Sjómannadagsblaðið - 03.06.1962, Blaðsíða 17

unna, því svo mikil væru þau verð-
mæti er þeir færðu þjóðarbúinu.
Sjómannadagshátíðahöldin, voru
ekki eingöngu innbyrðis samtök sjó-
manna sjálfra, sjálfum þeim og þeirra
nánustu til ánægju og heilla, held-
ur voru þetta útréttar hendur sjó-
manna til annarra landsmanna til
sérhverra þeirra átaka er verða
mætti þjóðinni til heilla.
Strax í byrjun var leitað samstarfs
um þessi mál við útvegsmenn og
helztu forráðamenn þjóðarbúsins, í
þeirri vissu von, að þeir tækju í
útrétta höndina og veittu þessari við-
leitni sjómanna fullan stuðning þar
sem vitanlegt var að mörg hugðar-
efni sjómanna væru jafnt þeirra og
þjóðarinnar allrar hugðarefni, en
þetta á við um öll framfara, öryggis-
og uppbyggingamál og efling þeirra
atvinnuvega sem þjóðin byggir mest
afkomu sína á, mál sem því aðeins
verða leyst svo viðunandi sé allir
taki höndum saman um lausn þeirra,
enda var allsstaðar góðum skilningi
að mæta. Þær góðu undirtektir sem
hugmyndin um Sjómannadaginn
fékk hjá öllum almenningi og þann
brennandi áhuga sem það vakti með-
al helztu fulltrúa sjómanna mun
ávallt verða minnst sem einnar
mestu vakningu er orðið hefur með-
al sjómanna.
Hvenær hugmynd fæðist er ekki
gott að segja, Sæmundur Ólafsson,
sem lengi var stýrimaður á togur-
um og oft var útvarpsþulur við úti-
íþróttir Sjómannadagsins, segir frá
því á mjög skáldlegan hátt í 20. tbl.
Sjómannadagsblaðsins 1957, þegar
hann álítur að hugmyndin um Sjó-
mannadaginn hafi fyrst komist af
hljóði, á fögrum vormorgni við aust-
urbrún Isafjarðardjúps 1929. Eftir
því má segja að þessi hugsjón sé
ósvikið sjávarfóstur.
Henry A. Hálfdánsson loftskeyta-
maður, sem hafði forustu með hvor-
tveggja að koma hugmyndinni á
framtæri og einnig að framkvæma
hana svo hún yrði að sýnilegum og
áþreifanlegum veruleika, segist frá
barnæsku hafa verið mjög hrifinn
af siglingaafrekum forfeðranna er
sér virtist ekki vera nægilega gaum-
ur gefinn af mönnum almennt, og
eftir að hann gerðist sjómaður 15
ára gamall, þótti honum sjómenn
vera ærið tómlátir um mörg sín mál.
Hann hafi því oft hugsað um hvern-
ig hægt væri að vekja sjómenn til
sameiginlegra átaka fyrir sínum vel-
ferða- og menningarmálum.
Tækifærið gafst 1934. Þá var hann
ritstjóri Firðritarans, mánaðarits,
sem loftskeytamenn gáfu út sín á
milli og ræddu um ýmis hugðar-
efni þeirra og öryggismál sjómanna
yfirleitt. Þar á meðal frétt frá 12.
Alþjóðaþingi loftskeytamanna er
haldið var í Gautaborg þ. á., þar sem
samþykkt var, að félögin beittu sér
fyrir því, hvert í sínu landi, að kom-
ið yrði á árlegum minningardegi
þeirra loftskeytamanna, sem látið
hafa lífið mitt í skyldustörfum sín-
um við að kalla á hjálp handa öðr-
um. En einmitt á þessum árum, kom
það ekki ósjaldan fyrir að hetju-
dáð loftskeytamanna í þessum efn-
um vakti heimsathygli.
Henry Hálfdánssyni var það strax
Ijóst, að þetta var kærkomið tæki-
færi til að vekja áhuga manna fyrir
minningu þeirra manna er létu lífið
við hættuleg störf sín á sjónum,
ekki einungis loftskeytamanna, held-
ur allra þeirra íslenzkra sjómanna
er létu lífið við skyldustörfin, jafn-
framt væri í sambandi við það mögu-
leiki á að efna til árlegs Sjómanna-
dags er sjómennirnir sjálfir hefðu
allan veg og vanda af.
Hann ræddi þetta við félaga ýmsra
félaga, bæði loftskeytamenn, og aðra
Frá fyrstu hátíðahöldum Sjómannadagsins — Áhugasamir áhorfendur.
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ 23