Eimreiðin - 01.10.1928, Síða 38
342
LIFA LÁTNIR?
EIMREIÐIN
höndina áhald til að dæla súrefnisríku, lifandi blóði inn í
höfuðæðar hins deyjandi manns, mundi hann fá meðvitundina
aftur. Minnið mundi lifna við, skilningurinn einnig, hugurinn
hressast, og sjúklingurinn mundi geta farið að tala. Þetta
mundi haldast eins lengi og blóðinu væri dælt inn í æðar hans.
En ef vér hættum að veita súrefninu inn í æðar hins deyj-
andi manns svo sem í tíu mínútur, mundu þéttskipaðar frum-
eindamiljónir heilans, sem enn eru lifandi, komast í varanlegt
dauðaástand. Sjálft hjartað lifir miklu lengur. Eftir að dánar-
vottorð hefur verið út gefið, má taka hjartað úr líkama hins dána
og.Iífga það við, svo það fari aftur að slá og haldi áfram að
slá í nokkurn tíma, ef vissum varúðarreglum er fylgt. Fjörutíu
klukkustundum eftir að maður er dáinn í réttarlæknisfræðilegum
skilningi má sjá merki um líf í slagæðaveqgjum líkamans.
Mannslikaminn er gerður úr ótölulegum fjölda af örsmáum
lifandi frumum. Læknisfræðingar hafa tekiðslíkarfrumurúrfram-
liðnu barni og haldið í þeim lífi og látið þær þroskast á efna-
rannsóknarstofum eftir að sjálfur líkaminn, sem þær voru úr, var
tekinn að rotna. Dauðinn er ekki augnabliksatburður. Lífsaf!
líkamans fjarar smám saman út. Gangurinn er líkur eins og þegar
borg er haldið í umsátri, unz íbúarnir verða hungurmorða: hinir
veikbygðustu deyja fyrsiir, en hinir þolnustu síðastir. Ef það
er rétt, sem Sir Oliver Lodge heldur, að dauðinn stafi af því,
að efnisvana andi skilji við líkamann, þá mætti ætla, að sá
viðskilnaður yrði snögglega, en í stað þess sýnir reynslan, að
dauðinn færist yfir smátt og smátt. Sé lífsaflið í líkama mannsins
efnisvana andi, hvernig stendur þá á því, að hann skuli þurfa
svo efniskendar eindir eins og loft, fæðutegundir og vatn til
þess að geta starfað? Vér líffræðingar hljótum að álykta, að
lífsandi líkamans geti því aðeins haldið áfram að vera til, að
líkaminn fái fæðu til að breyta í orku. Meðvitund, tilfinning,
minni, vilji, — alt þetta, sem vér köllum huga — hverfur burt
jafnskjótt sem manni er varnað lofts og fæðu. Lífið eins og
það birtist oss grundvallast ætíð á efninu. Lífeðlisfræðingur
getur ekki hugsað sér líf án efnis. Til þess að andinn lifi,
verður líkaminn einnig að lifa. Framliðinn líkami er eins og
útbrunnið kerti. Vér vitum hvernig kviknar á kerti mannslífsins.
Ekkert nema loginn frá öðru kerti getur kveikt á því. Það er