Eimreiðin


Eimreiðin - 01.10.1928, Blaðsíða 77

Eimreiðin - 01.10.1928, Blaðsíða 77
eimreiðin VIÐARKOL 381 klappaðir kaldir, en teknir fram eins og hinir, er þess þurfti, þar til að þeir voru eigi orðnir nema spík ein. Ljábrýnin voru steinbrýni, er fengust í verzlunum eins og nú. Voru þau klofin eftir þörfum, en þóttu betri, ef þau voru brend. Var það gert í lítilli holu á líkan hátt og kol, en elds- neytið þótti bezt að væri þur mosi eða reiðingur. Þau urðu að hitna hægt og kólna seint, annars duttu þau í mola, en heppnaðist brenslan, urðu þau jafnmjúk og brýndu vel. Elzti sláttuljár, sem ég hef séð, var ákaflega úrréttur, og á enda þjósins var hak eða lítill broddur, sem gekk inn í orfið til að stöðva ljáinn, sem þá var festur í orfið með Ijábönd- unum, sem voru ólar úr ósútuðu leðri. En horn eða bein- fleygar voru reknir sinn hvoru megin þjósins — kverk- og hnakkafleygar — til þess að festa hann nægiiega. Nærri má geta, að eigi hefur verið auðvelt að binda þessi ólarljábönd í vætu svo vel, að ljárinn yrði ekki laus í, eða að leysa þau í þurki, og hvorttveggja hefur hlotið að vera ærið tafsamt. Ljáböndin munu hafa lagst niður um 1825—30. Faðir minn, sem var fæddur 1815, mundi þau vel og notaði, er hann laerði slátt, líklega 8 ára. Og nokkuð eftir aldamótin hafa þau l'ðkast á Norðurlandi, því þá kveður Bólu-Hjálmar: „Skær þegar sólin skín á pólinn, skurnar ól vid spíkarþjó. “ Mér er ekki kunnugt um, hvort orfhólkarnir eru íslenzk uppfundning eða komnir frá útlöndum, sem ég tel þó líklegra, en hvort heldur er og hver sem hefur innleitt þá, hefur það verið til mikils hagræðis við sláttinn. Arið 1867 er merkisár í sögu íslenzka landbúnaðarins og skóganna. Þá kemur hinn nafnfrægi atorku- og hæfileikamaður Torfi Bjarnason, síðar skólastjóri í Ólafsdal, frá námi í Skot- landi og hafði meðferðis nýja tegund af ljáum, eða réttara Sa9t ljáblöðum, sem svo þurfti að smíða bakka á. Hafði hann hynst þesskonar ljáum í Skotlandi, en lét laga þá eftir íslenzk- um staðháttum. Eru það hinir svokölluðu skozku Ijáir, sem með lítilsháttar síðari breytingum, eru notaðir enn í dag. Það drógst þó nokkur ár, að ljáir þessir næðu almennri utbreiðslu, meðfram af venjulegri fastheldni eldri manna við
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112

x

Eimreiðin

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Eimreiðin
https://timarit.is/publication/229

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.