Ný dagsbrún - 01.01.1904, Blaðsíða 57
HVF.RT STF.FNIR ?
51
skynsamlegu viti, þá fer manni vfst ckki að blandast
hugur um það, í hvaða átt að stefnir í trúmálalegu tiíliti ;
að það stefnir frá þvf stigi skynsemistrúar, sem dregur sín-
ar kenningar að eins út úr ritningunni, og segir að þær
sje öyggjandi af þvf ritningin sje óyggjandi, til hinnar
eiginlegu og cðlilegu skynsémistrúar, sem ekki lætur
ncinar staðhæfingar marka sjer bás, hcldur reynir að höndla
sannleikann hvar sem hœgt cr að leita hans með hugsun,
þekkingu og reynzlu, hvort sem hann er fáanlegur út úr
þcirri hugsun, þekkingu og rcynzlu, scm ritniugin skýrir
frá, cða hugsun, þekking og reynzlu annara tfma ; að það
stefnir til þeirrar skynsemistrúar, sem ekki gjörir sig <5-
skynsamlega, meðal annars mcð þvf, að þykjast vera eitt-
hvað meira en skynsemistrú, eitthvað háleitara en sá há-
leitasti hæfilegleiki, scm manninum er gefinn. Og það
stefnir f þcssa átt, eins og hið framahsagða bendir til, af
þvf það er samkvœmt þroskun mannsins ; af þvf að það er
enginn betri leiðarvfsir til, í þessum eða nokkrum öðrum
málum heldur en skynsemi mannsins, þrátt fyrir það hve
takmörkuð hún er; og að lokum stefnir f þá átt af því
reynzlan líefir svo oft sýnt hve banvænar afleiðingar
biblfulegár staðhæflngar hafa haft, fyrir það, að menn
lcyfðu ekki skynseminni að lcggja dóm á þær, heldur álitu
þær óyggjandi, þó þær strfddu á móti öllum cðlilcgum,
'mannlegum tilfinningum, þekkingu og mannúð, eins og
t. d. önnur eins atriði vitna um eins og galdrabrennurnar
og rannsóknarrjetturinn, sem útbýtti kyrkjulegri hirtingu
með þvf, að myrða menn í þúsundatali fyrir það, að
þeir drógu kenningar hennar f efa.
Svo höfum vjcr þá horft til vcðurs um stund, eins
og langfcrðamenn, og gjört oss grcin fyrir þvf af hvaða
átt hann sje, og þrt að sú aðfcrð sjc dkki hin þráðbein-
asta, að búa til nýjar og nýjar þýðingar af ritningunni