Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1924, Blaðsíða 46
284
Björn Pórðarson:
IÐUNN
Að þessu ráði var þó ekki horfið; enn var ríkur
óttinn við launverslun fálkafangara og svo gat rénað
virðing og vinsældir konungsins hjá útlendum höfð-
ingjum, þegar fálkagjafirnar væru úr sögunni. Þá
þóttust veiðimeistararnir merkja það, að sumir fálka-
fangarar væru leiknari en aðrir í því að veiða hvíta
fálka, en á þeim var, undantekningarlítið, hörgull.
Fyrir því vildu þeir svifta amtmann réttinum til að
gefa út fálkabréf og fá hann sjálfir í hendur eða að
minsta kosti tillögurétt um það hverjum væri veitt
veiðileyfi.
Magnús amtmaður Gíslason mælir á móti þessum
breytingum og telur veiðunum best fyrir komið eins
og verið hafi; amtmaður sé best fallinn, fyrir kunn-
ugleika sakir og fleira, til að gefa út fálkabréfin og
engin ástæða sé til að svifta embættismenn réttinum
til að fá veiðileyfi; þeir standi betur að vígi um að
annast veiðina, og að ala fálkana hafi þeir öðrum
fremur ráð á; rangt sé að svifta sýslumenn fálka-
veiðum, sem staðið hafi vel í þessari stöðu, enda sé
hún þeim tekjugrein og hafi þeir oft og tíðum goldið
sýsluafgjöldin með fálkum. Rentukammerið félst á
skoðun amtmanns, og í samræmi við hana kom út
konungsúrskurður 4. jan. 1764 (Lfl. III, 509), þó
var þar tekið fram, að í sýslum þeim, er fjarst væru
Bessastöðum, skyldu að eins veiddir hvítir og hálf-
hvítir fálkar.
Árið 1777 hófust aftur miklar bollaleggingar um
fyrirkomulag veiðanna. Pótti fálkameisturunum ekki
veiddir nógu margir hvítir fálkar í hlutfalli við þá
gráu. Töldu þeir þetla stafa af slælegri framgöngu
um veiði hvítfálkanna. Vildu þeir setja suma eldri
fálkafangarana frá starfinu, þó gegn 5 rdl. eftirlaun-
um á ári, og um veitingu veiðileyfanna héldu þeir
hinu sama fram sem fyr. Hugðu þeir vestfirsku fálka-
fangarana duglegasta veiðimenn vegna þess að frá