Eimreiðin - 01.10.1928, Blaðsíða 28

332
BÓKMENTAIÐ]A ÍSL. í VESTURHEIMI eimreiðin
bókmentagreinum, hans kynslóðar. Og sumar sögur Þorsteins
Þ. Þorsteinssonar og leikrit Guttorms ]. Guttormssonar eiga
meira en stundargildi — teljast ei til bókmentalegra dægurflugna.
Ljóð og kvæði.
Ljóðaást og ljóðgáfa eru Islendingum runnar í merg og
bein. Fáum þjóðum mun rímhneigð og rímfimi gefnar í ríkara
mæli. Og skáldskapurinn hefur frá alda öðli verið þjóð vorri
matur og drykkur, í skammdegi og langdegi. Við orfið og
hrífuna hafa menn og konur haft yfir kvæðin sér til dægra-
styttingar og hvíldar. Mörgum barningsmanni hefur stakan
létt erfið áratog. Og ljóðin hafa verið sungin yfir vöggu ung-
barnsins, þegar hungurvofan stóð í bæjardyrunum, þau hafa
verið íslenzkri þjóð
„. . . brjóst viö hungri og þorsta,
hjartaskjól, þegar burt var sólin,
hennar Ijós í Iágu hreysi,
langra kvelda jóla-eldur“.
Ekki hverfur heldur ást íslendingsins á ljóðum, þó hann
flytjist út fyrir landsteina ættjarðar sinnar. Kvæðagerðin meðal
landa vorra vestan hafs er þessa ljós vottur. Hún er geysi-
mikil að vöxtum, ekki sízt þegar þess er gætt, hve fáir þeir
eru tiltölulega. Auðvitað þarf enginn að ætla, að hún sé öll
þung á metaskálum sannrar ljóðlistar. Þeir skifta tugum Is-
lendingarnir vestra, sem við skáldskap hafa fengist og fást
enn. Eru þar því margir kallaðir, en sem nærri má geta
fáir útvaldir. Ekki eru allir söngmenn, sem komið geta upp
ófölskum tón, né heldur hver sá skáld, sem rímað getur rétta
ferskeytlu. Vestur-Islendingar hafa átt sín leirskáld og eiga þau
enn, — slíkra eru líka dæmi heima á Islandi, — en þeir
hafa einnig átt, og eiga — og þessa er ljúfara að minnast —
nokkur góðskáld, og að minsta kosti eitt stórskáld í ljóðum.
Ekki verður hér rúm til að lýsa sem vert væri beztu skáld-
unum vestur-íslenzku eða verkum þeirra, né er þess kostur
að birta kafla úr ljóðum þeirra, og er það tjón, því að
bezt tala skáldin sjálf jafnan máli sínu. Þó skal geta