Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 66

og fór síðan þriðja lýsing fram 2.
apríl. Að henni lokinni kom að nýju
bréf til prests frá hreppstjóra og
bannaði hann harðlega að hjóna-
vígslan færi fram og „ábyrgðist“
presti og svaramönnum öll sveitar-
vandræði, sem kynni að hljóta af
þessu hjónabandi.
Prestur ritaði nú sýslumanni ræki-
lega um málið og fékk hann það svar
frá honum, að fátæktin ein, hversu
mikil sem hún væri, gæti ekki verið
hjónabandinu til fyrirstöðu.
Þegar hér var komið fann hrepp-
stjóri upp á því, að telja það sem
meinbugi á hjónabandinu, að þessar
persónur hefðu næstu ár á undan,
haft óleyfilega húsmennsku í sveit-
inni, og væru því fallnar í sekt við
hreppinn, sem þau gætu ekki borgað
og vildi hann telja það sama, sem
þau hefðu þegar þegið óendurgold-
inn sveitarstyrk. Um sama leyti
skárust svaramennirnir úr leik.
Nú tók hreppstjóri það líka fyrir
að flytja stúlkuna, sem átti fæðing-
arhrepp í Vopnafirði, hreppaflutn-
ingi þangað, án fylgiseðils frá sýslu-
manni.
A manntalsþingi í hreppnum um
sumarið var málið lagt undir úr-
skurð sýslumanns og úrskurðaði
hann bæði munnlega á þinginu og
síðar skriflega, að ekkert af því, sem
fram hefði verið borið, gæti verið
hjónabandinu til hindrunar.
Stúlkan var nú aftur komin norð-
ur á Strönd og var í dvöl á prests-
setrinu. Tveir menn í Vopnafirði
gerðust svaramenn hjónaefnanna og
voru þau síðan gefin saman 25. júní
eftir þetta langa stapp.
Áður en hjónavígslan fór fram af-
hentu hjónaleysin presti svohljóð-
andi beiðni:
„Við hjónaefnin Gísli Árnason og
Sveinbjörg Davíðsdóttir biðjum
prestinn séra J. V. Hjaltalín að gifta
okkur upp á skilmála, nefnilega
helminga fjárlaga og á því ölum við
börn okkar upp, ef hægt verður. En
fari svo að við þurfum að þyggja
sveitarstyrk, þá eigi ég Gísli Árna-
son sveit þar sem ég á hana nú, en
Sveinbjörg og börnin, þar sem hún
á sveit nú. Þetta gjörum við fyrir
fátæktar sakir, ef neyðin setur okk-
ur á hrepp, svo hreppunum verði
hægra að framfleyta okkur.
Skeggjastöðum 25. júní 1871.
Gísli Árnason Sveinbjörg Davíðs-
dóttir.
Vottar að undirskriftunum voru
þeir Þórarinn Hálfdánarson á Bakka
og Ámi Þorkellsson á Þorvaldsstöð-
um, tveir helztu bændur í sveitinni.
Prestur skrifaði undir með þess-
um fyrirvara: Þó aðeins með því skil-
yrði, að þetta sé löglegt og baki mér
sem sóknarpresti enga ábyrgð.
Hreppstjóravaldið virðist hafa
verið svo ríkt, að því hafi ekki
hnekkt úrskurður sýslumanns. En
hætt er við að lítið hald hafi verið
í yfirlýsingum hjónaefnanna um
sveitfesti þeirra, en ekki er mér
kunnugt, hvort nokkur eftirmál urðu
af þessum gerningi.
Gísli og Sveinbjörg voru víða á
Strönd og eignuðust margt barna og
var ávöxtur þessa hjónabands Arn-
mundur, sem Magnús gerði víðfræg-
an með Æruprís.
Þórarinn á Bakka er kunnur af
Fjallkirkju Gunnars Gunnarssonar
undir heitinu Ketilbjörn á Knerri.
