Eimreiðin - 01.07.1928, Page 63

eimreiðin Þ]ÓÐLYGAR OG ÞEGNSKVLDA 255
enn að mestu á mis við slíkt. Það er því ekki vanþörf á, að
hann leggi út í þetta öngþveiti með skarpa og þjálfaða dóm-
areind, skapfestu og viljaþrek, því nú ríður á að beita sjálf-
stæðri athugun, kunna að velja og hafna rétt, en láta ekki
berast eins og flak í öllum þessum brotsjóum, sem á skella.
En hann er illa við þessu öllu búinn. Skilyrðin fyrir því, a&
sefjunin takist vel, eru altof öflug til þess, að áhrifanna gæti
ekki. Endirinn verður altof oft sá, að eftir stuttan tíma er
hann orðinn eins og úrgangskirna, sem tekur við öllu, sem í
hana er látið.
Hver sem reynt hefur að fylgjast með því, hvernig opin-
ber mál eru sótt og varin, t. d. á alþingi, í blöðunum eða á
Pólitískum fundum, mun hafa rekið sig á, hve stundum er í
raun og veru erfitt að komast að hinu sanna eðli málanna. Því
það er öðru nær en að þau skýrist ætíð við það, að þau eru
rædd. Stundum er það svo, að áheyrendur eða lesendur eru
húnir að taka við rökstuðningu eins aðilans í málinu áður en
beir vita af, en við nánari athugun reynist hún svo algerlega
röng. Aðalorsök þess, að þetta kemur fyrir, er sú, að mál-
^ytjendur eru helst til óvandir að meðölum. Oft er lögð meiri
áhersla á að þvæla málin en skýra. Mætti nefna dæmi þessu
hl sönnunar, og getur hver sem vill gengið úr skugga um
t>etta sjálfur með því að taka fyrir eitthvert þeirra opinberu
mála síðustu ára, sem mestum æsingum og umræðum hafa
valdið, kynna sér alt, sem um þau hefur verið rætt og ritað,
°9 sjá svo til, hver útkoman verður. Mundi hún stundum
ærið rýr þeim, sem ekki eiga tök á að kynna sér rnálin af
e'9in sjón og reynd, en aðeins af opinberu umræðunum um
þau. Þó keyrir fyrst um þverbak þegar opinber sakamál eru
9erð að deilu- og árásarefni í blöðum landsins og sótt og
Varin af kappi jafnframt því, sem þau eru undir rannsókn
dómstólanna. En þessa ógeðslega fyrirbrigðis hefur þó orðið
Vart í pólitískri sögu þjóðarinnar. Vonandi er þetta þó fremur
íram komið fyrir hvatvísi og fljótfærni en gert af ráðnum
hu9- Það vakti mikið hneyksli í Bandaríkjunum í fyrra, bæði
meðal almennings og blaðamanna, að eitt blaðanna þar réðst
með dylgjum og óhróðri að manni einum, sem ákærður
hafði verið fyrir glæp, meðan mál hans var undir réttar-