Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 12

En því ber að fagna, að samfara
harðnandi sjósókn, lengra og á dýpri
mið, þá hafa skipin sjálf og öryggis-
tæki þeirra, ásamt björgunartækjum
í landi, tekið stórstígum framförum
á þessu tímabili, þótt enn vanti mik-
ið á, svo nýjustu tækniframförum
sé alltaf fylgt á þeim sviðum.
Ef litið er á þriðja og fjórða atrið-
ið, um að kynna þjóðinni lífsbaráttu
sjómannsins við störf sín á sjónum
og kynna henni hve þýðingarmikil
störf stéttin vinnur í þágu þjóðfé-
lagsins, þá held ég að þetta hvoru-
tveggja hafi tekizt vonum framar,
þótt hinsvegar furðu margir beri
þar lítið skynbragð á.
Það hefur tekizt að skapa velvild-
ar- og bræðrahug meðal sjómanna
inn á við.
Þannig hefur tekizt að vekja þjóð-
ina til umhugsunar um, að þrátt fyr-
ir nauðsyn hverrar stéttar, sem
hlekks í þeirri keðju, er heldur utan
um okkar sjálfstæða þjóðfélag, þá á
íslenzka þjóðin enn um langan aldur
velmegun sína undir gjöfulu hafi,
sem umlykur landið okkar, auk karl-
mennsku og sjálfsbjargarviðleitni
þeirra einstaklinga, sem á sjóinn
sækja til fiskveiða og færandi varn-
inginn heim.
Það hefur tekizt að vekja almenn-
ing til umhugstinar um að þeim, sem
hafa sjómennsku að atvinnu, verði
gert það kleift vegna samkeppninn-
ar við aðrar sambærilegar stéttir og
samanburðar við þær um laun og
kjör.
I þessu efni hefur mikið áunnizt
tvö síðastliðin ár, þótt margt megi
að sjálfsögðu betur fara. En sú heit-
strenging ætti að vera sameiginleg
sjómönnum og útvegsmönnum, að
þeir tímar skuli aldrei aftur koma,
að sjómannsstarfið verði ekki eftir-
sótt æsku landsins, og stétt vor verði
svo fáliðuð, að aðstoðar þurfi að leita
frá erlendum fiskimönnum, til að
nýta gjaldeyrisskaþandi framleiðslu-
tæki okkar.
Margir ungir sjómenn, sem skyldu-
störfum hafa að gegna á hafi úti,
láta enn í ljósi þá skoðun sína, að
Sjómannadagurinn sé ekki þeirra
hátíðisdagur, heldur einhverra ann-
arra, sem noti þetta tækifæri til að
gera sér dagamun.
Þetta lét ég eitt sinn í ljósi við
Pétur Sigurðsson,
núverandi form. Sjómannadagsráðs.
aldraðan heiðursmann, sem var far-
þegi á skipi, sem ég var þá skipverji
á. Þá svaraði hann eitthvað á þá
leið, að ég skyldi leggja á minnið, að
þjóðin veitti því athygli, að 1. maí
legðu verkamenn niður vinnu til að
halda sinn hátíðisdag heilagan, fyrsta
mánudag í ágúst lokuðu kaupmenn
búðum sínum og á öllum helgi- og
tyllidögum, sem finnast, auk nokk-
urra annarra, hætta aðrir launþegar
þessa lands störfum og taka sér
hvíld, en sjómenn halda áfram starfi
sínu, hvort sem um er að ræða nótt
eða dag, virkan dag eða helgan. —
Þetta metur þjóðin á Sjómannadag-
inn, hann er því auk annars virðing-
arvottur við þá, sem störf sín vinna
á hafi úti.
Þessi gamli maður hafði mikið til
síns máls.
—o—
Ef litið er á síðasta atriði þeirra
starfsreglna, sem hér að framan var
vitnað í, þess efnis að vinna ætti að
menningar- og velferðarmálum sjó-
mannastéttarinnar, verður að sjálf-
sögðu litið til þess, sem hæst ber í
starfi þessara samtaka, en það er
bygging dvalarheimilis fyrir aldraða
sjómenn í Laugarási í Reykjavík.
Sögu þess heimilis — Hrafnistu —
ætla ég ekki að rekja hér, það verð-
ur gert af öðrum.
En það er, þrátt fyrir margvísleg
mistök, glæsileg saga, sem ekki verð-
ur af samtökunum tekin, þótt ýmis-
legt hafi bjátað á.
Bjartsýni og djörfung brautryðj-
enda og forsvarsmanna þessa mikla
mannvirkis, væri það til lítils, ef
ekki hefðu komið til fádæma góðar
undirtektir þjóðarinnar og ráða-
manna þjóðfélagsins á hverjum tíma.
Án þess að móðga neinn, en í
þeirri fullvissu, að velvilji þess
manns, sem ég hér nafngreini, hefði
máske orðið átakaminni, ef ekki
hefði komið til stuðningur samherja
jafnt sem mótherja fyrir framgangi
málefna Sjómannadagsins, þá leyfi
ég mér samt sem áður að fullyrða,
að ópólitísk starfsemi þessara sam-
taka, hefur ekki átt einlægari né
hjálsampari stuðningsmann meðal
ráðamanna þjóðfélagsins, en núver-
andi forsætisráðherra, Ólaf Thors.
Enda hafa þeir sem að samtökum
þessum standa réttilega kunnað að
meta það, hvar í flokki sem þeir hafa
staðið.
Þótt starfið, sem fimmta og síð-
asta atriði starfsreglnanna hafi um
nokkurn tíma verið einskorðað við
eitt meginverkefni — uppbygging-
una að Laugarási, þá hefur þegar
verið ákveðið, ef löggjafinn gefur
leyfi sitt, að útvíkka þetta bundna
starfssvið stórkostlega á næstu ár-
um, og þar með að koma á móti ein-
dregnum óskum sjómanna og verka-
lýðsfélaga og annarra aðila víðsveg-
ar um land, um að hluti af ágóða
happdrættis D. A. S. renni til svip-
aðra eða annarra heppilegra bygg-
inga fyrir aldrað fólk, sem dreift
verði á ýmsa staði umhverfis landið
allt. Benda þessir aðilar á, að með
þessu verði gífurleg starfsorka virkj-
uð til framdráttar góðs málefnis.
Þau samtök, sem staðið hafa fyrir
uppbyggingunni í Laugarási og not-
ið til þess ágóða af happdrætti D. A.
S. hafa, eins og hér að framan grein-
ir, boðið hönd sína til samhjálpar við
slíkar byggingar annars staðar en í
Reykjavík. En um leið verður að
liggja ljóst fyrir, að halda verður
áfram og ljúka við það, sem þegar
hefur verið byrjað á í Laugarási.
Þar eru ennþá margar byggingar
óreistar. Þær verða að komast upp
sem fyrst, svo unnt sé að stórauka
1 8 SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