Nýjar kvöldvökur - 01.01.1955, Blaðsíða 12

4
DAVÍÐ SEXTUGUR
N.Kv.
brjálæðiskenndu stórlæti. Lífslygin verður
svölun hans og sjálfsvörn, og loks tekst hon-
um að ljúga sig í sátt við sitt eigið auðnu-
leysi.“ Og enn segir Davíð: „Þegar ég var
barn að aldri, heyrði ég Sölva oft getið.
Sumt af nánasta ættfólki mínu hafði árum
saman dvalizt í Sléttuhlíð, samtíða Sölva,
og hafði frá mörgu að segja. Ég varð hon-
um því snennna kunnugur, safnaði drögum
til sögunnar og loks hófst ég handa. Ymis
fyrirbrigði í íslenzku þjóðlífi síðustu ára
urðu mér livöt til að vinna þetta verk. Sag-
an um Sölva-eðlið er nútímasaga, þótt
hún gerist fyrir fáum áratugum.“
Árið 1925 kom út fyrsta leikrit Davíðs,
Munkarnir á Möðruvöllum, en síðan varð
langt hlé, þar til hið næsta birtist, 1941, en
það var verk, sem víðast hefir borið hróður
Davíðs, Gullna hliðið. Það var frumsýnt í
Reykjavík 2. jóladag það ár, og íil marks
um vinsældir þær, er það hlaut í upphafi,
má nefna, að það var sýnt 66 sinnum á
næstu á mánuðum. Það hefir verið sýnt
bæði í Noregi, Finnlandi og Skotlandi auk
hérlendra sýninga. Bæði Gullna hliðið og
kvæðið „Sálin hans Jóns míns“ (I bvggð-
um) eru samin eftir einkennilegri, en
skemmtilegri íslenzkri þjóðsögu, sem Matt-
hías Jochumsson færði í letur á skólaárum
sínum. Tvö önnur leikrit liefir Davíð sam-
ið, Yopn guðanna og Landið gleymda.
Islenzka þjóðin stendur í mikilli þakkar-
skuld við Davíð Stefánsson frá Fagraskógi
fyrir allar þær góðu gjafir, er hann hefir
gefið af rausn anda síns.
„Skáld skrifta og játa.
Skáld hlæja og gráta.
Skáld eru skjót til svara.
Skáld koma og fara.“
Svo kveður hann sjálfur um náskyldan og
næsta sviplíkan og raunlíkan félaga sinn á
skáldabekk, Hallfreð vandræðaskáld. En
þótt skáld komi og fari, gleymast þau mis-
jafnlega seint, allt eftir því, hve lífvæn verk
þeim hefir auðnazt að skapa. Sum falla í
gleymsku, þegar kynslóð þeirra hnígur í
valinn, önnur lifa í ljóðum sínum á vörum
og í hjörtum ótalinna ættliða. Það er trúa
mín, að Davíðs Stefánssonar bíði það góða
hlutskipti.
VÍSU R.
Kristín Pálsdóttir (skálda) kom hrjáð
að Húsafelli í Borgarfirði. Hafði hún þá
farið Kaldadal og hreppt þar vont veður.
Eftir að hún hafði heilsað og farið úr vos-
klæðum var henni borin einhver hressing.
Þá kastaði hún fram þessari stöku:
Eg kæri mig ekki um kláragull, —
en kannske ég verði að svíni,
ef kannan sú arna kæmi full
af kaffi og brennivíni.
Eftir að hafa þegið góðan beina vatt hún
sér að Kristleifi Þorsteinssyni, sem þá var
þriggja ára og kvað:
Alvöld mildin sýni sig,
svo þeim eflist hróSur.
Krafíur drottins krýni þig
Kristleifur minn góSur.
(Handrit Björns Jakobssonar á Stóra-Kroppi).
Ásgrímur Hellnaprestur ætlaði einhverju
sinni að messa að Laugarbrekku. Var hann
orðin leiður á að bíða eftir kirkjufólki, en
um síðir sáust þó nokkrar hræður koma.
Klerkur mælti þá þessa vísu:
Strjálast tekur stöku kind,
stráka ríll og kerlingar;
sumt er varla manns í mynd,
mátulegt til heng’.ngar.
(Úr vísnakompu GuSm. Frímanns).