Nýjar kvöldvökur - 01.03.1917, Blaðsíða 44

90
NÝJAR KVÖLDVÖKUP.
það að vekja athygli hans, að hugsanir og geð-
hræringar koma í ljós sem sýnilegir hlutir. Sér-
hver hugsun birtist sem sé í sérstöku gerfi, sem
verður til úr hinum loftkendari efnum sálarheima.
Og eftir þvf sem hann lifir lengur í sálarheimum,
eftir því sér hann öll slík hugsanagerfi betur og
betur. Vér verðum sem sé að hafa það hugfast, að
eftir því sem lengra líður frá dauða líkamans verður
meðvitund manna næmari fyr eða síðar fyrir öllu
því sem hugrænt er. Framför meðvitundarinn-
ar verður með þeim hætti, að hún gerir ýmist
að kafa ofan í efnið eða upp úr því aftur, og
flytur hún þá upp með sér árangurinn af jarð-
vist sinni. Ef vér bæðum menn að gera lík-
ingar dráttmynd af lífsskeiði manna, mundu
flestir að líkindum sýna það með beinni línu
og segja, að það byrjaði með fæðingunni og
endaði í dauðanum. Aftur á móti mundum
vér guðsspekisnemendur fremur vilja tákna það
með breiðum sporbaug, er lægi ofan frá til-
verustigi hins innra manns og upp til þess
aftur. Baugurinn mundi þá liggja ofan frá neðri
hluta hugheima og niður um sálarheima,
neðsti hluti hans lægi um þennan jarðneska
heim og beygðist svo aftur upp í sálarheima
og þaðan upp í hugheima. Baugkafli sá, er
táknaði hið jarðneska líf meðvitundarinnar, yrði
ekki nema örlítill hluti af öllum baugnum. Og
staðir þeir, sem baugurinn næmi við línu þá,
er sýndi landamæri sálarheima og þessa heims,
táknaði þá fæðingu og dauða. En þeir hlut-
ar baugsins væru auðsjáanlega ekki þeir, sem
mest væri um vert.
Langmikilvægasti hluti hans væri sá kaflinn,
sem er lengst frá tilverustigi hins innra manns,
þar sem stefnan breytist og beygist aftur upp
á við, það sem samsvarar því, sem í stjörnu-
fræði er nefnt sólfirð. Ef rétt er álitið, er hvorki
fæðing vor né dauði hinir mikilvægustu at-
burðir í lífi voru, heldur miklu fremur það
tímabil, þegar aflstraumur sá, sem hinn innri
maður hefur veitt inn í hina jarðnesku tilveru,
stöðvast á framrás sinni og tekur að stefna
upp á við aftur. Eða með öðrum orðum : þeg-
ar maðurinn fer smám saman »að hugsa heim«
sem kallað er; hann missir þá smátt og smátt
áhuga á nautnum þessa heims, og hin sterka
lífsþrá sljófgast, eftir því sem aldurinn færist
yfir hann; og seinast afklæðist hann jarðneska
líkamanum, og líf hans í sálarheimum byrjar.
Og meðan hann dvelur í þeim, heldur hann
áfram að lifa meira og meira hugrænu lífi. Af-
leiðingin verður sú, að haqn gefur öllu því
í sálarheimum, sem er eftirmynd hinna jarð-
nesku hluta, minni gaum, og athygli hans bein-
ist meira og meira að hinum æðri og smá-
gerfari efnistegundum, sem hugsanagerfi hans
og annara eru mótuð úr, — það er að segja
þau hugsanagerfi, sem eru sýnileg í sálarheim-
ura. Meðvitundarlíf hans nálgast stöðugt hið
rétta heimkynni hugsananna, uns hann missir
með öllu sjónar á þeim hlutum sálarheima, sem
standa í beinu sambandi við þennan heim. Pað
er þó ekki svo að skilja, að maðurinn hafi
þurft að flytja eitthvað langt í burt, heldur hefir
aðeins athygli meðvitundarinnar beinst inn á
við, svo að hann lifir nú meira hugrænu lífi
en á meðan hann dvaldi í þessum heimi og
hafði hugann fastan við alt hið ytra. Auðvitað
eru tilhneigingar hans að miklu Ieyti hinar
sömu, og hlutir þeir, sem sjá má umhverfis
hann, eru yfirleitt það, sem hann hefir girnst og
girnist. Og hvort hann lifir sælu eða vansælu
lífi, er aðallega undir því komið hverjar, til-
hneigingar hans og eftirlanganir eru.
Ef vér virðum fyrir oss líf manna í sálar-
heimum, sjáum vér hvers vegna trúarbrögðin
hafa haldið að mönnum ýmsum siðfræðilegum
fyrirskipunum. Flestir menu kannast við að
sú breytni vor, sem bakar öðrum þjáning, sé
synd. En þeir eru margir, sem telja það mjög
vafasamt, hvort nokkuð sé syndsamlegt við það
að ala í brjósti sér afbrýði, hatur eða metorða-
girni, ef þeir láta ekki tilfinningar þessar koma
í ljós í orði né verki. En ef vér athugum lífið
hinumegin grafar, getum vér fljótt gengið úr
skugga um, að allar slíkar tilfinningar geta haft
miklar afleiðingar og illar fyrir þá, sem ala þær hjá
sér, því séu mikil brögð að þeim, geta þær sem
sé orðið til þess að valda þeim sárum þjáningum