Iðunn : nýr flokkur - 01.04.1926, Side 65

Alþjóðabandalagið.
143
þjóðabandalagið, átti að ná til allra þjóða, eins og líka
nafnið gefur í skyn. Ef þessi hefði orðið raunin, var
hlutleysi ekki lengur til, og það hefði í rauninni ekki
komið að sök, ef Alþjóðabandalagið hefði orðið jafn víð-
tækt og Wilson bjóst við.
Menn þeir, sem Wilson leitaði álits hjá um uppkastið,
rjeðu honum fastlega til að breyta skylduákvæðunum um
samtökin. Þeir bentu honum á, að ósanngjarnt væri að
krefjast slíks af hlutlausum ríkjum, og ekki mætti búast
við, að sá tæki þátt í samtökunum gegn friðrofa, sem
einskis ætti að hefna og einskis ágóða að vænta. Þeim
fanst hið mesta óráð, að öll ríki bandalagsins skyldu
hervæðast, þó friði væri slitið milli einhverra tveggja
þjóða.
Þegar Wilson lagði af stað í Evrópuför sína, var
upphaflegu formi sáttmálans breytt á þá leið, að með-
limum væri heimilt, en ekki skylt að segja friðrofa stríð
á hendur. Þegar til Parísarborgar kom, var tekið á móti
Wilson eins hann væri konungur. Honum og konu
hans var haldin hver stórveislan á fætur annari, rósum
var stráð á veg þeirra í bókstaflegum skilningi og þeim
voru færðar dýrindis gjafir. Wilson settist á bekk með
tveim þaulæfðustu stjórnmálamönnum Evrópu, Clemens-
eau og Lloyd George. Skóli' reynslunnar hafði kent
þeim ómjúk tök, enda handljeku þeir uppkastið að sátt-
málanum eins og þeim sýndist. Wilson maldaði í mó-
inn, en það kom fyrir ekki, hinir sátu við sinn keip. A
endanum komu þeir sjer saman um sáttmála þann, er
stendur í byrjun friðarsamninganna í Versölum. Gildir
hann því einnig fyrir þá, sem halloka fóru i styrjöld-
inni. Wilson og hinum bar það aðallega á milli, að
Clemenseau og Lloyd George vildu tryggja Banda-
mönnum sem mest áhrif og vald í bandalaginu, og þeir