Kirkjuritið - 01.06.1975, Blaðsíða 80

inljósanna hinn fyrsti þóttur Marduks
eftir ótök hans við drekann. Þar er
sagt: „Hann lét tunglið (Nannar) lýsa,
fékk því nóttina til umróða". Þetta
fellur að orðalagi, nœstum, að frósögn
Genesis 1:6. Víst er, að hin baby-
lónska sköpunarsaga var kunn í ísra-
el, en líkindin með orðalagi hinna
tveggja frósagna gera andstœður
ennþó skýrari. Tunglguðinn Sin var
einn höfuðguða í Babylon. Hann
gegndi miklu hlutverki 1 fyrndinni og
svo aftur miklu seinna, en um hann
mó þó segja, að hann hafi verið skip-
aður af öðrum guði, sem kom honum
til valda, í þessu sjóum við ófullkom-
leika hinnar babylónsku goðafrœði
(mythology). í henni hefir hinn œðsti
guðdómur engin raunveruleg tengsl
við hið skapaða.
1 ísrael er þessu alveg öfugt farið.
í Genesis 1 er lögð sérstök óherzla ó,
að himinljósin séu sköpun. Þetta er
birt með safnheitinu „Ijósin" um sól,
tungl og stjörnur. Þetta er einnig birt
með skýrri lýsingu ó tilgangi þeirra,
sem fyrst og fremst sýnir afmarkað
hlutverk þeirra. Alheimurinn er vísvit-
andi rúinn öllu goðmagni. Himinljósin
tilheyra hinum skapaða heimi.
Það eru óhrif fró trúnni ó skapar-
ann, að heimur og himinn eru svipt
öllum goðmögnum. Hvernig geta þó
sól og tungl „róðið" (degi og nóttu)?
Víst rœður hér um nokkurs konar léns-
skipulag, en þrótt fyrir það er um yf-
irróð að rœða. Þetta valdsvið sólar og
tungls verður ekki skilið nema litið
sé á 26. versið, þar sem maðurinn
fœr það hlutverk að ríkja yfir öllu, sem
er lifandi. í Prestaritinu er það óhugs-
anlegt, að skipulag sé ón valdhafa.
158
í tveim mismunandi viðburðum 0
tveim mismunandi sviðum lœtur
af hendi nokkuð af valdi sínu. Það e<
aðeins það, hvað ótt er við með vald'
sviði himinljósanna, sem ekki er Ijð5*'
Vera mó, að hér sé ótt við hina hau
stöðu þeirra, ágœti og yfirsýn, setf
einkennir vald þeirra og byggist 0
þeirri reglu, sem tengd er þessu valð'
(sbr. Job. 38:12—13), En þetta skýrir
þó ekkert. Hið mikilvœga er þau ta^
mörk, sem valdi mannsins eru sett 1
heiminum. Vald mannsins nœr aðein5
að velmörkuðum landamœrum, Þoí
sem annað stjórnsvið hefst, sem einr'
ig fellur undir sköpunina.
Verk, sem lúta að því að veita M
Með sköpun fiska, fugla og |anddýrð
verður sköpunarboðið frjálsara og vl°. |
feðmara heldur en fram kemur í fyrr
versum. Samt er það svo, að við eí
um engu nœr um hinn eiginle9
uppruna lífsins. Allt, sem sagt v<^
um sköpun jurtanna, á einnig v'^
um þetta. Þó er það eitt, sem er nV
í þessari frásögn. Það er blessunin
Dýrin hljóta hina fyrstu blessun, se'^
Biblíunni. Upprunaleð
innðí'
nefnd er í
veitti blessun
kraft frjósem'
Prestaritið gerir hér skýran mun
getnaði manna og dýra og viðhn
jurtanna. Getnaður og fœðing ben
til sérstaks verks Guðs, sem heirnf^
ist eingöngu til manna og dýra. Ble55
unin tengir saman menn og dýr á n11
.i|Ti
ilvœgan hátt. Þessi framsetning ^
tengsl manns og dýrs birtist hei"
mikilvœgari og Ijósari hátt, heldar
þegar sett er fram skoðun á ert ,f
tengslum í þróunarkenningunni: