Ný dagsbrún - 01.01.1904, Page 69

NORðUR OG NIbUR.
63
Hin kristna kyrkja sló ftístum siðgœðishugmjmdum
þeim, sem hinn kristni heimur hefir lifað við í nærri
2000 ár.
Eins og við var að búast voru þessar hugmyndir
kyrkjunnar lagaðar eftir hugmyndum þeim, scm menn
höfðu þá um heiminn, um hið siðferðislega ástand hans og
stefnu hans. Hann var myrkur heimurinn fyrir augurn
liinna kristnu spekinga ; þeir sáu raifglætið og ðrjettvfsina
yfirgnæfa ; allur heimurinn var vondur ; bróðir barðist
móti bróður ; ástvinir sviku hver annan. ,,í synd em eg
fæddur og í synd gat mig möðir mfn,“ sagði Davíð gamli,
og þúsund árum eftir hans tfma var þetta cintiig skoðun
hinna kristnu manna, og þeir sáu enga lfkn við þessu, ekk-
ert meðal til að frelsa heiminn, annað en hið gamla lögmál
Mósesar : ,,blóð fyrir blóð, auga fyrir auga, og tíjnn fyrir
ttínn“. Þeir staðhæfðu að rjettlætinu hlyti að verða full-
nœgt, en hvernig? — Það var ráðgátan.
Eftir 300 ára deilurvar því loks slegið fiistu, hvernig
heimurinn skyldi frclsast, og þá um lcið hvað væri ímynd
eða hugsjón hins æðsta rjcttlætis. Það var fórnarhug-
myndin.scm þcir tóku, og þar mcð var tíllu hinu trúarlega
kerfi kyrkjunnar, eða meginatriðum þess, nokkurnveginn
slcgið fiistu.
Þessar hugmyndir voru náttúrlega leiddar af trúar-
huginyndum þcim, sem menn htífðu ftður haft, eða trúar-
hugmyndum heiðinna manna, þvf að hœgt og hœgt fór
trúin að breytast, hún var hœgfara þá eins og hún er enn
þann dag f dag.
Guð hafði skapað manninn góðan, en svo fjell hann
og( syndgaði. Guð reiddist við mannkynið og tortýndi
þvf tíllu,að undanteknum fácinum mtínnum. En það dugði
ekki. Heimurinn hjelt áfram að vera vondur , gott ef
hann fór ckki einlægt versnandi, og þeir álitu, spekingar