Nýjar kvöldvökur - 01.01.1952, Blaðsíða 45

N. Kv.
Fornritaútgáfur Islendingasagnaútgáfunnar
árið 1951
íslendingasagnaútgáfan gat út 5 bindi a£
fornsögum s. 1. ár. Eru nú bindin alls 39,
sem íslendingasagnaútgáfan hefur gefið út
af íslenzkum og norrænum fornritum, síð-
an hún hóf starf sitt árið 1946.
Þessi 5 síðustu bindi litgáfunnar eru:
Riddarasögur IV.— VI. btndi. Bjarni Vil-
hjálmsson bjó til prentunar, og Þiðrikssaga
af Bern (í tveim bindum). Guðni Jónsson
bjó til prentunar. í riddarasögubindununr
eru: Elis saga og Rósamundu, Flóres saga og
Blankiflúr, Parcevals saga, Valvers pdttur,
Clari saga, Flórus saga konungs og sona
hans, Álaflekks saga, Rémundar saga keis-
arasonar, Vilmundar saga viðutans, Sig-
urðar saga fóts, Tístrams saga og Isoddar,
Drauma-Jóns saga, Jarlmanns saga og Her-
manns og Sarpidons saga sterka. Allar hafa
sögur þessar verið prentaðar áður, nema
Sarpidons saga. Vilmundar saga og Glari
saga komu út í Reykjavík fyrir nálægt 70
árum*), en hinar allar/sem áður hafa kom-
ið út, hafa verið prentaðar erlendis. Má telja
víst að almenningi nú á dögum séu allar
þessar sögur, eða flestar þeirra að minnsta
kosti, að öllu ókunnar. En fyrr á tímum
gengu margar þessar sögur manna á rneðal
hér á landi í liandritum og voru mjög eftir-
sótt lesefni, og rímnaskáldum var efni
þeirra kærkonrið yrkisefni. En þótt allt
breytist, bókmenntasmekkurinn sem annað,
þá munu þó enn margir þeir Islendingar,
er lesa þessar sögur sér til skemmtunar og
dægrastyttingar. Og sem unglinga-bók-
menntir eru þær eins góðar og betri, en
margt þeirra nýtízku unglinga-bókmennta,
sem nú eru prentaðar hér á landi. Fjórar
*) Clari saga liefnr einnig koraið út í erlendum
útgiífum.
hinna fyrst töldu af sögum þessum voru
þýddar úr frönsku í Noregi á 13. öld. Clari
saga er talin runnin frá latneskum texta og
skráð á íslenzku á 14. öld, en hinar allar
eru frumsamdar hér á landi, og þær elztu
þegar á 14. öld.
Þiðreks saga af Bern er skrásett í Noregi,
líklega snemma á 13. öld. Segir skrásetjar-
inn í formála fyrir henni, að liún sé sam-
sett eftir sögn þýzkra manna. Hún er safn
æva gamalla germanskra sagna og margar
söguhetjurnar eru frægir þjóðlröfðingjar
og hetjur frá þjóðflutningatímunum, svo
sem aðalhetjan Þiðrik konungur, er uppi
var á 5. öld, Attíla Húnakonungur (einnig
uppi á 5. öld) og margir fleiri. Guðni Jóns-
son segir í formála fyrir þessari útgáfu sög-
unnar:
„Þiðreks saga af Bern stendur á mörk-
um fornaldarsagna og riddarasagna og
minnir á hvorar tveggja. Áhrif hennar á
hinar síðar nefndu koina víða fram. í bók-
menntalegu tilliti er hún nokkurs konar
áfangastaður. Hún hefur án efa átt mikinn
þátt í því að beina hugurn íslendinga til
erlendra sagna, vekja áhuga þeirra á frá-
sögnum um djarfa riddara, hrausta kappa,
riddaralegar íþróttir og glæsilegar konungs-
liirðir, fagrar meyjar og hugljúf ástarævin-
týri. \h'si til alls þessa má finna í Þiðreks
sögu, en riddarasögurnar halda því áfram
með óteljandi tilbrigðum.“
Þetta er fyrsta útgáfa Þiðriks sögu hér á
landi, en þrisvar hefur hún áður verið gefin
út erlendis.
Vonandi sér Islendingasagnaútgáfan sér
fært að halda áfram útgáfu riddarasagn-
anna, en þar er úr miklu að moða.
Þ. M. J.