Sjómannadagsblaðið - 01.06.1990, Qupperneq 16

14
SJÓMANNADAGSBLAÐIÐ
HELGI LAXDAL:
YÉLSTJÓRAÞANKAR
Frá afhendingu fyrsta framlagsins í endurmenntunarsjóðinn. Talið frá vinstri: Viktor Björnsson VSFÍ, Andrés Guðjónsson
skólameistari, Helgi Laxdal formaður VSFÍ, Guðjón Tómasson starfsmannastjóri LV., og Gísli Gíslason vara rekstrarstjóri LV.
Loks hefur Alþingi íslendinga
samþykkt ný lög um stjórnun
fiskveiða. Á tímabili leit
helst út fyrir að ekki tækist að ná
samstöðu um eitt né neitt í þessum
efnum en að lokum tókst samt að
ljúka málinu til hagsbóta fyrir alla.
Lögin eru að þessu sinni ótímasett en
með endurskoðunarákvæði að
tveimur árum liðnum. Ég dreg í efa
að nokkurt mál hérlendis hafi fengið
víðtækari umfjöllun en þetta frum-
varp sem hefur verið til umfjöllunar
hjá hagsmunaaðilum, og vinnuhóp-
um sl. tvö ár og þrátt fyrir margar
ræður um efnið og fjölda yfirlýsinga
hafa ekki enn komið fram hugmynd-
ir að öðru stjórnkerfi sem uppfyllti
þau markmið sem við setjum okkur
um nýtingu þessara langstærstu auð-
lindar þjóðarinnar. Það sem næst
hlýtur að eiga sér stað í þessu máli er
að veiðiskipum fækkar, með þeim af-
leiðingum að þau sem í rekstri eru
hafi heilsársverkefni. Þetta eitt mun
bæta stöðu útgerðarinnar verulega
með þeim afleiðingum að hún á að
geta greitt sjómönnum hærra kaup.
Með fækkun fiskiskipa er það engin
launung í mínum huga að stöðugild-
um fækkar, þrátt fyrir það eiga heild-
arlaun til sjómanna ekki að breytast
og í samræmi við það, sem áður kom
fram ættu þau heldur að hækka með
tilliti til betri afkomu útgerðarinnar.
Ég sé framtíðina þannig fyrir mér að
með heilsársverkefnum skipanna
munu sjómenn taka sér lengri frí og
að öllum líkindum a.m.k. 4 mánuði á
ári en hafa hærri árslaun en nú eru í
boði. Verkefnaleysi skipanna hefur í
raun einnig mjög víðtæk áhrif á
kjarabaráttu sjómanna. Eins og
staða þessara mála er nú hefur mest-
ur hlutu flotans um 70-75% verkefni
m.v. veiðigetu.
Þetta þýðir í raun að skipin geta án
þess að missa afla legið við land í um
100 daga eða 3 mán. á ári. Hver er nú
staða sjómanna til þess að knýja fram
kjarabætur með vinnustöðvunum við
slíkar aðstæður. Einfalt er að sjá að
hún er mjög veik nema í þeim veiði-
greinum sem eru árstíðarbundnar
eins og loðnu, humar, síld o.s.frv.
Að velja tíma til vinnustöðvunar við
slíkar aðstæður sem legðist jafnt á
alla er einfaldlega ekki hægt, en yrði
mun einfaldara ef skipin hefðu meiri
verkefni en nú er. Það hefur verið
töluvert gert úr því að fækkun fiski-
skipa hafi í sér fólgna búseturöskun.
Það kann að vera nokkuð til í því. í
þessu sambandi er þó rétt að benda á
nýtt hlutverk úreldingarsjóðs, eða
það að hamla gegn því að sala á fiski-