Eimreiðin - 01.07.1928, Blaðsíða 80

272
WILLIAM SHAKESPEARE
EIMREIÐIN
aðargjörnu. Almennur áhugi á sjónleikjum var vaknaður, og
fór hraðvaxandi, því að mörg efnileg leikskáld voru þá uppi-
V/ar list þeirra í stöðugri framför. Þó var enn vant meistarans,
sem fegraði hana og fullkomnaði, hóf hana og leikhúsin til
virðingar þeirrar, sem þeim bar. Það varð hlutverk Shake-
speares. Þá er til Lundúna kcm fékk hann atvinnu nokkra
við eitthvert leikhúsanna, en gerðist brátt leikari og vann að
endurritun gamalla leikrita. Var það honum góður undirbún-
ingur síðari sjónleikasmíðis. En honum óx fljótt álit; ritaði
hann þá um hríð sjónleiki í samvinnu við eldri höfunda. Leið
þó eigi á löngu, að hann gerðist sjálfstæður rithöfundur.
Eftirtektarvert er það, að Shakespeare var bæði leikari og
leikskáld. Hann var þessvegna þaulkunnugur öllum leiksýn-
inga aðferðum þeirrar tíðar. Var það honum mikilsvirði við
samning leikrita sinna. Eigi er oss kunnugt um Lundúnadvöl
Shakespeares nema í aðaldráttum. Gáfur hans, valmenska og
félagslyndi öfluðu honum mikilla vinsælda. Batt hann vináttu
við ýmsa málsmetandi menn og náði hylli Elísabetar drotningar
og jakobs konungs I. Hann varð fljótlega uppáhalds leikskáld
sinnar aldar og gerðist meðeigandi í stærstu leikhúsunutu.
Hlaut hann þannig bæði frama og fé, enda aflaði hann sér
ríkulegs bústaðar og víðlendra jarðeigna í fæðingarbæ sínum;
Þó hann dveldi löngum í Lundúnum, var hann öðru hvoru á
æskustöðvunum hjá fjölskyldu sinni. Og einhverntíma á árunum
1611 — 13 fluttist hann alfarinn frá Lundúnum til Stratford og
eyddi þar því, sem eftir var æfinnar. Andaðist hann 23. apríl
1616, fimmtíu og tveggja ára að aldri. Er hann grafinn i
Trinity-kirkju í Stratfordbæ, vinstramegin í kórnum, þá inn er
gengið. Skipar hann því heiðursrúm í dauða sem í lífi-
Slík er í fáum orðum saga Shakespeares. Hún er méð
æfintýrablæ. Ekki hálf-þrítugur kemur hann til Lundúna,
óþektur með tvær hendur tómar. Þrítugur er hann kominn i
tölu fremstu skálda Englands á sinni tíð. Eftir það fer frseSð
hans og Iýðhylli sívaxandi. Honum safnast auður og heiður.
Hálf-fertugur er hann af samtíðarskáldum og ritdómendum
talinn fremsta skáld þjóðar sinnar þálifandi. Hér er því um
enga hversdagssögu að ræða.
Bókmentastarfsemi Shakespeares má skifta í fjögur tímabil-
Að sönnu verða þeim eigi þröngar skorður settar, en eru ti
hægðarauka, er rekja skal þroskasögu skáldsins. „
A fyrsta tímabilinu, 1590—94, gætir þess mjög, að skáldio,
þó gáfað sé,^ er aðeins byrjandi í list sinni. Hann er að fálma
sig áfram. Áhrif frá öðrum eru auðsæ og djúptæk. Leikirmr
Labours Lost og Two Gentlemen of Werona eru fyndnir og
fjörugir. Comedy of Erros er smellinn skopleikur, en ófrumlegur