Eimreiðin - 01.10.1928, Blaðsíða 39

eimreiðin
LIFA LÁTNIR?
343
ekki nema ein öld síðan mannsaugað leit í fyrsta sinni lífs-
frymisögnina, sem er byrjunin að hverri lífveru. En svo hefur
þekking vor aukist í þessum efnum, að nú vitum vér um
hverja myndbreytingu á hinum undursamlega ferli fóstursins,
alt frá því að það var aðeins smáögn, minni en títuprjóns-
höfuð, og þangað til það er orðið að fulltíða manni eða
konu. Vér getum fylgst með hverri einustu breytingu á fóstrinu
í móðurkviði. Það byrjar sem frymisögn, ósýnileg berum aug-
um, og verður að veru, sem er samsett úr mörgum miljónum
af frumum. Vér sjáum hvernig aragrúa af þessum frumum er
skipað í fylkingar til þess að vinna verk taugakerfisins, vér
sjáum aðrar fylkingar mynda vöðvana, beinin og aðra hluta
mannlegs líkama. Vér sjáum dæmi þess, hvílík völundarsmíð
getur orðið úr þessum frumufylkingum, þar sem eru augu og
eyru. I sjálfu lífi líkamans er dauði. Frumur fæðast þar og
deyja í sífellu. Á hverjum degi lifir líkaminn og deyr. Á
hverri klukkustund gefur hann frá sér lífsorku, sem kemur
fram í góðum og vondum athöfnum. Ef heimspekingarnir hafa
rétt fyrir sér, fer ekkert til ónýtis. Hvernig á nú að skýra
þessar margbrotnu og undursamlegu myndbreytingar, sem
leiða til þess, að úr einni lífsfrumu verður fullþroska manns-
hkami? Er það satt, sem menn eins og Sir Oliver Lodge
halda, að eilífur mannsandi stigi niður í efnið, taki frumur
þess fastatökum og breyti þeim og leiði þær langa og erfiða
þroskaleið, aðeins til að búa sér ótrygga stundardvöl hér á
iörðunni? Andinn er ekki fyr búinn að samlaga sig bústað
sínum en hrörnunin hefst, svo að alt erfiðið er orðið að engu
áður en varir. Nei, þá er eðlilegra og skynsamlegra að skýra
þektar staðreyndir lífsins eins og væru þær efnabreytingar
^ingöngu, heldur en að telja þær árangur einhvers leyndar-
^ómsfulls, efnisvana aflgjafa, eins og Sir Oliver Lodge álítur,
°2 margir aðrir, sem láta til sín heyra um þetta mál. Hvers
vegna skyldi lífið hefjast með fóstrinu í móðurkviði? Ef and-
stæðingar mínir hafa rétt fyrir sér í því, að lifandi manns-
l'kaminn sé aðeins dvalarstaður efnisvana anda, þá er engin
shýring möguleg. En ef vér skoðum málið í ljósi þróunar-
kenningarinnar, og til þess er fylsta ástæða, þá getum vér
skýrt, hversvegna mannslífið hefst í einni einfaldri frumu og