Heimilisblaðið - 01.10.1948, Blaðsíða 21
HEIMILISBLAÐIÐ
181
ingar á aðferðum, tóksl að
steypa góða 120 þuml. skífu.
McCauley, sem stjórnaði spegil-
gerðinni, reiknaði það út, að
skífr.n mundi verða fjóra mán-
uði að kólna til fulls, enda
reyndist það rétt. Hann reikn-
aði einnig út, að 200 þumlunga
skífa þyrfti títi mánuði til að
kólna, og þegar risaskífan loks-
ins 'var steypt, var ltenni ætl-
aður sá tími. 25. marz 1934 var
fyrsta tilraunin gerð til aö
steypa 200 þumlunga skífu, en
þrátt fyrir allar varúðarráðstaf-
anir og endurbætur á steypu-
mótinu, brotnuðu blokkirnar.
Var þá komið fyrir sérstöku
kælikerfi í mótinu, svo að ekki
væri bætta á, að blokkirnar
bitnuðu um of. 2. desember
1934 tókst loks að steypa skíf-
una, sem á að vera endurkasts-
spegill 200 þumlunga stjörnu-
kíkisins. Skífan var látin „jafna
sig“ í tvo mánuði við jafnt liita-
stig, en síðan var hún kæld
smám saman í átta mánuði til
viðbótar.
Um iniðbik næsta sumars
bljóp skyndilega flóð í Cliemung-ána, og
varð það næstum lil þess, að allt bið
langvinna og nákvæma starf að smíði
skífunnar yrði unnið fyrir gýg, en fvrir
ofurmannlega atorku tókst að bjarga lienni.
f febrúarmánuði bafði skífunni verið kom-
ið fyrir í stálumbúðum, og átti að senda
bana áleiðis til Pasadena, en þá flæddi Cliem-
ung-áin vfir béraðið. Til jiess að unnt væri
að bjarga liinni dýrmætu skífu, varð að brjóta
niður 'eitl liorn verksmiðjuiinar, jiar eð ekki
vannst tími til að koma henni út um dyrnar.
I jörutíu og átta klukkustundum síðar var
verksmiðjan komin á kaf í vatnsflóðið! 26.
marz 1936 var lagt af stað með skífuna í bina
3000 mílna löngu ferð lil Pasadena, og koinst
bún þangað lieil á búfi eftir ýmis ævintýri.
Næstu fjögur árin var bún í vörzlu Marcus
H. Brown, sem áður liafði unnið á búgarði
föður síns, síðan unnið við kaðlahnýtingu, ver-
ið sendisveinn, daglaunamaður og vörubíl-
stjóri. Hann liafði lært að búa til smáspegla
og síðar stærri spegla - en jiað er löng saga
og nægja nnin að segja, að bann bafði
þegar bóp æfðra manna í jijónustu sinni, og
að fjórum árum liðnum böfðu meim þessir
lokið við að slípa 5 tonn af gleri af skífunni,
til að gera liana íbvolfa. Það er mjög vanda-
samt verk, og lil þcss jiarf mikla þolinmæði
og kunnáttu jafnvel |iólt um litla endur-
kastsspegla sé að ræða. Var jiá aðeins eftir
að jafna spegilinn og fága liann.
Bandaríski flotinn lánaði Clyde S. McDowell
til að stjórna verkfræðilegum franikvæmdum
i ið uppsetningu stjörnukíkisins, en á því sviði
urðu fyrir niiinnum geysilegir örðugleikar.
Hinir brcyfanlegu lilutar kíkisins eru 450
tonn að þyngd, og böfuðnauðsyn var, að nún-
ingsmótstaða snertibluta lians vrði gerð eins
1,1,1 og frekast væri uniit. Þegar ýmsar að-
ferðir böfðu verið reyndar, var ákveðið að
láta hvílipunkta skeifunnar (sjá síðar) liggja