Kirkjuritið - 01.06.1975, Síða 76

GENISIS I
Önnur stílgerð
Innan hinnar miklu umgjörðar, sem
setur öllu mynztrinu mörk, er önnur
stílgerð, annar framgangsmáti. í
stað eintónunar er komin fjölbreytni.
I stað litaniu er komin framsetning
einstakra atriða. í stað hins eftirtekt-
arverða strangleika er kominn hinn lit-
auðgi og ósamstœði margbreytileiki
lífsins,
Mismunurinn er sérstaklega í Ijós lát-
inn með sagnorðum, sem notuð eru
í hvorri þessara stílgerða fyrir sig til
að tjá starfsemi Guðs. í gerð Presta-
ritsins sáum við hina sífelldu endur-
tekningu þessara sagnorða, en í þess-
ari annarri stllgerð sjáum við röð
verka, sem takmarkast af ákveðnu
hlutverki, sem fullnast skal: Guð gerði,
— greindi sundur — kallaði — bless-
aði — setti.
Guð gerði (skapaði) festinguna, tvö
stóru Ijósin, lagardýrin, fugla, land-
dýrin, manninn.
Guð greindi Ijós frá myrkri, vötn
frá vötnum, vötnin undir festingunni
frá þeim vötnum, sem voru yfir henni.
Guð ka I la ði Ijósið dag, myrkrið nótt,
þurrlendið jörð, safn vatnanna sjó.
Guð blessaði lagardýr, fugla, allar
lifandi skepnur, manninn.
Guð setti stóru Ijósin og stjörnurn-
ar á festinguna til að ráða, oð
maðurinn skyldi drottna yfir hinurn
lifandi heimi.
I hinni eiginlegu stílgerð Prestaritsins
beinist allt að skaparanum og verk'
hans. í hinni gerðinni er miklu rneir0
fengizt við hið skapaða og einstök
atriði. Þessar samhliða gerðir fran1'
setningar eru oft mjög eftirtektarverð-
ar. Tökum sem dœmi frásögnina Drt1
sköpun festingarinnar eftir setningun0
I 6. versi („og Guð sagði: Verði fest'
ing") mœtti œtla, — eftir orðin í ^'
versi („og það varð svo"), að nú vcfiri
festing til staðar, þar eð frásögn
sköpun Ijóssins lauk með slíkri setr1'
ingu í 3. versi. Samt er áfram haldi^
í 7. versi og sagt. „þá gerði Guð fest'
inguna ..."
Þessar samslða setningar tveg9ld
stilgerða í framsetningu er einfaldast
að skýra þannig: f hefð ein hverS
prestasamfélags hefir mjög gömu'
frásögn verið stílfœrð að nýju til san1'
rœmis við anda þessa prestasarrif®'
lags, Umgjörðin, sem hin gamla fra'
sögn var felld í, var verk þessa prest°'
samfélags, en því auðnaðist að
laga þessa œvafornu arfsögn ulfl'
gjörðinni, þótt hún tali annað mál
hafi annan hugsunarhátt að forsendu'
154