Ný dagsbrún - 01.01.1904, Side 61

HVl'.UT STEFNIR?
55
við alin, fet, 'þumlung, tunnu eða lcstarrúm, og ef strtri
báturinn telur io lestar og iitli báturinn 5 lestar, ogef vjer
hcfðum 10 lesta þunga af flutningi og cinhver segði oss
að litli báturinn gæti borið það, af því allir bátar gætu
borið jafnmikið, þá segðum vjcr að það væri hciber vit-
leysa, enda þðtt maðurinn þættist hafa fcngið þásund op-
inbcranir um það ; af þvf að vjcr segjumst liafa hjer f cðlis-
afstíiðu lilutanna aðra opinbcrun, sem sje langtum vissari
og sjálfsagt eins guðdðmleg, af þvf hún er að cins útskýr-
ing eilffs lögmáls f náttúrunni. I>að cr þegar trúin fer að
bjóða eitthvað scm virðist andstætt þessu lugmáli, eins og
það er opinberað oss, að maður fer að efast um rjctt-
mæti hinnar trúarlegu þekkingar, en cins lengi eins og
hún kemúr ekki f bága við það, getur liún haldið fram
hverju,sem hún vill.og hvcrju, sem fulinægir hinum trúar-
lcgu kröfum mannsins, um það hvað hlutirnir eru f sjáifu
sjer,—getur gj irt sjer grcin fyrir guði á hvern hátt, sem
hún vili, þvf þar getum vjer ekki komist að með vorum
hæfiiegleikum. Vjer vitum t. d. ekkcrt hvað járn er f
sjálfu sjer. Það er harður málmur, svartgrár á lit, sem
hefir það cðli að bráðna í cldi og harðna í vatni; nokkuð
ölíkur öllu öðru sem vjer þekkjum, og ckki alveg cins og
neitt annað, nema það sjálft, og allt, sem er alvcg cins og
það, er það sjálft. En hvað er það f sjálfu sjer? Ef ein-
hver trúarlcg löngun vill svara, þá getur hún svarað cins
og hcnni fullncegir bext.
Það, að sumir halda að trúin tapi við það, að hún cr
sett í samband við skynsemina, í þvf sem hún nær til,
kemur sjálfsagt til af þvf, að menn gjiira ekki grciriarmun
á trúarhæfilegleika mannsins og vissum rcglum, scm bún-
ar hafa verið til um það eftir hvaða ifnum maður skyldi
trúa, J— meira bianda saman trú og trúarjátningu, cn f
rauninni.ei- munurinn sá, að dauð trú og óbreytanleg vfkur