði
og bleikrauð froða út úr munni hans og nösum. Keðjan var spennt svo fast, sem