Kirkjuritið - 01.04.1978, Síða 52

þess háö andlegri og líkamlegri líðan
manna.
ViSfang þessarar reynslu — það sem
maðurinn skynjar eða upplifir eins og
sagt er á óvandaðri íslensku — gaeti
verið Jesús Kristur, ímynduð vera eða
táknmynd af einhverju tagi — innlif-
unin sjálf sker ekki úr um eðli við-
fangsins. Sá sem verður fyrir eða tel-
ur sig verða fyrir þeirri trúarreynslu
að skynja Guð með einhverjum hætti
ætti að vita, að hann getur ekki vitað
með vissu hvort hann hefur skynjað
Guð eða afsprengi eigin ímyndunar.
Auk þessara almennu efasemda um
trúarreynsluna sem mælikvarða á gildi
þess veruleika sem trúin beinist að
eru sérstök rök gegn trúarreynslu sem
skynjun á Guði. Guð í kristnum skiln-
ingi er persóna, þ. e. a. s. vera sem
í eðli sínu getur ekki verið viðfang
beinnar skynjunar, hvorki ytri né innri:
ytri skynjun nær ekki til persónunnar
sjálfrar sem er ávallt annað og meira
en ytri einkenni og framkoma; og innri
reynsla er reynsla af eigin sálarlífi en
ekki sálarlífi annarrar persónu. Hvern-
ig er þá sambandi persóna háttað?
Hvernig skilja þær hver aðra? Þær tjá
vitund sína um sjálfa sig og aðra, hlut-
ina og heiminn með athöfnum. Mál er
skýrasta dæmi slíkra athafna: það er
birtingartákn persónunnar; veruleiki
orðanna er ósýnleg merking sem er
skilin eða misskilin en hvorki skynjuð
eða upplifuð á einhvern dularfullan
hátt. Guðshugtak kristinna manna er
hugtak um algera persónu þ. e. veru
sem birtist einungis í orðum sínum
eða réttara sagt orði sínu. Að trúa á
kristna vísu er því að taka við orði
Guðs — á hliðstæðan hátt og maður
heyrir orð annars manns og treystir
því að þau birti í sannleika vilja hans
og hugsanir.
í fáum orðum sagt er trúarreynslan
annars vegar hugsanlegur vettvangur
ótal blekkinga, hins vegar annað en
sú trú á Guð sem hvílir á skilningi a
orði hans. Niðurstaða þessarar gagn-
rýni er því sú að trúarreynslan ein se
á engan hátt undirstaða þekkingar eða
skilnings á því hvað það sé að vera
kristinn.
Með þessu er ekki verið að neita
þeirri staðreynd að Kristur sé sumum
mönnum lifandi veruleiki og öðrum
ekki. En vilji menn styðja afstöðu sína
í þessum efnum almennum rökum Þa
ber mönnum að gera það með því a®
vísa til skilnings síns á orðum Krists
eða á Kristi sem lifandi orði Guðs.
Athugasemdir mínar fela ekki í ser
neina fordæmingu á trúarreynslunm.
öðru nær; án hennar væru trú og trúaf-
líf óhugsandi. En þótt trúarreynslan se
nauösynlegur þáttur trúarlegs lífs Þa
nægir hún ekki ein sér til að grund-
valla kristna lífsskoðun eða kristna
trú. Hún veitir okkur ekki skilning a
boðskapnum sjálfum né vitneskju um
hvað það sé að vera kristinn. Sífelldar
tilvísanir manna til eigin reynslu
trúarlegum efnum bjóða á hinn bo9
inn heim afstæðishyggju eða Hug
hyggju sem brjóta algerlega í ba^a
við hinn hlutlæga, þ. e. óháður okka
huga, boðskap Krists: „Ég er vegur
inn, sannleikurinn og Iífið.“ . *
Kristni sem lifandi trú og trúarbrög
er jákvætt andsvar við boðskapnU^
sem fólginn er í þessum orðum Kri
og ævi hans allri. Trúarleg hughýððJ
getur valdið því að Kristur og b°
50