Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1926, Síða 27
IÐUNN
Öfl og ábyrgð.
105
tel tvímælalaust að fengist hafi um reynslu meðbræðra
vorra, eftir að hinu jarðneska lífi þeirra hefir verið
lokið. En eg geri ráð fyrir, að yfirleitt muni þeir menn
líta líkt á þetta og eg, sem sannfærst hafa um, að sú
vitneskja hafi fengist, sem eg mintist nú á.
En áður en eg fer lengra, verð eg að tak^ það fram,.
að mér finst það mjög kynleg hugsun, að ábyrgðin
verði minni samkvæmt einhyggjunni en samkvæmt tví-
hyggjunni. Ef vonskan er í samræmi við eilíft frumafl, sem
er jafn-máttugt góða frumaflinu, þá ætti ekki að fylgja
því meiri áhætta að gerast djöfull en að gerast engill.
Djöflar og englar hefðu þá jafnsterkan stuðning í tilver-
unni og jafnmikinn tilverurétt. Eftir því sem mér virðist
liggja nokkuð í augum uppi, er áhættan einmitt fólgin
í því að vera í ósamræmi við eina frumaflið í tilverunni,
frumafl sem er gott, og vér nefnum guð. Af því að
ekkert annað frumafl er til, enginn annar allsherjar-vilji,
er ókleift, þegar til lengdar lætur, að fá eðli sínu full-
nægt annan veg en í samræmi við það afi, þann vilja.
Osamræmið við þann vilja getur ekki valdið öðru en
hörmungum.
Þegar eg þá sný mér að ummælum S. N., verður
það fyrst fyrir mér að hann finnur að þeirri kenning,.
að breytninni fylgi engin eilíf áhætta. Við því er það
fyrst að segja, að vér flytjum engar kenningar um eilífð-
ina. Mennirnir geta ekki gripið eilífðarhugmyndina, eins
og þeir geta ekki gripið hugmyndina um óendanlegt
rúm. Vér getum þá ekki heldur gert oss neinar hug-
myndir um eilífðarkjör eða eilífðarástand, sem á neinu
séu reistar, því er vér þekkjum eða skiljum. En hinu er
ekki að leyna, að í þessu efni er mér þveröfugt farið
við S. N. Honum finst ótækt að hugsa sér, að syndir
þessa jarðneska lífs, sem ekki er annað en óendanlega