Eimreiðin - 01.10.1928, Side 62

366
LIFA LÁTNIR?
EIMREIÐIN1
heimkynni lífsins og andans, að þar eigi allar hinar æðri
eigindir vitundarlífsins upptök sín, en nái aðeins að opinbera
sig á óbeinan og ófullkominn hátt í efninu. Ef vér aðeins
gefum oss tóm til íhugunar, sjáum vér fljótt, að allar hugsýnir,
bæði listrænar og aðrar, verða ekki færðar í búning efnisins
öðruvísi en í myndum eða á táknlegan hátt. Efnisbúningur
Ijóðs eða lags er svört merki, sett á pappír, efnisbúningur
málverks er hugvitssamlega saman settir lifir á lérefti, með
loftöldum túlkar lagsmiðurinn tónsmíð sína. Og sama gildir
um alla vitsmuni, snilli, alt þetta, sem einkennir æðri svið
sálarlífsins. Ekkert af þessu verður túlkað í efninu nema með
táknum og tímatakmörkunum, og verður ekki heldur metið til fulln-
ustu af öðrum en þeim, sem auk skynfæranna eru búnir æðri
tækjum til að skilja hina himnesku og andlegu hlið tilverunnar.
Mannkynið verður að skilja, að holdtekjan er ekki sama og
upphaf andans né líkamsdauðinn sama og endalok sálarinnar.
Ég býst nú við, að þessi greinargerð mín, bæði að því leyti,
sem hún er bygð á upplýsingum frá öðrum heimi og á hug-
myndum sjálfs mín, verði ekki af öllum talin reist á vísinda-
legum rannsóknum, heldur sé hér aðeins um heilabrot að
ræða. Þeim mönnum, sem svo hugsa, svara ég engu nema
þessu: Greinargerð mín er niðurstaðan af margra áratuga
athugunum á fyrirburðum lífsins. Það er öðru nær en sú
niðurstaða hafi fengist fyrirhafnarlaust. Hún er í samræmi við
þá niðurstöðu, sem aðrir rannsóknarmenn hafa komist að, þeir
sem hafa varið tíma og fyrirhöfn í að kynna sér málið af
eigin sjón og reynd. Niðurstaða mín hefur að minsta kosti
sama gildi og vel rökstudd tilgáta, sem prófa má og sanna,
að komi heim við reynsluna. Þó að stutt sé enn á veg komið
veit ég, að óbifanleg sannfæring mín í þessu máli hefur orðið
mörgum sorgbitnum manninum til huggunar. Ennfremur treysti
ég því, að á næstu árum muni sálræn vísindi taka miklum
framförum, og að mínu áliti er tímabil það, sem vér lifum a,
merkilegasta tímabil veraldarsögunnar vegna þess, að vér erum
nú loks að uppgötva á vísindalegan hátt nýja veröld, — and-
lega heiminn, sem trúarbrögðin hafa jaínan boðað.