Dýravinurinn - 01.01.1893, Side 63
59
alveg eins og utan um ketlinga, og líkaði aldrei hvað vel hún gat vafið sig utan
um barnið. Fólkið hjelt að kisa gerði þetta til þess að njóta ylsins afbarninu sem
bezt; enn það var ekki svo að sjá; hún reyndi að hlúa að því, en ekki að bæla
sig undir það.
|>að er ljótt að sjá hunda og ketti horaða, ekki síður en aðrar skepnur;
það er þá betra að hafa færra af þeim og gera betur við þá. Jeg hefi stundum
heyrt talað um hunda og ketti sem væri þjófóttir, stælu öllu matarkyns, sem þeir
næðu í; en líklegt er að það sje með þessar skepnur eins og mennina, að náttúran
sje misjöfn til þeirra hluta; en ef það væri sjeð um að láta þessar skepnur hafa
mat sinn á rjettum tíma eins og aðrar skepnur, mundi minna bera á þessu;
þessar skepnur verða þá líka opt fyrir höggum og hrakningum, og verður það
ekki til að bæta skap þeirra.
J>að verður einginn góður fjármaður, sem ekki elskar skepnurnar, sem
hann hirðir; það er ekki nóg að taka opið fyrir þeim, hleypa þeim út, reka, þær
á haga, láta þær inn aptur og fleygja í þær fóðrinu; það verður að annast þær,
vera nákvæmur við þær, leita uppi þarfir þeirra, og fullnægja þeim.
J>að er farið að brenna við sumstaðar nú á dögum, að stúlkum þykir
heldur vanvirða að því að vera í fjósi og hirða kýrnar, enda rýkur ekki af fjósa-
menskunni æði víða hjer hjá oss, fremur en af annari skepnahirðingu. J>að er nú
aldrei nema satt, að kýrnar eru heldur með þeim óskemtilegri af þeim alidýrum,
sem vjer eigum, en þá ætti að minsta kosti eigingirnin og gróðahugurinn að
leggja alt kapp á að fara sem allra bezt með þær. Kýrnar hafa leingi verið lífið
í margri fjölskyldunni á landi hjer, og ef það væri nokkur skepnan af öllum, sem
öllum væri skylt að elska jafnt, og leggja sinn skerf til að liði sem bezt, þá eru
það þær. Reyndar er kúnum ekki eignað, að þær sjeu sjerlega gáfaðar, og
naut og sauður eru venjulega óvirðingarnöfn um flón og heimskingja, en þó er
það að minsta kosti víst, að kýrnar elska fjósakonuna svo heitt sem þeirra kýrs
náttúra framast megnar að gera, sleikja hana og nudda sjer upp við hana, og elta
hana úti, ef hún er góð við þær. Sumar kýr eru enda svo að þær líða ekki
öðrum en einstökum kvenmönnum að mjólka sig. Verið getur að mjólkunarlagið
geri þar nokkuð að.
Ef skepnan á að verða manni að því liði, sem skaparinn hefur ætlast til,
verður að fara vel með hana, verður að elska hana. Annars verður hún ónýt, úrætt-
ist og gerist úlfúðarleg og hvorki að því gagni nje þeirri skemtun sem vera ber.
Sá, sem fer illa með skepnur verður að gæta þess að skepnan er eins gerð
og eins sköpuð eins og sjálfur hann; ef hann kvelur skepnu í sulti, verður hann
að muna eptir því, hvað það er sárt að vera svangur; ef hann lemur hana svipu-
höggum, verður hann að gæta þess, að höggin eru skepnunni jafnsár, eins og þau
hefði skollið á sjálfum honum. En ef hann elskar skepnuna, finnur hann í hennar
stað, hvað það muni vera að líða vel, ef hann annars veit hvað það er að vera
elskaður og líða vel.
Jónas Jónasson.