Kirkjuritið - 01.04.1963, Blaðsíða 23

KIRKJURITID
165
sein ég man nú ekki liverjir voru. Með samþykki sóknarprests
kófu þeir sönginn, og var það að flestra dómi mikill söngur og
góður. Forsöngvarinn gamli sat hljóður og kyrrlátur undir
messugerðinni, þar til kom að útgöngusálminum, þá stóð liann
uPp, og um leið og söngmennirnir hófu sönginn, byrjaði hann
að syngja „gamla lagið“, og sungu þeir þannig bæði lögin sam-
Lunis. En smátt og smátt óx Brandi ásmegin, og færðist rödd
hans svo í aukana, að hún yfirgnæfði raddir allra liinna, og sáu
þeir sér þann kost vænstan að þagna. En Brandur söng einn
sálminn á enda, og kvaðst faðir minn aldrei, fyrr né síðar, liafa
keyrt jafn voldugan né áhrifamikinn sigursöng.
Amma mín, GuSný Björnsdóttir, kunni „gömlu lögin“, en
yar treg til að syngja þau. Þó man ég eftir því, að hún söng
ettthvað af þeim fyrir föður minn. Þá mun ég ekki hafa verið
nenia 5—6 ára, en þó er mér það minnisstætt, að það var því
líkast sem liún færi hjá sér, er liún söng þau, rétt eins og lmn
faeri með eitthvað, sem væri lienni of heilagt til að flíka því.
Hun söng oft ýmisleg önnur lög, og har þá aldrei á neinu
sh'ku. Því miður lærði ég ekki nema eitt þessara „gömlu laga“,
en það söng hún við 48. sálminn í Passíusálmunum (Að kveldi
Júðar frá ég færi). Þetta sama lag fékk ég fyrir nokkrum ár-
um frá Valdimar Sna’varr sálmaskáldi, og hafði liann lært það
1 bernsku á Svalbarðsströnd. Gat ég ekki fundið mun á því
bjá honum og lijá ömmu minni. Lagið er í aeoliskri tóntegund,
ug tel ég það liiklaust á meðal fegurstu, dýpstu og innilegustu
jaga, sem ég bef nokkurn tíma kynnzt. Finna má við nána at-
lugun nokkra líkingu með þessu lagi og lagi Grallarans, en
tontegundinn er önnur, taktinn er annar, og svipur allur og
blfinning öll önnur, svo að ég freistast lil að trúa því, að þetta
ag sé arfur frá fyrri öldum, ]). e. frá kaþólskri tíð. Mjög skylt
j^g þessu fékk ég frá Kristni Guðlaugssyni organleikara á
iNul>i. Það er í söniu tóntegund, en öðrum takti, og laglínan
*r u°kkuð frábrugðin. Kristinn skrifaði allmikið af „gömlu
^gununi“ upp eftir gömlu fólki þar vestra á síðasta áratug
• uldar. Þar voru þá enn allmargir, sem kunnu þau.
Hvaðan sem þetta fagra lag er í fyrstu upp runnið, þá er
það
°g önnur slík lög, í þeirri mynd, sem íslenzka alþýðan hef-
Ur gefið þeim og varðveitt, alíslenzkur skáldskapur. Fólkið,
Sein bafði orðið að þola Stóradóm, verzlunaránauð, liafísár,