í þessu umhverfi og meðal þessa
fólks, ólst Magnús upp. Hann kom
fjögra ára frá Miðfirði að Þorvalds-
stöðum og var orðinn 19 ára gam-
all þegar hann flutti að Miðfjarð-
arnesseli með móður sinni og Þór-
arni sambýlismanni hennar.
Á Þorvaldsstöðum er mikið víð-
sýni. Þar sá Magnús hamfarir út-
hafsins við sjávarströndina, þegar
vetrarveltumar geisuðu. Hann sá
lognölduna leika sér við steinana í
vörunum hjá bænum og hávelluna
kafa á spegilsléttri víkinni. Hann sá
hafið breyta um ham eftir árstíðum
og þegar á bamsaldri kynntist hann
því, hversu gjöfull sjórinn gat ver-
ið á stundum, og hversu sjávarafl-
inn er svipull.
Utræði var frá Þorvaldsstöðum. I
Vesturvík var góð lending, enda
varði Bökuboði víkina, en niður af
bænum var lendingin og var þar lent
að öllum jafnaði. Á Bakkaflóa var
jafnan aflavon, enda stunduðu Hol-
lendingar miklar veiðar í kringum
Langanes og seinna Frakkar. Var
jafnan mikill samgangur við Frakka
Á æskuárum Magnúsar var sjórinn
ekki mikið stundaður á Strönd. Það
lifnaði ekki fyrri yfir útveginum, en
verzlun reis upp á Bakkafirði um
aldamót, er Halldór Runólfsson frá
Skeggjastað hóf þar verzlun og kaup
á fiski.
Hin síðustu ár Magnúsar í sveit-
inni stundaði hann eingöngu sjó að
sumrinu, til þess að afla sér fjár til
menningar.
Eitt sumarið stundaði hann sjóinn á
tveggja manna fari með Þórhalli
sveitunga sínum frá Dalhúsum, síð-
ar lækni. Voru þeir miklir mátar.
Þessara sumarróðra minntist Magn-
ús löngu síðar í bréfi til Þórhalls á
þessa leið:
„Manstu eftir sumrinu, sem við
rérum saman á Mókollsstöðum? Þá
vorum við miklir menn. Þá átti æsk-
an allan okkar hug og öll fegurðin
var framundan.
Manstu eftir deginum þeim, sem
við keyptum kompásinn og rérum
að því búnu eftir kompásstriki á haf
út í þreifandi þoku, þar til við þótt-
umst vissir um að við værum komn-
ir eins langt eða lengra en nokkur
annarra bátur, lögðum línuna, beitt-
um upp og lögðum aftur í mestu
makindum, þegar aðrir bátar flýttu
sér til lands undan rokinu, sem auð-
sjáanlega var að skella á?
Hefurðu nokkum tíma heyrt
greinilegri stormhvin á undan
stormi en þann dag, nokkru áður en
hvessti? En stormurinn kom okkur
ekki við, það var stormhljóð í okk-
ur líka.
Og háttum þið náið í helvíti þó
þið hjarið á meðan þið getið."
sungum við í sífellu, þar til stormur-
inn skall á. Ur því höfðum við annað
að gera en kveða, fyrst að ná upp
línunni ,og svo að sigla til lands, þú
stýrandi og ég ausandi í djöfulmóð.
Hvað skyldi hann hafa þurft að
verða hvass til þess að okkur hefði
dottið í hug að fækka seglum?
Mikið andskoti held ég að við höf-
um siglt gapalega og það með öllu
föstu.
Ég man glöggt, hvað mér sýndist
sjávarveggurinn hár utan við borð-
stokkinn á hlé, og ég hugsa að ég
hafi engar ofsjónir séð.“
Það þarf ekki að fara í grafgötur
um það, að þessi sigling gekk aftur
í kvæðinu um Stjána bláa löngu
síðar.
Magnús varð mikið sjómanna- og
sæfaraskáld. Þegar hann yrkir um
72 SJÓMANnadagsblaðið