Kirkjuritið - 01.12.1942, Side 15

Kirkjuritið. 400 ára minning Guðbr. Hólab.
317
mönnum. Uppvaxtarár sín, hin fyrstu, dvaldi hann með
foreldrum sínum að Staðarliakka, og eftir að séra Þor-
lákur faðir hans varð prestur að Þingeyraklaustri,
dvaldi Guðbrandur þar um hríð ásamt honum.
Þeg'ar að því leið, að Guðbrandur kæmist á námsárin,
gerðist sá merki atburður, að skóli var settur á stofn
á Hólum, árið 1552. Var það g'jört fyrir atbeina Ólafs
biskups Hjaltasonar, og hugðu Norðlendingar, þ'eir, er
lærdómi og þekkingu unnu, auðvitað gott til þessa.
Ákvað séra Þorlákur að senda Guðbrand son sinn til
skólavistar og náms að Ilólum. Var hann þá enn ungur
mjög, aðeins 11 ára gamall. Leit Guðbrandur sjálfur
svo á, að liann vegna æsku sinnar hafi skorl þroska til
skólanámsins í fyrstu, að minnið hafi verið dauft, þótt
skilningur hans og greind liafi verið í góðu lag'i. Skóla-
tíminn var 6 ár, og mun latínukensla hafa verið mikil.
Var svo tii ætlast, eftir kirkjufyrirskipan Kristjáns kon-
ungs III., sem vafalaust hefir verið tekið mikið tillil til
á Hólum, að skólapiltar á síðari námsárum sínum bæði
töluðu og rituðu latneska tungu. Guðfræðileg mentun
var sett öllu ofar. Að vísu er lærdómur Guðbrands bisk-
ups ekki hin rétta mynd af því, sem skólinn áorkaði i
kenslu og fræðslu, því að Guðbrandur biskup átli þess
kost að sitja við lærdómsbrunna erlendis og jók mikið
við þekkingu sína og fróðleik. Þó er það vísbending
um, hve lærður hann var, er hann eftir 6 ára nám
í Hólaskóla útskrifast þaðan árið 1559, að hann litlu
síðar verður kennari við skólann. Það var að vísu ekki
nema um stundarsakir, sem hann var þar við kenslu-
störfin, því ári síðar fer hann utan í því skyni, að leita
sér víðtækari þekkingar og' framast á annan hátt. Næstu
árin dvelst liann við Kaupmannahafnarháskóla og
stundar þar nám af mikilli elju. 1 fjögur ár dvelur hann
þar, aflar sér mikils lærdóms, kynnist kirkjulegu lifi
og starfi í Danmörku og kynnist jafnframt mörgum
ágætum, lærðum mönniun, sem síðar urðu tryggir vinir