Eimreiðin - 01.10.1928, Síða 21

eimreiðin BÓKMENTAIÐ]A ÍSL. í VESTURHEIMI 325
Þó má sjá þess vott, að hér er skáld á ferð. Höfundur hefur
auga fyrir því, sem einkennilegt er, og er ekki ósýnt um að
lýsa því; mál hans er einnig furðu gott. Brátt varð ljósara,
hvað í Magnúsi bjó. Á árunum 1899—1903 var gefin út á
Akureyri hin langa skáldsaga hans »Eiríkur Hansson«. Kvað
nú við annan tón hjá ritdómurum; báru þeir lofsorð á höfundinn,
og lýðhylli hlaut bókin hjá íslenzkum lesendum austan hafs
og vestan. Sagan gerist í Nýja-Skotlandi, en þar var Magnús
þaulkunnugur staðháttum, lífsháttum manna og lunderni. Hann
lýsir með svip og lit því, sem hann hafði séð með eigin
augum. Ekki lét hann hér staðar numið. Árið 1905 kom út
fyrri hluti »Brazilíufara«, en hinn síðari 1908. Er það löng saga
og viðburðarík. Var henni vel tekið, enda er hún einkar
skemtileg, má kallast safn furðulegra æfintýra, er gerast
suður í undralandinu Brazilíu. Loks má nefna »Vornætur á
Elgsheiðum« (sögur frá Nýja-Skotlandi), prentaðar 1910. Eru
bað sjö smásögur, fjörlega skráðar, ljósir drættir úr íslenzkri
frumbyggjasögu vestan hafs. Auk þess hefur Magnús birt
fjölda sagna í blöðum og tímaritum á íslandi og vestra.
»Bessabréf« komu út í »Heimskringlu« 1893—94; »í Rauðár-
dalnurn*, löng saga, var prentuð í tímaritinu »Syrpu«, en of
langt væri að telja upp hinn mikla sæg styttri sagna höfundar,
bær skifta tugum, Ekki má heldur gleyma æfintýrum Magnúsar.
Eru sum þeirra meðal hins allra bezta, sem hann hefur skráð,
sullfalleg að hugsun og framsetningu. Nokkur leikrit hefur
hann einnig ritað, en eigi hafa þau verið prentuð. Á yngri
arum fékst hann töluvert við ljóðagerð og gaf út »Ljóðmæli«
1898; verður á þau minst síðar.
Magnús er sagnaskáld í þess orðs beztu merkingu. Hann
er gæddur mikilli frásagnargáfu og athugunar. Það er altaf
^emtilegt að lesa sögur hans. Hann á ríkt ímyndunarafl. Vfir
hásögnum hans hvílir æfintýrablær; hefur hann drukkið djúpt
af þeirra lindum, einnig hefur hann orðið fyrir áhrifum erlendra
s°guskálda rómantiskra.1) Næmt auga hefur hann fyrir því,
sem einkennilegt er í fari manna, lýsir oft persónum, sem
1) Sbr. ritgerð Guðmundar Árnasonar, er fyr var nefnd. Óðinn 1920,
bls. 53